Song song với các cuộc biểu tình liên tiếp từ 14 ngày qua tại các thành phố lớn trên khắp đất nước Miến Điện, cuộc đấu tranh phản đối đảo chính còn diễn ra trên mạng internet. Chính quyền quân sự cắt internet, những người phản kháng đáp trả bằng cách tấn công vào các trang mạng của chính Hôm nay, 18/02/2021, các tin tặc đã tấn công vào các trang internet của chính phủ do giới quân nhân quản lý. Trong số đó có các trang của Ngân hàng Trung ương, trang tuyên truyền của quân đối, kênh truyền hình Nhà nước MRTV và nhiều cơ quan quản lý của chính phủ khác. Trên Facebook, một nhóm tin tặc thề "chiến đấu vì công lý cho Miến Điện" và coi hành động của họ là cuộc biểu tình chống chính quyền quân sự trên mạng bên cạnh các cuộc xuống đường của hàng trăm nghìn người dân. Những ngày qua nỗi phẫn nộ của người dân Miến Điện quay sang Trung Quốc, tố cáo nước này đã giúp chính quyền quân sự cắt mạng internet. Qua kênh ngoại giao, Bắc Kinh đã phủ nhận hoàn toàn không can dự vào cuộc chính biến tại Miến Điện.   Những người biểu tình ở Myanmar tập hợp hôm thứ Tư 17/2 với số lượng lớn nhất từ trước đến nay để phản đối việc quân đội tiếm quyền bằng cuộc đảo chính hôm 1/2. Ngoài Yangon ra, các cuộc biểu tình mới cũng diễn ra ở thành phố lớn thứ hai của Myanmar là Mandalay và thủ đô Naypyitaw, bất chấp lệnh cấm tụ tập từ 5 người trở lên. Đến tối 17/2, chưa có tin tức nào cho thấy có bạo lực lớn xảy ra hay không. Lượng người đổ xuống đường biểu tình hôm 17/2 ở Yangon dường như là một trong những cuộc tập hợp lớn nhất cho đến nay ở thành phố. Những người biểu tình áp dụng chiến thuật chặn đường của lực lượng an ninh bằng cách mở nắp ca-pô xe và đỗ ở giữa đường với lý do hỏng máy. Tại Naypyitaw, hàng nghìn người, bao gồm cả nhân viên ngân hàng tư nhân và kỹ sư, đã tuần hành trên các đại lộ rộng lớn, hô hào đòi thả bà Suu Kyi và Tổng thống Win Myint. Người biểu tình cũng đổ ra đường phố của Mandalay. Cảnh sát vừa đưa ra cáo buộc mới đối với bà Suu Kyi, luật sư của bà cho biết hôm 16/2, một động thái có khả năng buộc bà bị quản thúc tại gia và càng làm cho công chúng tức giận hơn. Trước đó, bà Suu Kyi đã phải đối mặt với cáo buộc về sở hữu trái phép máy bộ đàm. Luật sư Khin Maung Zaw nói với các phóng viên sau cuộc gặp với một thẩm phán rằng cáo buộc mới liên quan đến một đạo luật được áp dụng để truy tố những người vi phạm các quy định về phòng chống dịch virus corona. Theo luật này, hình phạt tối đa là ba năm tù. Thủ tướng Anh Boris Johnson đã lên án mạnh mẽ hành động pháp lý nhằm vào bà Suu Kyi. “Các cáo buộc mới do quân đội Myanmar bịa đặt ra nhằm vào bà Aung San Suu Kyi là sự vi phạm rõ ràng đối với nhân quyền của bà”, ông Johnson viết trên Twitter. "Chúng tôi sát cánh với người dân Myanmar và sẽ đảm bảo là những người đứng sau cuộc đảo chính đó sẽ phải chịu trách nhiệm", ông khẳng định. Trung Quốc cho đến nay chưa lên án cuộc tiếm quyền. Một số người biểu tình Myanmar cáo buộc rằng Bắc Kinh chống lưng cho chính quyền Myanmar. Trung Quốc lâu nay là nhà cung cấp vũ khí chính cho Myanmar và có các khoản đầu tư lớn vào nước này. Đại sứ Trung Quốc tại Myanmar, Chen Hai, cho biết Bắc Kinh mong muốn những người biểu tình và quân đội Myanmar có thể giải quyết những khác biệt của họ thông qua đối thoại, theo nội dung của một cuộc phỏng vấn được đăng trên trang Facebook của đại sứ quán Trung Quốc hôm 16/2. Ông nói: “Những diễn biến hiện tại ở Myanmar hoàn toàn không phải là những gì Trung Quốc muốn thấy”. Ông Chen cũng phủ nhận chuyện Trung Quốc đang giúp Myanmar kiểm soát việc truy cập internet và chuyện binh lính Trung Quốc đang xuất hiện trên đường phố Myanmar.  

Nguyễn Doãn Đôn  Theo truyền thông Đức, Đảng Dân chủ hôm nay 13.02.2021 luận tội Trump đã không thành bởi muốn thành thì phải có 17 phiếu của Đảng cộng hòa ủng hộ vào nữa. Để cộng với 50 phiếu của Đảng Dân chủ, thì sẽ đạt 67 phiếu. Nhưng rất tiếc cho phe Dân chủ là chỉ nhận được có 7 phiếu của bên Cộng hòa lên tiếng ủng hộ mà thôi. Như thế nghĩa là chỉ có 57 phiếu, còn lâu mới đạt được 67 % (Chưa đủ mức phiếu tối thiểu là 2/3 trong tổng số phiếu Nghị viện để luận tôi được).   Lãnh đạo Đảng Cộng hòa là McConnell trước đây không ủng hộ Trump thì bây giờ đã lại đứng về phía Trump để bênh vực và lên tiếng là không ủng hộ vụ luận tội này của Đảng Dân chủ.   Luật sư của Trump là Michael van der Veen đã tố cáo Đảng Dân chủ là đã buộc tội vu khống cho TT Trump. Kết luận vô căn cứ nói là Trump châm ngòi cho vụ bạo động Đồi Capitol hôm 06.01.2021. Như vậy là không đúng, phi lý, dối trá và ngoài ra Đảng Dân chủ còn phạm luật nữa . Vì Trump không còn là Tổng thống nữa.   Phe Dân chủ đang muốn dùng Nhân chứng ra để buộc tội tiếp cho Trump, hy vọng có thể tăng thêm số phiếu bên Cộng hòa, nhưng rất mong manh. Vì phe Cộng hòa thì không muốn khuếch đại vấn đề này lên thêm nữa; Mà phe Dân chủ, nhiều vị cũng muốn kết thúc chuyện "mắm thối" này cho nhanh còn dành thời gian mà chống dịch và lo cho công việc đang chất cao như núi.   Như thế nghĩa là Trump đến giờ đã thoát tội do phe Dân chủ cố tình ép buộc. Mặc dù Quốc hội chưa kịp Công bố. Sau 4 năm nữa ông ta sẽ lại có quyền ra tranh cử và lại được hả hê trả thù, rửa hận.   Kết quả này đã làm cho phe Dân chủ vô cùng tức giận nhưng không làm sao được. Vì mục đích của họ là dùng Luật để ngăn cản 4 năm sau không cho Trump ra tái tranh cử!   Tổng hợp từ Truyền thông Đức   Nguyễn Doãn Đôn

Timothy Trinh Peter Ben Embarek, người đứng đầu phái bộ 14 thành viên của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cho biết việc vi-rút bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở thành phố Vũ Hán là "cực kỳ khó xảy ra". Ông cho rằng còn nhiều việc cần phải làm thêm để xác định nguồn gốc của vi-rút. Phát biểu từ khách sạn Hilton Optics Valley ở Vũ Hán, Tiến sĩ Embarek, một nhà khoa học Đan Mạch về an toàn thực phẩm và bệnh động vật, cho biết một giả thuyết về sự cố trong phòng thí nghiệm khó có thể giải thích được sự xuất hiện của vi-rút. “Vì vậy, đó không phải là một giả thuyết mà chúng tôi đề xuất để hỗ trợ cho công việc trong tương lai," ông nói. Đồng thời cuộc điều tra của WHO cũng phát hiện ra rằng vi-rút rất có thể đã được truyền qua vật chủ trung gian là động vật và có thể đã lây lan qua thực phẩm đông lạnh. "Chúng tôi phải làm nhiều việc hơn nữa đối với chuỗi sản phẩm thực phẩm lạnh,” ông nói. Công bố này rất thích hợp với lập luận của Trung Quốc cho rằng nguồn của vi-rút có thể nằm trong các thực phẩm đông lạnh được nhập khẩu vào Trung Quốc. Tiến sĩ Embarek cho biết có khả năng “vi-rút cũng xuất hiện ở những nơi khác và cá nhân ở các quốc gia khác” và kêu gọi có thêm các cuộc điều tra mới. Bắc Kinh nhiều lần cho rằng vi-rút, gây ra hơn 2,3 triệu tử vong, có nguồn gốc từ nơi khác trên thế giới. Đại diện Trung Quốc Liang Wannian cho biết WHO "không thể dựa trên cơ sở nghiên cứu dịch tễ học để xác định cách COVID-19 được đưa vào thị trường Vũ Hán." Feng Duojia, chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp vắc xin Trung Quốc, nói với tờ báo đảng Global Times rằng: “Vũ Hán chỉ là một điểm dừng cho việc truy tìm nguồn gốc vi rút, và những chuyên gia đó không nên mong đợi tìm ra câu trả lời ở đây." Trong thông báo về chuyến thăm của các chuyên gia WHO vào tháng trước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Zhao Lijian cho biết: "Việc truy tìm nguồn gốc vi-rút rất có thể sẽ liên quan đến nhiều quốc gia và địa phương." Cuộc điều tra của WHO đã diễn ra sau hơn một năm, và sau khi hồ sơ nghiên cứu vi-rút của phòng thí nghiệm Vũ Hán đã bị thiêu hủy. Lịch trình của nhóm WHO tại Trung Quốc như sau: Trước tiên, các chuyên gia WHO bị đưa vào khu cách ly 14 ngày, cho đến ngày 28 tháng 1, mới có một cuộc gặp trực tiếp đầu tiên tại một khách sạn với các quan chức Trung Quốc. Kế đến, lịch trình đưa nhóm WHO đến Bệnh viện Tổng hợp Trung Quốc và Tây y tỉnh Hồ Bắc để nghe bác sĩ Zhang Jixian lần đầu tiên báo cáo các trường hợp "viêm phổi không rõ nguyên nhân" của các ca nhiễm vào ngày 27 tháng 12 năm 2019 tại Vũ Hán. Nhóm cũng đã đến thăm một triển lãm bảo tàng dành riêng cho lịch sử ban đầu của COVID-19. Vào ngày 31 tháng 1, nhóm WHO được chở đến thăm chợ hải sản Baishazhou tại Vũ Hán, đi dạo một giờ đồng hồ. Dài nhất trong lịch trình, vào ngày 1 tháng 2 năm 2021, nhóm WHO đã dành khoảng bốn tiếng rưỡi cho chuyến thăm văn phòng Vũ Hán của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh tỉnh Hồ Bắc để thảo luận và "điều tra" các chuyên gia Trung Quốc. Vào ngày 3 tháng 2, nhóm WHO đã dành vài giờ tại Viện Vi-rút Vũ Hán, nơi bị nghi ngờ đã có một vụ rò rỉ trong phòng thí nghiệm đã gây ra đợt bùng phát đại dịch vào cuối năm 2019. Nhóm được phép ba giờ rưỡi bên trong cơ sở được bảo vệ nghiêm ngặt, và không được phép tiếp xúc với các nhà báo. Đến ngày 4 tháng 2, nhóm WHO đã gặp gỡ các cư dân của khu phố Jiangxinyuan ở Vũ Hán, nói chuyện với một số người đã khỏi bệnh, cũng như các nhân viên cộng đồng. Ký giả ABC News của Úc cho rằng: "Không có hành trình đầy đủ cho hoạt động thực địa của nhóm được tiết lộ và các nhà báo đưa tin về chuyến thăm bị kiểm soát chặt chẽ và được giữ khoảng cách với các thành viên trong nhóm." Một lịch trình như thế của nhóm WHO làm thế nào có đủ tiêu chuẩn để xác nhận được nguồn gốc COVID-19. Và đây là tổ chức mà chính phủ Biden của Hoa Kỳ muốn chi tiền để xin gia nhập trở lại. Cũng vào thời điểm nhóm WHO chuẩn bị kết thúc cuộc điều tra, cảnh sát Trung Quốc đã bắt giữ hơn 80 người mà họ cho là làm giả vắc xin COVID-19, đúng lúc các tỉnh thành ở đại lục đua nhau tiêm hàng triệu người trước kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Những tổ chức tội phạm đã cho nước biển vào các lọ và bán dưới dạng vắc-xin. Cảnh sát ập vào một số địa điểm trên khắp Bắc Kinh và nhiều thành phố ở các tỉnh miền đông như Giang Tô và Sơn Đông, thu giữ tại chỗ "hơn 3.000 vắc xin COVID-19 giả", Tân Hoa xã cho biết. Không thấy báo cáo bao nhiêu vắc-xin giả đã bán và được tiêm vào các nạn nhân. Dường như cái gì dính líu đến Trung Quốc đều có vấn đề. Báo cáo của nhóm WHO cũng không khác gì các vắc-xin giả./. Người Đà Lạt Xưa February 10, 2021

VOA! Hai nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm của Mỹ vừa tiến hành tập trận chung ở Biển Đông hôm 9/2, vài ngày sau khi một tàu chiến của Mỹ đi gần các đảo do Trung Quốc kiểm soát trong vùng biển tranh chấp, khiến Trung Quốc chỉ trích Mỹ “gây bất ổn” trong khu vực, theo Reuters. Nhóm tác chiến hàng không mẫu hạm Theodore Roosevelt và Nimitz “tiến hành nhiều cuộc tập trận nhằm tăng cường khả năng tương tác giữa các khí tài cũng như khả năng chỉ huy và kiểm soát,” hải quân Mỹ cho biết về hoạt động hàng không mẫu hạm kép đầu tiên trên tuyến đường thủy bận rộn kể từ tháng 7/2020. Tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân nói các hoạt động thường xuyên của tàu chiến và máy bay Hoa Kỳ ở Biển Đông là để “phô trương vũ lực,” không có lợi cho hòa bình và ổn định khu vực. “Trung Quốc sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc chủ quyền và an ninh quốc gia, và hợp tác với các nước trong khu vực để bảo vệ vững chắc hòa bình và ổn định ở Biển Đông,” Reuters dẫn lời phát ngôn viên Trung Quốc nói. Cuộc tập trận diễn ra vài ngày sau khi Trung Quốc lên án việc tàu khu trục USS John S. McCain di chuyển ở gần quần đảo Hoàng Sa, nơi Việt Nam có tuyên bố chủ quyền song trên thực tế do Trung Quốc kiểm soát. Hoa Kỳ gọi đây là hoạt động thể hiện quyền tự do hàng hải, một hoạt động được hải quân Mỹ thực hiện thường xuyên trên Biển Đông nhưng đây là chuyến đầu tiên của hải quân Mỹ kể từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức. Tháng trước, quân đội Mỹ nói các chuyến bay quân sự của Trung Quốc trên Biển Đông là hành vi gây mất ổn định và gây hấn, nhưng không gây ra mối đe dọa nào đối với một nhóm hàng không mẫu hạm tấn công của hải quân Mỹ trong khu vực. Hoa Kỳ phản đối các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trong khu vực và cáo buộc nước này quân sự hóa Biển Đông, đe dọa các nước láng giềng như Malaysia, Philippines và Việt Nam, các quốc gia có tuyên bố chủ quyền chồng lấn với Trung Quốc trong khu vực biển giàu tài nguyên. “Chúng tôi cam kết đảm bảo việc sử dụng hợp pháp vùng biển mà tất cả các quốc gia được hưởng theo luật pháp quốc tế,” Reuters dẫn lời Chuẩn Đô đốc Jim Kirk, chỉ huy Nhóm hàng không mẫu hạm tấn công Nimitz, nói trong một tuyên bố. Trung Quốc rất tức giận đối với các chuyến hải hành liên tục của Hoa Kỳ gần các đảo mà họ chiếm giữ và kiểm soát ở Biển Đông, nói rằng họ có chủ quyền không thể bác bỏ và cáo buộc Hoa Kỳ cố tình gây căng thẳng. Trung Quốc cũng nổi cơn thịnh nộ khi các tàu chiến của Mỹ đi qua eo biển Đài Loan, trong đó có một tàu vào tuần trước đã thực hiện hoạt động này lần đầu tiên dưới thời chính quyền Biden. Phát biểu tại Đài Bắc, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn nói các tàu và máy bay của Hoa Kỳ thực hiện các hoạt động tự do hàng hải khiến cho họ yên tâm. Bà nói: “Điều này thể hiện thái độ rõ ràng của Hoa Kỳ đối với những thách thức về hiện trạng an ninh ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.” Nguồn: VOA  

Người dân Miến Điện biểu tình đòi trả tự do cho nhà lãnh đạo Aung San Suu Kyi, phản đối quân đội đảo chính, tại Rangoon, Miến Điện, ngày 07/02/2021. AP Trọng Thành – RFI  Hôm nay, 07/02/2021, là ngày thứ hai liên tiếp, người dân Miến Điện xuống đường đông đảo phản đối cuộc đảo chính quân sự. Theo giới quan sát, đây là cuộc biểu tình vì dân chủ lớn nhất tại Miến Điện kể từ năm 2007. Người biểu tình xuống đường đông đảo nhất tại Rangoon, thủ phủ kinh tế của Miến Điện, với khoảng 100.000 người tham gia, theo ghi nhận của nhiều nguồn tin tại chỗ. Những người biểu tình thường mang theo áo đỏ, cờ đỏ hay bóng bay màu đỏ, sắc màu biểu tượng của đảng Liên Đoàn Quốc Gia vì Dân Chủ hay những bức hình bà Aung San Suu Kyi, lãnh đạo chính phủ dân sự, vừa bị giới tướng lãnh lật đổ. Đả đảo chế độ độc tài quân sự, yêu cầu trả tự do cho những người bị bắt, tái lập dân chủ là các thông điệp chính của những người biểu tình.   Theo AFP, người biểu tình không tiến về được tòa thị chính Rangoon, do khu vực này bị phong tỏa, cảnh sát chống bạo động được triển khai đông đảo, tuy nhiên, chưa có đụng độ nào xảy ra. Biểu tình cũng diễn ra tại nhiều thành phố lớn, như Mandalay. Khoảng 1.000 người xuống đường tại thủ đô Naypyidaw. Khống chế internet để làm tê liệt phong trào phản kháng Mạng internet tiếp tục bị ngăn chặn tại Miến Điện. Theo tổ chức phi chính phủ Netblocks, chuyên về vấn đề này, thì internet chỉ hoạt động ở mức 14% so với ngày thường. Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về nhân quyền ở Miến Điện Tom Andrews nhấn mạnh là, bằng cách này, « giới tướng lĩnh cố gắng làm tê liệt phong trào phản kháng, và không để cho bên ngoài biết được những gì đang xảy ra trong nước ». Trên thực tế, chính quyền quân sự cũng khó lòng cắt đứt hoàn toàn mạng internet tại Miến Điện khỏi thế giới. Trả lời RFI, chuyên gia David Cameroux (trung tâm nghiên cứu CERI, Học Viện Chính Trị Paris) giải thích : “Internet không chỉ liên quan đến chính trị, mà là vấn đề kinh tế. Ngăn chặn internet có nghĩa là đóng cửa kinh tế. Với những biến đổi công nghệ hiện nay, chế độ độc tài quân sự không thể sử dụng các biện pháp đàn áp như trước. Giới quân sự cũng đang phải đối mặt với phong trào phản kháng của giới trẻ, lấy hình mẫu là phong trào phản kháng của giới trẻ Thái Lan. Lớp trẻ giờ đây không sợ hãi, và phong trào của họ cũng không có người lãnh đạo, phong trào như vậy khó có thể kiểm soát được”.   Quân đội Miến Điện bắt giữ hơn 160 người Chính quyền quân sự cũng tiếp tục các vụ bắt bớ. Theo hiệp hội hỗ trợ tù nhân chính trị, có trụ sở tại Rangoon, cho đến nay đã có hơn 160 người bị câu lưu. Aung San Suu Kyi và tổng thống Win Myint đang bị quản thúc tại gia. Luật sư của bà Aung San Suu Kyi cho biết chính quyền quân sự từ chối yêu cầu được tiếp xúc với thân chủ. Về mặt chính thức, bà Aung San Suu Kyi sẽ bị quản thúc cho đến ngày 15/02. Giải Nobel Hòa Bình, 75 tuổi, bị chính quyền quân sự cáo buộc vi phạm luật về xuất nhập khẩu. Trong hơn hai thập niên tranh đấu chống chế độ độc tài quân sự, Aung San Suu Kyi đã bị quản thúc tại gia trong gần 15 năm, trước khi quá trình chuyền tiếp sang dân chủ đầy gian nan được khởi sự vào năm 2011./.  

(VNTB) –  Hôm nay tôi bàng hoàng khi nhận tin ông không muốn đòi phúc thẩm bản án vô nhân đạo vì ông không còn chút hy vọng nào về một phiên xử công bằng tại quốc gia Việt Nam này. Nhận định của bà Luật sư Dân biểu Bảo trợ Đức,  Chủ tịch Nhóm Dân biểu về Quan hệ với Khối ASEAN, về tuyên bố không kháng án của Ts. Phạm Chí Dũng. Bản dịch tiếng Việt của tổ chức VETO! Human Rights Defenders‘ Network (VETO! Mạng lưới Người Bảo vệ Nhân quyền) Email: VETO.germany@gmail.com, Web: www.veto-network.org Thông cáo báo chí Ngày 26 tháng 1 năm 2021 Dân biểu liên bang Đức Renate Künast * đã ra thông cáo sau khi nhận được bản tuyên bố của nhà báo Việt Nam Ts. Phạm Chí Dũng về bản án tuyên ngày 5/1/2021 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam: Vào ngày 5/1/2021  nhà báo nổi tiếng Ts. Phạm Chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (IJAVN), đã bị Tòa án Nhân dân TpHCM tuyên án 15 năm tù cộng thêm 3 năm quản thúc tại gia với cáo buộc „Tuyên truyền chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam“.Từ năm 2012, với tư thế một nhà báo độc lập, ông đã viết bài cho các tổ chức truyền thông ở trong và ngoài Việt Nam. Mặc dù từng bị bắt giam và hăm dọa nhiều lần, ông vẫn dấn thân bảo vệ nhân quyền và quyền tự do báo chí một cách bền bỉ và mạnh mẽ. Từ mùa hè năm 2020 tôi dấn thân bảo vệ cho ông trong khuôn khổ của Chương trình Dân biểu Bảo vệ cho Dân biểu (PsP) của Quốc hội Liên Bang Đức. Hôm nay tôi bàng hoàng khi nhận tin ông không muốn đòi phúc thẩm bản án vô nhân đạo vì ông không còn chút hy vọng nào về một phiên xử công bằng tại quốc gia Việt Nam này. Tuyên bố của ông cho thấy rõ tình trạng nhân quyền tại Việt Nam đang thảm hại thế nào và chúng ta – cộng đồng Quốc tế – không được phép ngừng nghỉ trong việc đòi hỏi cho nhân quyền phải được tôn trọng. Trong suy nghĩ này tôi hoan nghênh Nghị viện Âu Châu đã thông qua Nghị quyết vào ngày 21/01/2021 đòi trả tự do vô điều kiện cho Phạm Chí Dũng và tất cả những người phải ngồi tù chỉ vì thực hiện quyền tự do ngôn luận. Liên minh Âu Châu (EU) đã thông qua Hiệp định Thương mại Tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA), do đó có nhiệm vụ không được ngoảnh mặt đối với tình trạng nhân quyền ở Việt Nam mà phải đòi hỏi cho nhân quyền được tôn trọng.  Xin xem Tuyên bố của Ts. Phạm Chí Dũng ở đây. Xin xem Nghị quyết của Nghị viện Âu Châu ở đây. (*) Thông tin thêm về dân biểu Đức Renate Künast Vào ngày 07/10/2020, bà Renate Künast, dân biểu Quốc hội Liên Bang Đức, đã chính thức loan báo nhận việc nhận bảo trợ cho ông Phạm Chí Dũng, một nhà báo tự do và Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (IJAVN), và đưa ông vào chương trình “Dân biểu bảo vệ Dân biểu” của Quốc hội. Trong bài phỏng vấn của Quốc hội liên bang Đức vào ngày 01/12/2020, bà Künast trình bày rõ phương cách đấu tranh cho tự do của Phạm Chí Dũng và cho quyền tự do báo chí ở Việt Nam. Luật sư Künast, sinh năm 1955, là dân biểu Quốc hội Liên Bang Đức liên tục từ nhiệm khóa 2002 đến nay. Bà từng là Bộ trưởng Liên bang về Bảo vệ Người tiêu thụ, Dinh dưỡng và Nông nghiệp (2001-2005), Chủ tịch  Uỷ Ban Tư pháp và Bảo vệ Người tiêu thụ của Quốc hội liên bang Đức (2014-2017), Dân biểu tiểu bang Berlin (1985-1987, 1989-2000), Chủ tịch  Khối dân biểu đảng Xanh tại Quốc hội tiểu bang Berlin (1990-1993, 1998-2000), Chủ tịch đảng Xanh Liên bang (2000-2001) và Chủ tịch  Khối dân biểu đảng Xanh tại Quốc hội Liên bang Đức (2005-2013). ***** Nguyên văn: 26.01.2021  Pressemitteilung Erklärung von Dr. Pham Chi Dung zu seiner Verurteilung  Die Bundestagsabgeordnete Renate Künast erklärt zu dem Statement des vietnamesischen Journalisten Dr. Pham Chi Dung über seine Verurteilung am 5. Januar 2021 in Ho Chi Minh Stadt, Vietnam: “Am 05.01.2021 wurde der bekannte Journalist Dr. Pham Chi Dung, Vorsitzender der Vereinigung der Unabhängigen Journalisten in Vietnam (IJAVN), vom Volksgericht in Ho Chi Minh Stadt wegen „Propaganda gegen den Sozialistischen Staat“ zu 15 Jahren Haft und 3 weiteren Jahren Hausarrest verurteilt. Seit 2021 schrieb er als freier Journalist für Medien in Vietnam und außerhalb und engagierte sich trotz zahlreicher Verhaftungs- und Einschüchterungsversuche beständig und lautstark für Menschenrechte und eine freie Presse . Seit Sommer 2020 setze ich mich im Rahmen des „Parlamentarier schützen Parlamentarier“-Programms des Deutschen Bundestags für Dr. Dung ein.  Mit Bestürzung habe ich erfahren, dass er gegen das menschenunwürdige Urteil nicht in Berufung gehen will, da er in diesem vietnamesischen Staat keinerlei Hoffnung für ein faires Verfahren sieht. Seine Erklärung macht deutlich, in welch dramatischer Lage sich die Menschenrechte in Vietnam befinden und dass wir als internationale Gemeinschaft nicht nachlassen dürfen, uns für die deren Wahrung einzusetzen. Vor diesem Hintergrund begrüße ich, dass das Europäische Parlament am 21.01.2021 eine Resolution verabschiedet hat, in der sie die bedingungslose Freilassung von Pham Chi Dung und all jenen fordern, die allein aufgrund ihrer freien Meinungsäußerung im Gefängnis sitzen. Die EU hat das EU-Vietnam-Freihandelsabkommens abgeschlossen, auch daraus wächst eine Verantwortung, bei der Menschenrechtssituation in Vietnam nicht weg zu schauen, sondern die Wahrung der Menschenrechte einzufordern.” Die Erklärung von Dr. Pham Chi Dung finden Sie hier Die Resolution des EU-Parlaments finden Sie hier.  

 Ảnh minh hoạ. Một phiên họp của Quốc Hội Âu Châu Hôm thứ Năm 21/01/2021 vừa qua Quốc Hội Âu Châu đã thảo luận trong phiên họp khoáng đại và biểu quyết với 592 phiếu thuận, 32 phiếu chống và 58 phiếu trắng nhằm lên án nhà cầm quyền CSVN đã vi phạm trầm trọng những quyền tự do cơ bản của con người, đặc biệt đã bắt giam và lên án nặng nề những blogger, những nhà báo tự do, những nhà hoạt động xã hội dân sự. 3 nhà báo của Hội nhà báo tự do gồm ông Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn Các dân biểu của Nghị viện cũng đã cáo buộc nhà cầm quyền CSVN đã trấn áp dã man và kết án nặng nề 3 nhà báo của Hội nhà báo tự do gồm ông Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn. Và đồng thời yêu cầu Hà Nội phải trả tự do tức khắc vô điều kiện cũng như hủy bỏ những cáo buộc và bản án đối với 3 người này cùng hàng trăm tù nhân lương tâm khác.   Đây không phải là lần đầu Việt Nam bị chỉ trích bởi EU nhưng đây là lần đầu tiên mà 592 phiếu thuận đã áp đảo những phiếu chống tại Nghị viện châu Âu về những vi phạm trầm trọng về nhân quyền tại VN và lên án nặng nề CSVN đã trắng trợn vi phạm các điều khoản đã ký trong hiệp định thương mãi EFTA mà VN đã ký và được thông qua bởi Quốc Hội Âu Châu vào tháng 2 năm 2020.   https://www.europarl.europa.eu/plenary/fr/vod.html?mode=chapter&vodLanguage=FR&playerStartTime=20210121-12:29:09&playerEndTime=20210121-12:56:27#   Nghị quyết là động thái nhằm thúc đẩy việc áp dụng luật Magnisky về nhân quyền đối với thể chế CSVN.  

Ông Dat Tran hiện là phó trợ lý bộ trưởng cao cấp đặc trách Văn phòng Tích hợp Tổ chức thuộc Bộ Sự vụ Cựu Chiến binh Hoa Kỳ.  Hoa Kỳ Tổng thống Joe Biden ngày thứ Tư chỉ định một người gốc Việt tạm thời làm bộ trưởng Bộ Sự vụ Cựu Chiến binh Hoa Kỳ, một trong số hàng loạt các công chức chuyên nghiệp đang giúp cho quá trình chuyển tiếp của chính quyền Biden ngay sau khi ông nhậm chức. Ông Dat Tran, phó trợ lý bộ trưởng cao cấp đặc trách Văn phòng Tích hợp Tổ chức, sẽ nắm quyền lãnh đạo bộ này cho tới khi Thượng viện Hoa Kỳ chuẩn thuận người được ông Biden lựa chọn, Nhà Trắng cho biết trong một thông cáo loan báo một loạt các quan chức tạm quyền tại các cơ quan chính phủ liên bang. “Các công chức này, giống như rất nhiều công chức trong chính phủ liên bang, tận tâm phục vụ người dân Mỹ chứ không phải một đảng phái chính trị hay chủ trương nào,” ông Biden được dẫn lời nói trong thông cáo. “Kinh nghiệm của họ trong chính phủ và cam kết phục vụ công chúng sẽ cho phép chính quyền này nắm quyền trong khi chúng tôi chuẩn bị kiểm soát đại dịch và vực dậy nền kinh tế của chúng ta.” Trong vai trò phó trợ lý bộ trưởng cao cấp, ông Dat Tran cố vấn các nhà lãnh đạo cao cấp của Bộ Sự vụ Cựu Chiến binh về hoạch định chiến lược; quản lý hiệu suất; quản lý rủi ro; cải tiến hiệu suất; nghiên cứu chính sách; phân tích dữ liệu; chuyển đổi, và đổi mới, theo phần giới thiệu đăng trên website của bộ. Trước khi được bổ nhiệm làm phó trợ lý bộ trưởng cao cấp, ông từng là phó trợ lý bộ trưởng về Quản trị và Phân tích Dữ liệu. Trong vai trò này, ông giám sát Trung tâm Quốc gia về Phân tích và Thống kê Cựu chiến binh và Văn phòng Phân tích Rủi ro. Ông đã có hơn một thập niên kinh nghiệm dẫn đầu các hoạt động thống kê và phân tích dữ liệu tại bộ, góp phần giúp “bảo đảm dữ liệu được chính xác, đáng tin cậy, và dễ truy cập,” theo website của bộ. Ông Dat ngay lập tức thay thế cựu Bộ trưởng Robert Wilkie, người đã giữ chức vụ này kể từ tháng 7 năm 2018. Không rõ ông có thể giữ chức quyền bộ trưởng trong bao lâu. Ủy ban Sự vụ Cựu chiến binh Thượng viện đã lên lịch điều trần chuẩn thuận người được ông Biden lựa chọn, Denis McDonough, vào ngày 27 tháng 1. Ông McDonough, 51 tuổi, trước đây từng là phó cố vấn an ninh quốc gia cao cấp của cựu Tổng thống Barack Obama và sau đó đảm nhận chức vụ chánh văn phòng Nhà Trắng.  

Ngô Nhân Dụng Từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức các công ty truyền thông kiếm được rất nhiều tiền. Những báo đài với nội dung ủng hộ ông như Fox News hay Wall Street Journal, hoặc chỉ trích ông như New York Times, CNN đều lôi cuốn thêm hàng triệu người coi và thâu tiền các thân chủ quảng cáo. Những “diễn đàn” không có nội dung riêng mà chỉ được ông Trump dùng để truyền đạt ý kiến của mình, như Twitter hay Facebook cũng được lợi như vậy. Trong năm 2020 giá cổ phiếu của Twitter tăng 70%, một phần nhờ chuyên chở các thông điệp của ông Trump và những người đối lập với ông. Sau khi Twitter ngưng không cho ông Trump sử dụng diễn đàn của họ, Facebook, YouTube cũng làm theo. Công ty Amazon không cho mạng Parler, quy tụ những người ủng hộ Tổng thống Trump, dùng máy chủ (server) của họ khiến Parler phải ngừng hoạt động. Ông Donald Trump không thể ra lệnh cho Twitter, Facebook, hay YouTube phải mở cửa cho mình trở lại diễn đàn. Một tổng thống Mỹ không có quyền như các ông Tập Cận Bình, hoặc Kim Jong Un. Những nhà độc tài đó không cần được dân bầu lên. Vladimir Putin có thể bắt, giết những người đối lập trước ngày bỏ phiếu. Ở Mỹ, tổng thống cũng phải theo luật. Vậy tại sao Tổng thống Trump không kiện các công ty Twitter, Facebook, xin tòa án ngăn không cho họ cấm cửa ông? Ông Trump không phải là người ngại kiện cáo. Người của ông đã thưa kiện các tiểu bang, tố cáo họ để xẩy ra gian lận trong cuộc bầu cử gần đây khiến ông thua phiếu. Sau khi các quan tòa, nhiều người do chính ông Trump bổ nhiệm, bác bỏ 60 vụ kiện vì người thưa kiện không đưa ra được bằng chứng, ông vẫn tiếp tục tố cáo gian lận. Tại sao bây giờ ông không đưa Twitter, Facebook, YouTube ra tòa về tội đóng cửa ông? Trước hết, bởi vì đó là quyền của những công ty tư nhân. Ở nước Mỹ, nếu một cơ quan chính phủ cấm cửa ai thì người đó sẽ kiện đến cùng - trừ khi người ta vào đó với dây thòng lọng để thắt cổ ai đó, rồi lúc ra về lại cầm cái laptop. Còn tư nhân thì khác. Các tiệm ăn cũng có quyền yết thị: “Chúng tôi có quyền từ chối không tiếp bất cứ khách hàng nào.” Nhiều tiệm không cho ai đi chân đất, cởi trần hoặc mặc áo thun bước vào. Chỉ khi nào việc cấm cửa này vi phạm luật, thí dụ, vì kỳ thị màu da, tôn giáo, vân vân, thì mới có thể kiện ra tòa. Tổng thống Trump không thưa kiện khi bị Twitter, Facebook cấm cửa, bởi vì ở nước Mỹ các tư nhân làm kinh doanh có quyền chọn khách hàng. Tất cả các công ty trên đều nêu lý do là họ sợ nếu tiếp tục cho các thông điệp của ông truyền trên mạng thì có thể sinh ra bạo loạn lần nữa, như ngày 6 tháng 1 ở điện Capitol, trụ sở quốc hội Mỹ. Chắc ông cũng không muốn các công ty đó phải ra tòa trình bày lý do tại sao họ cấm cửa ông, cho cả nước được nghe suốt thời gian xử án. Nhưng Tổng thống Trump có thể tự biện hộ trước tòa án rằng ông không hề cổ động dùng bạo lực. Ông chỉ kêu gọi mọi người đến trụ sở quốc hội bắt họ phải công nhận ông đắc cử vẻ vang (landslide) thôi. Ông hô khẩu hiệu “Chấm dứt vụ Ăn cắp” chức vụ tổng thống của ông. “Stop The Steal” không cần phải vác súng, thòng lọng treo cổ, hay mang bom xăng theo! Rất nhiều người trong các tổ chức “Da Trắng Ưu Việt” như Proud Boys, Boogaloo Bois, Tân Quốc Xã, vân vân, vẫn phẫn nộ về cảnh đất nước “của người da trắng” đã mất vào tay các “chủng tộc hạ đẳng.” Họ đã kêu gọi đồng đảng chuẩn bị vũ khí suốt hai tháng trời. Họ cũng muốn “Stop The Steal!” The Steal đây là vụ nước Mỹ của họ bị mất cắp. Họ tự coi đang tham dự một cuộc thánh chiến. Hầu hết những người bị bắt sau cuộc “nổi dậy” đều công nhận họ được khuyến khích vì những lời kêu gọi “Stop The Steal!” của ông Trump. Ông có thể nói rằng họ đã hiểu lầm. Khi ông nói “To Be Wild” – hoang dã, hỗn loạn, dữ dội, điên cuồng…; và hô hào “Hãy Chiến đấu” (Fight), những người đó nghe tưởng là lệnh hành quân! Nếu bị ông Trump kiện ra tòa, các công ty Twitter, Facebook, YouTube sẽ phải nhắc lại lý do họ nêu ra khi cấm cửa: Họ cấm những thông điệp như trên, để tránh cảnh bạo loạn lần nữa, vào ngày 20 tháng 1 năm 2021. Nhưng không thể coi những người nghe diễn văn của ông Trump rồi đi phá quốc hội giống các Vệ Binh Đỏ làm theo những lời kêu gọi đại cương của Mao Trạch Đông. Họ Mao nắm quyền sinh sát không giới hạn. Khi ông ta hô khẩu hiệu “Tiến đánh Đại Bản Doanh” thì các vệ binh đỏ hiểu ngay đó là một mệnh lệnh. Họ đến từng nhà bắt Lưu Thiếu Kỳ, Đặng Tiểu Bình, và các ủy viên Bộ Chính Trị khác, đem ra đánh đập, chửi bới, nhục mạ. Cũng không thể so sánh các thông điệp “Tuýt” của Tổng thống Trump với những cuốn Sách Đỏ “Trích lời Mao Chủ Tịch.” Người Trung Hoa thời đó tôn thờ Mao Trạch Đông như thần thánh. Còn ông Donald Trump vẫn chỉ là một người được dân bầu; khi thua phiếu thì không còn làm tổng thống nữa. Nhưng sự kiện ba công ty lớn làm chủ các diễn đàn mạnh nhất đã cấm cửa một ông tổng thống Mỹ vẫn là một điều không tốt đẹp cho chế độ tự do dân chủ. Khi họ có thể gây ảnh hưởng trên sinh hoạt chính trị, một ảnh hưởng quá rộng, quá lớn như vậy, thì phải đặt câu hỏi: Xã hội có thể cho phép các doanh nghiệp sử dụng quyền lực như vậy hay không? Chắc chắn là không. Khi quyền lực được tập trung vào trong tay bất cứ một đảng chính trị hay một chính quyền, một công ty kinh doanh nào thì dân chủ tự do bị đe dọa. Nước Mỹ đã phải đối phó với nạn độc quyền kinh tế từ thế kỷ 19, vì thế đạo luật Sherman Antitrust Act ra đời năm 1890. Từ đó rất nhiều đại công ty đã phải cắt, chia ra làm nhiều công ty nhỏ, nổi tiêng nhất là những công ty Standard Oil, Công ty Thuốc lá American Tobacco, General Electric, bị chia cắt năm 1911; AT&T năm 1982. Gần đây nhất, công ty Microsoft cũng bị đưa ra tòa nhưng không bị chia cắt sau khi vụ kiện được giải quyết, năm 2001. Đạo luật Sherman Act chỉ nhắm giới hạn quyền lực kinh tế. Nhưng các công ty như Twitter, Facebook, Amazon, và Alphabet, chủ nhân của Google và YouTube còn ảnh hưởng quá mạnh trên chính trị và xã hội nước Mỹ. Vì họ đang nắm trong tay những “hạ tầng cơ sở” của việc thông tin trên mạng, không khác gì độc quyền của các công ty lớn những thế kỷ trước. Quốc hội Mỹ sẽ phải làm luật quy định hoạt động của các công ty loại này. Thứ nhất, để bảo vệ quyền tự do phát biểu của tất cả mọi người, không riêng gì một ông tổng thống hay các đại biểu quốc hội. Thứ hai, nước Mỹ vẫn tôn trọng quyền tự do kinh doanh, cũng không thể quốc hữu hóa các công ty “hạ tầng cơ sở” trên, theo đường lối các chế độ cộng sản. Quyền tự do kinh tế là một nền tảng của tự do chính trị. Người dân tự do bỏ phiếu chọn người lãnh đạo. Họ cũng được tự do sử dụng đồng tiền khi tiêu thụ, giống như “bỏ phiếu” cho các công ty cung cấp hàng hóa hay dịch vụ. Quyền tự do chính trị bảo đảm người tiêu thụ được sử dụng đồng tiền của mình. Người ta có thể hô hào “tẩy chay” các công ty đồng lõa với các hành động phi pháp. Trong thế kỷ trước, dưới áp lực của giới tiêu thụ, nhiều công ty và ngân hàng Mỹ đã ngưng đầu tư vào Nam Phi, thúc đẩy nước này bãi bỏ chế độ phân biệt chủng tộc. Sau khi Twitter và Facebook đã cấm cửa ông Trump, công ty Alphabet chờ mấy ngày mới làm theo cũng vì nhiều người bắt đầu kêu gọi tẩy chay YouTube. Nhưng khi quyền tự do kinh tế đe dọa lấn áp các quyền tự do chính trị thì cần phải sửa lại bản “hợp đồng xã hội.” Quốc hội Mỹ cần làm thêm luật mới để quy định việc các công ty đóng góp vào quỹ tranh cử, thay thế đạo luật cũ đã bị Tối cao pháp viện xóa bỏ. Trong mùa bầu cử năm 2020, các công ty lớn đã góp $205 triệu cho các ứng cử viên Cộng Hòa và $155 triệu cho đảng Dân chủ. Không ai ngây thơ nghĩ rằng số tiền đóng góp của họ không ảnh hưởng gì đến các nhà chính trị. Sau vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1, hai công ty đã đóng góp cho các quỹ tranh cử nhiều nhất là AT&T ($2,650,000) và Comcast ($2,570,000) tuyên bố ngưng không góp tiền cho quỹ tranh cử của các dân biểu nghị sĩ Cộng Hòa chống kết quả cuộc bỏ phiếu năm 2020. Một số công ty tuyên bố ngưng đóng góp tất cả. Thí dụ, Raytheon tặng $1,713,000 mà 53% cho Cộng Hòa, Deloitte đóng góp $1,719,000 trong đó Cộng Hòa được 54%, UPS đã góp $1,770,430 mà gần 59% cho đảng Cộng Hòa. Tuy họ nói ngưng góp tiền cho cả hai đảng, nhưng ai cũng thấy Cộng Hòa bị mất mát nhiều hơn! Trong những năm tới, Quốc hội Mỹ nên làm những đạo luật mới quy định các tiêu chuẩn về góp quỹ tranh cử. Nhưng cần làm ngay một đạo luật không cho phép các diễn đàn trên mạng giữ độc quyền khiến mọi người bị cấm đoán theo ý kiến của một số tư nhân. Sau vụ Twitter cấm cửa Tổng thống Trump, bà Angela Merkel, thủ tướng Đức, là người chưa hề thân thiện với ông, cũng lên tiếng phản đối. Bà nói rằng quyền tự do phát biểu có thể bị hạn chế; nhưng hạn chế như thế nào thì chỉ có các nhà lập pháp mới có quyền quyết định, không thể cho các công ty tư muốn làm gì thì làm./.

Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, Michael R. Pompeo Trần Trung Đạo| Hôm nay, 14 tháng 1, 2021, trong hàng bộ trưởng chính phủ Mỹ, phần lớn đang ngồi chờ bàn giao công việc. Nếu không có trách nhiệm điều hành trực tiếp, có lẽ không bộ trưởng nào còn tính chuyện công du nước ngoài hay dúi đầu vào những đề án có thể tốn năm mươi hay ngay cả một trăm năm để hoàn thành. Ngoại trừ một người và người đó là Ngoại Trưởng Mike Pompeo.   Theo tài liệu trong Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, Michael R. Pompeo sinh năm 1963 tại Orange County, California. Ông lớn lên ở vùng Santa Ana và học trung học tại Los Amigos High School. Ông tốt nghiệp Thủ Khoa tại Học Viện Quân Sự West Point khóa 1986 và phục vụ như một sĩ quan cấp bậc Đại Úy có trách nhiệm tuần tra “bức màn sắt” trước khi Bức Tường Bá Linh sụp đổ.   Rời quân đội, Mike Pompeo về học Luật tại Đại học Harvard và là chủ bút của The Harvard Law Review. Từ tháng 1, 2011 đến tháng 1, 2017, ông là Dân Biểu Liên Bang đơn vị 4 của tiểu bang Kansas trước khi được đề cử vào chức vụ Giám Đốc Cơ Quan Trung Ương Tình Báo Hoa Kỳ (CIA).   Ngoại trưởng có một gia sản 800,000 dollar. Đây là một gia sản khá khiêm nhượng so với nhiều bộ trưởng khác trong chính phủ Donald Trump, chẳng hạn Bộ trưởng Thương Mại Wilbur Ross có tài sản 506.5 triệu dollar hay Bộ trưởng Giáo Dục Betsy DeVos có gia sản lên đến 1.1 tỉ dollar.   Mike Pompeo là một chính trị gia tận tụy với lý tưởng của đảng Cộng Hòa. Ông biện hộ cho chính sách quốc phòng mạnh và chống lại thỏa hiệp nguyên tử được ký kết giữa Iran và sáu cường quốc. Tuy nhiên ông vẫn chủ trương đàm phán là chính.   Năm 2018, Mike Pompeo trở thành Bộ trưởng Ngoại Giao thứ 70 của Hoa Kỳ. Như đã xác định trong một buổi điều trần trước Thượng Viện Hoa Kỳ, mặc dù là một chính trị gia có quan điểm bảo thủ, ông xem chiến tranh như chọn lựa cuối cùng. Trước ngày ra điều trần ông còn tham khảo về chính sách đối ngoại với tất cả ngoại trưởng Mỹ còn sống kể cả bà Hillary Clinton.   Tuyên bố mới nhất và có lẽ là một trong những tuyên bố quan trọng nhất của Ngoại Trưởng Pompeo là “hủy bỏ các điều khoản tự hạn chế do chính Mỹ đặt ra” đối với Đài Loan.   Bản tuyên bố của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ vào ngày 9 tháng 1, 2021 khẳng định: “Đài Loan là một nền dân chủ sống động và là đối tác đáng tin cậy của Hoa Kỳ, tuy nhiên trong vài thập kỷ, Bộ Ngoại giao Mỹ đã tạo ra những hạn chế nội bộ phức tạp để điều chỉnh các quan hệ ngoại giao, quân nhân và các viên chức khác của Hoa Kỳ với các đối tác Đài Loan. Chính phủ Hoa Kỳ đã đơn phương thực hiện những hành động này, trong một nỗ lực nhằm lấy lòng chế độ Cộng sản ở Bắc Kinh. Các tự chế đó đã chấm dứt.”   Trong quan điểm của Ngoại Trưởng Pompeo, đất nước và người dân Đài Loan phải được kính trọng như nước Mỹ và người dân Mỹ. Do đó không có lý do gì chính phủ Mỹ phải đối xử với Đài Loan một cách khác biệt. Và điều đó có nghĩa từ nay, chính phủ Mỹ sẽ xem chính phủ Đài Loan như mọi chính phủ khác. Các viên chức chính phủ Mỹ sẽ thăm viếng chính thức, tham dự các hội nghị cấp chính phủ hay liên chính phủ nếu tổ chức tại Đài Loan.   Tháng Chín năm ngoái, Keith Krach, Thứ trưởng Ngoại Giao đặc trách Phát Triển Kinh Tế, Năng Lượng và Môi Trường thăm viếng Đài Loan. Chuyến viếng thăm của ông làm căng thẳng thêm mối quan hệ đang đầy sóng gió giữa Hoa Kỳ và Trung Cộng (TC) về vấn đề Đài Loan.   TC, một mặt tăng cường sự hiện diện quân sự trong khu vực Eo Biển Đài Loan và mặt khác “đánh võ mồm” bằng cách tuyên bố xung đột Đài Loan có thể sẽ không được giải quyết một cách hòa bình mà bằng quân sự. Nhưng Mỹ biết, TC chỉ dừng lại ở những hăm he đe dọa mà thôi.   Như người viết đã viết trước đây, họ Tập giống như họ Mao sau chiến tranh Triều Tiên, không dám trực tiếp đương đầu với Mỹ.   Trong Chiến Tranh Triều Tiên Mỹ thiệt mạng 36,576 người trong khi TC tùy theo nguồn tổng kết, thiệt mạng từ 400,000 ngàn tới 920,000 người. Thời gian thay đổi. Bộ máy quân sự của TC hiện đại hơn thời kỳ 1950 nhưng không có nghĩa từ đó đến nay Mỹ chỉ ngồi bất động để nhìn TC cải tiến.   Cuộc chạy đua vũ trang với Liên Xô đã giúp bộ máy chiến tranh của Mỹ được hiện đại hóa không ngừng. Nếu chiến tranh quy ước xảy ra hôm nay, tỉ lệ tử vong cách biệt giữa hai quân đội chẳng những không thay đổi mà còn xa hơn. Nếu chỉ đọc tin từ các nguồn tin trục lợi nhờ việc khai thác các xung đột đang diễn ra tại Á Châu, chúng ta dễ có cảm tưởng chiến tranh sẽ bùng nổ ngày mai hay thậm chí tối nay chứ không đợi đến cuối tuần.   Nhưng không phải vậy. Với khả năng tài chánh của TC bao bọc khắp thế giới và quan hệ thương mại giữa Nhật, Nam Hàn, Đài Loan với TC hiện nay, nếu không có một biến cố bất ngờ, ngoài chọn lựa của Mỹ và TC, TC sẽ còn tồn tại một thời gian dài có thể đến cuối thế kỷ 21 này.   Những quốc gia có khả năng gây chiến và có xung đột quyền lợi với TC là những quốc gia nhập cảng hàng hóa TC nhiều nhất. Do đó, chuyện chiến tranh trong nhóm này là một viễn ảnh lâu dài.   Nếu miệng chửi TC mà lúc nào cũng nhập hàng TC thì TC còn lâu mới sụp. Nhưng không nhập không được. Trong thời đại toàn cầu hóa, luật cung cầu trong kinh tế học không tác dụng trong mỗi nền kinh tế độc lập mà tác dụng toàn cầu. Có người cho rằng cuộc chiến tranh mậu dịch giữa Mỹ và TC vừa qua là một thất bại nặng nề và đơn phương về phía Mỹ và chiến lược Ấn Độ Dương Thái Bình Dương chỉ là thùng rỗng kêu to, rung cây nhát khỉ không làm rụng một lông chân của Tập Cận Bình. Đó là những nhận xét phiến diện và thiên kiến.   Các xung đột thương mại và chính trị trong thời gian qua đã làm họ Tập khó khăn nhiều mặt.   Trong phiên họp trung ương đảng CSTQ cuối tháng 10, 2019 để bàn kế hoạch năm năm, lần đầu tiên Tập Cận Bình nhấn mạnh đến chủ trương “tự lực” của nền kinh tế. Những khẩu hiệu “thù địch nước ngoài” đầy đe dọa từ thời Mao lần nữa được đem ra để khích động nhân dân.   Mặc dù rêu rao “tự lực” nhưng họ Tập biết mục đích đó còn lâu mới thực hiện được.   Muốn tự lực phải nâng trình độ kỹ thuật lên cao đến mức thỏa mãn các nhu cầu đa diện của nền kinh tế TC mà không phải nhập cảng. TC cần kỹ thuật của Mỹ. Duy trì các nhà máy sản xuất hàng hóa cao cấp của Mỹ tại TC là một cách để giúp nâng cao tay nghề của công nhân TC. Yếu tố con người luôn là yếu tố quyết định. Tập Cận Bình biết không thể chạy đua với Mỹ chỉ bằng ăn cắp hay sản xuất nồi niêu xoong chảo.   Andrew Browne, Giám Đốc của Bloomberg New Economy Forum cho rằng Trung Cộng không dám trả đũa theo kiểu “hòn đá ném đi, hòn chì ném lại” khi chính quyền TT Donald Trump ngăn chặn TikTok hay đánh què Huawei. Nếu Tập dám làm thì đã đóng cửa nhà máy sản xuất xe Tesla ở Thượng Hải để trả thù Mỹ rồi.   Tại sao Ngoại trưởng Pompeo tuyên bố “hủy bỏ các điều khoản tự hạn chế do chính Mỹ đặt ra” trong lúc này?   Ngoại trưởng Pompeo biết nếu không tuyên bố, các bộ trưởng ngoại giao sau ông có thể sẽ không làm hay cần nhiều thời gian hơn để làm. Ông muốn đặt ra một tiền lệ cho các chính quyền Mỹ trong tương lai. Thay vì tuyên bố thẳng thừng hủy bỏ chính sách “Một Trung Quốc” (One-China policy), tuyên bố vừa qua sẽ dần dần vô hiệu hóa và làm cho chính sách “Một Trung Quốc” một ngày không xa chỉ còn trên danh nghĩa.   Dean Acheson là một trong mười bộ trưởng ngoại giao xuất sắc nhất của lịch sử Mỹ và cũng là người đặt ra nhiều tiền lệ cho chính sách đối ngoại của Mỹ. Các chiến lược “ngăn chặn Liên Xô” và “diễn biến hòa bình” có dấu tay ông vẫn còn tác dụng cho tới ngày nay.   Tương tự, nước cờ của ngoại trưởng Pompeo vừa đi sẽ được chính trị gia Mỹ và Đài Loan trong các thế hệ sau biết ơn và đánh giá cao.   Vận dụng chính trị là nắm lấy cơ hội đối phương đang yếu để thực hiện những chính sách mà sau này có thể phải cần nhiều thời gian và công sức để làm.   Mặc dù tại chức trong thời gian khá ngắn, những bước đi chiến lược của Ngoại trưởng Pompeo thay mặt cho chính phủ Donald Trump, sẽ mở ra cánh cửa mới lâu dài không chỉ cho Đài Loan mà cho cả các nước Á Châu trước sự đe dọa của chủ nghĩa bành trướng bá quyền Trung Cộng.   Chuyện gì ra chuyện nấy.   Trần Trung Đạo

Timothy Trinh Tổng thống Trump đã làm được những gì ông ấy có thể. Mặc dù bốn năm quá ngắn, nhưng đủ thay đổi cái nhìn của người Mỹ và thế giới về tham vọng của bá quyền cộng sản Trung Quốc. Trước đây, nói đến Trung Quốc là nói đến cơ hội kinh doanh, chủ yếu được coi là một đối tác khó khăn nhưng cần thiết. Đó là cái nhìn của Hoa Kỳ và thế giới trước khi có chính quyền Trump. Các chính trị gia phương Tây từng được đánh giá cao nếu có khả năng thương thuyết dẫn đến ký kết hợp đồng kinh tế với Trung Quốc. Cựu Thủ tướng Úc Kevin Rudd, thông thạo tiếng Phổ thông và có thêm tên gọi là Lục Khắc Văn (Lu Kewen; 陸克文), từng vận động với tự hào về khả năng hợp tác với Bắc Kinh, đã thắng cử nhiệm kỳ đầu tiên của ông ta và giữ ghế lãnh đạo đến tháng 6 năm 2016. Trong cùng năm 2016, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã lập luận cho rằng "một Trung Quốc yếu kém, không thể góp phần giải quyết các vấn đề toàn cầu còn nguy hiểm hơn một Trung Quốc mạnh và có khả năng gây hấn." (tạm dịch từ nguyên văn "a weak China that could not contribute to solving global problems was more dangerous than a strong and potentially aggressive China.") Về mặt trật tự thế giới, đặc biệt là khu vực châu Á, chính sách của Obama thà rằng "Trung Quốc mạnh và có khả năng gây hấn" đã bị Tập Cận Bình khai thác để "góp phần giải quyết" bằng cách xây cất các căn cứ quân sự chuẩn bị cho việc xâm chiếm toàn bộ tài nguyên của vùng lưỡi bò 9 đoạn trên Biển Đông. Về mặt kinh tế, sự lựa chọn "một Trung Quốc mạnh" của chính quyền Obama đã đưa cán cân thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc ngày càng thâm thủng, thiệt hại về phía Mỹ từ 296,3 tỷ USD vào năm 2009 cho đến 462,4 tỷ USD vào năm 2016; và hậu quả tiếp tục kéo dài đến khi Tổng thống Donald Trump khởi động chiến tranh thương mại với Trung Quốc vào đầu tháng 7 năm 2018. Bốn năm của chính quyền Trump đã thay đổi những điều nói trên. Ngày nay, Trung Quốc thường được mô tả chủ yếu như một bá quyền bành trướng đang gây bất ổn. Ngày nay, các chính trị gia Mỹ đều lo sợ bị dính líu đến những giao dịch với Trung Quốc. Họ né tránh hoặc giấu kín bất kỳ mối quan hệ làm ăn với các tập đoàn Trung Quốc như che đậy một vết thẹo của mầm ghẻ lở có khả năng làm sụp đổ sự nghiệp chính trị. Obama đã phá vỡ tiền lệ của các tổng thống Hoa Kỳ, liên tiếp tham gia các cuộc tấn công tổng thống đương nhiệm Donald Trump; có lẽ Obama không muốn bị lột trần sự chọn lựa "một Trung Quốc mạnh và có khả năng gây hấn" của ông ta là một quyết định quá sai lầm. Chính sách của Trump đối phó với Trung Quốc có đặc tính toàn diện, trong đó bao gồm việc thực thi quyền tự do hàng hải trên eo biển Đài Loan và Biển Đông; thành lập Bộ Tứ của bốn quốc gia Mỹ Úc Nhật Ấn như một khối NATO mới của khu vực châu Á - Thái Bình Dương; ủng hộ người Duy Ngô Nhĩ, Tây Tạng, Hồng Kông trong các sự kiện đòi hỏi tự do, độc lập và nhân quyền; ủng hộ Đài Loan tham gia vào các tổ chức quốc tế; ủng hộ Ấn Độ trong vấn đề tranh chấp biên giới với Trung Quốc. Về mặt kinh tế, chính quyền Trump nhiều lần nhắc đến những sai lầm của các tổng thống tiền nhiệm về việc mở cửa Tổ chức Thương mại Thế giới, World Trade Organization (WTO), cho Trung Quốc gia nhập vào cuối năm 2001. Khi chính phủ tiền nhiệm của Bill Clinton vận động mở rộng thị trường thương mại tự do, họ ngỡ rằng điều đó có thể giúp thay đổi Trung Quốc từ một nước độc tài cộng sản trở thành một quốc gia dân chủ tự do. Clinton đã nằm mơ. Hoa Kỳ không thể lấy lại chiếc ghế thành viên WTO; điều đó buộc Trump phải sử dụng những phương cách khác, khởi động với quyết định áp thuế trên hầu hết hàng hóa mà Hoa Kỳ nhập khẩu từ Trung Quốc. Kết quả cho thấy, theo dữ liệu của Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố vào đầu tháng 2 năm 2020, nhập khẩu của Hoa Kỳ từ Trung Quốc đã giảm mạnh nhất trong năm 2019, chuyển sang các nước khác và thâm hụt cán cân thương mại đã được cải thiện so với mức tồi tệ nhất từ trước đến nay. Nhập khẩu hàng hóa của Hoa Kỳ từ Trung Quốc đạt tổng trị giá 451,7 tỷ USD trong năm 2019, giảm 16,2% tức là giảm 87,6 tỷ USD so với năm 2018. Khi đã ra trận, tính chất của Trump không ngừng lại ở một chỗ. Trong bốn năm ngắn, các nỗ lực của chính quyền Trump, đặc biệt ghi nhận công sức của Ngoại trưởng Mike Pompeo, đã liên tục lên án các "bẫy nợ ngoại giao" của sách lược Vành Đai Con Đường; lên án Trung Quốc ăn cắp bản quyền và tài sản trí tuệ; đẩy mạnh sách lược tách rời kinh tế và mang sản xuất ra khỏi Trung Quốc; trừng phạt các công ty Trung Quốc điển hình là Huawei; và gần đây nhất chấm dứt cộng sản Trung Quốc tiếp cận nguồn vốn bằng cách niêm yết công ty trên thị trường chứng khoán Mỹ. Chính quyền Trump đã thành công trong việc xác định Trung Quốc là mối đe dọa lâu dài lớn nhất đối với các lợi ích địa chính trị và địa kinh tế của Hoa Kỳ. Các cuộc thăm dò cho thấy công chúng Mỹ ngày càng nghi ngờ về ý đồ của Bắc Kinh. Dưới thời Obama, đa số người Mỹ coi hoạt động xây dựng quân sự đang diễn ra của Trung Quốc là một mối quan tâm hơi nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng. Đến giữa nhiệm kỳ của ông Trump, vào cuối năm 2018, số lượng người Mỹ coi Trung Quốc là mối đe dọa trực tiếp lớn nhất đã tăng gấp ba lần hơn. Chỉ có những kẻ ngụy biện một cách mù quáng mới vẩu miệng cho rằng ông Trump đánh Trung Quốc "nhưng chỉ bằng mồm." Di sản chống Trung Quốc của Trump có được tiếp tục hay không? Giữa sự hỗn loạn vào cuối nhiệm kỳ Tổng thống Trump, rất khó nói những điều gì sẽ được cặp Biden/Harris giữ lại vĩnh viễn và điều gì sẽ được giữ lại tạm thời. Tuy nhiên, những thay đổi trong cái nhìn của người Mỹ về bá quyền cộng sản Trung Quốc sẽ giúp cho sách lược châu Á - Thái Bình Dương của Trump có thể tồn tại lâu hơn nhiệm kỳ của ông ấy. Trong bài phát biểu đầu tiên của Joe Biden với tư cách là tổng thống đắc cử của Hoa Kỳ, ông tuyên bố rằng một nước Mỹ hồi sinh sẽ "dẫn đầu không phải bằng tấm gương về sức mạnh của chúng ta, mà bằng sức mạnh của tấm gương của chúng ta". Biển Đông là một khu vực đa cực về chính trị, một vùng biển mà rất nhiều quốc gia muốn giữ chủ quyền của mình và tránh rơi vào quỹ đạo của Bắc Kinh, đường giao thông hàng hải của tất cả các tàu buôn lớn trên thế giới. Điều đó đòi hỏi một nước Mỹ quan tâm, vì quyền lợi của người Mỹ, để can thiệp như một hậu thuẫn chống lại chủ nghĩa bành trướng quân sự của Trung Quốc. Công bằng mà nói, Biden chưa có cơ hội để chứng minh cho bài phát biểu của ông ta bằng những lời thể hiện sức mạnh của Mỹ. Chiến dịch Biden lập luận cho rằng một chính phủ Biden "sẽ tập hợp thế giới tự do và vận động một nửa nền kinh tế thế giới buộc Bắc Kinh phải chịu trách nhiệm về những lạm dụng thương mại". Charlie Lyons Jones, một nhà nghiên cứu của chương trình quốc phòng, chiến lược và an ninh quốc gia của ASPI, nhận định rằng: "Joe Biden có thể muốn chứng tỏ là một tổng thống có cách tiếp cận cứng rắn với Trung Quốc được hỗ trợ bởi một chiến lược cạnh tranh và được thực thi tốt." "Tuy nhiên, những gì nổi lên từ cái nhìn sơ bộ về quá trình chuyển đổi Biden là một chính quyền trông giống với Barack Obama - không thích rủi ro và bận tâm bởi những lo lắng trong nước. Đối với những người Mỹ muốn thấy một quốc gia bị chia rẽ (và bệnh tật) được chữa lành, đó có thể chỉ là những gì bác sĩ yêu cầu. Nhưng đối với các quốc gia ở Ấn Độ - Thái Bình Dương đang sống dưới cái bóng của một Bắc Kinh ngày càng hung hăng, việc phục hồi cách tiếp cận quá thận trọng của chính quyền Obama sẽ là một kết quả tồi tệ," ông Jones nói. "Nước Mỹ không thể chỉ dẫn đầu bằng sức mạnh của tấm gương của mình. Nó cũng cần dẫn đầu bằng tấm gương về sức mạnh của nó." Người Đà Lạt Xưa January 10, 2021.  

Washington DC- Vào sáng ngày 7 tháng Giêng, 2021, vài giờ sau khi hàng trăm người ủng hộ Tổng thống Donald Trump xông vào Điện Capitol của Hoa Kỳ, chiếm giữ biểu tượng của nền dân chủ Hoa Kỳ, Quốc hội đã chính thức chứng nhận chiến thắng bầu cử của cựu Phó Tổng thống Joe Biden thuộc đảng Dân chủ. Ngay sau đó, Tòa Bạch Ốc đã đưa ra một tuyên bố từ Tổng Thống Donald Trump, trong đó ông cam kết sẽ “chuyển giao quyền lực trong trật tự” khi ông Biden tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng Giêng. Một ngày trước, Tổng thống Trump đã có những tuyên bố kích động một đám đông tràn vào Điện Capitol để tìm cách lật ngược kết quả bầu cử. Những hình ảnh phá hoại và gây sốc tại Điện Capitol mà nhiều nhà lập pháp gọi là “cuộc nổi loạn” tràn ngập màn hình truyền hình ở Hoa Kỳ và trên toàn thế giới. Nghi thức kiểm phiếu đại cử tri của mỗi tiểu bang là thủ tục cuối cùng liên quan đến quá trình bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ. Trước phiên họp ngày 6 tháng Giêng của lưỡng viện Quốc Hội, các đồng minh lâu năm của ông Trump như Phó Tổng thống Mike Pence và lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell đã tuyên bố sẽ hành xử theo đúng Hiến Pháp. Sau cuộc hỗn loạn tại Điện Capitol, Quốc hội đã tiếp tục phiên họp vào cuối ngày 6 tháng Giêng, chứng nhận chiến thắng của ông Biden bất chấp nỗ lực của một vài nhà lập pháp Đảng Cộng hòa nhằm ngăn chặn quá trình này. Sau các cuộc tranh luận đôi khi căng thẳng kéo dài vào những giờ đầu của ngày 7 tháng Giêng, Thượng viện và Hạ viện đã bác bỏ hai ý kiến phản đối cuộc kiểm phiếu và chứng nhận cuộc kiểm phiếu cuối cùng của Cử tri đoàn với ông Biden nhận được 306 phiếu Đại Cử Tri và ông Trump 232 Đại Cử Tri. Thượng nghị sĩ Cộng hoà Mitch McConnell đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ nỗ lực các nhà lập pháp của Đảng Cộng hòa đã tìm cách ngăn chặn thủ tục chứng nhận kết quả bầu cử và cảnh báo về những thiệt hại lâu dài mà nỗ lực phản đối này có thể gây ra cho nền dân chủ của quốc gia. Ông McConnell nhấn mạnh: "Theo Hiến pháp chúng ta, những nhà lập pháp có một vai trò hạn chế. Chúng ta không thể đơn giản tự tuyên bố chúng ta là ‘hội đồng bầu cử quốc gia’. Các cử tri, các tòa án và các tiểu bang đều đã lên tiếng. Nếu chúng ta bác bỏ quyết định của họ, thì sẽ làm cho nền Cộng hòa của chúng ta bị tổn hại mãi mãi." Phiên họp chứng nhận kết quả bầu cử đã bị gián đoạn bởi những người ủng hộ ông Trump, phá hàng rào an ninh, phá cửa, đập cửa sổ, leo tường xông vào Điện Capitol, đập phá bên trong và lục tung các văn phòng làm việc của các nhà lập pháp. Các nhân viên an ninh đã phải dùng bàn ghế chặn cửa vào Hạ viện và rút súng trước khi sơ tán các nhà lập pháp và những nhân viên. Cảnh sát cho biết những người bạo động đã sử dụng hơi cay để tấn công cảnh sát và một số cảnh sát đã bị thương. Lực lượng Vệ binh Quốc gia đã được điều động đến để giúp cảnh sát để giải tỏa những người ủng hộ Tổng thống Trump ra khỏi Điện Capitol. Bốn người đã thiệt mạng trong cuộc hỗn loạn - một phụ nữ do bị cảnh sát bắn khi xông vào tòa nhà Quốc Hội và 3 người khác chết trong “tình huống khẩn cấp y tế”. Cảnh sát đã bắt giữ 52 người. Cảnh sát cũng cho biết hai quả bom ống đã được thu giữ, một quả nằm ngoài trụ sở Đảng Dân chủ và một quả nằm ngoài trụ sở Đảng Cộng hòa . Cảnh sát tìm thấy trong một chiếc xe một thùng lạnh chứa một khẩu súng dài và bom xăng trong khuôn viên Điện Capitol. Tổng thống đắc cử Joe Biden hôm thứ Tư nói rằng cuộc bạo động tại Điện Capitol của Hoa Kỳ là một "cuộc tấn công vào nền dân chủ Hoa Kỳ”, điều chưa từng xảy ra trong thời hiện đại. Ông Biden nói: “đây là một cuộc tấn công vào nền Cộng hòa của chúng ta, một cuộc tấn công vào nền pháp trị… những khái niệm thiêng liêng nhất của nước Mỹ”. Ông Biden nói rằng những cảnh hỗn loạn diễn ra tại Điện Capitol của Hoa Kỳ không phản ánh một "nước Mỹ thực sự", và cho rằng đó là hành động của "một số ít những kẻ cực đoan coi thường pháp luật”. Ông Biden kêu gọi Trump phải ngay lập tức thực hiện lời tuyên thệ bảo vệ Hiến pháp bằng cách lên truyền hình quốc gia yêu cầu chấm dứt "cuộc bao vây". Vài giờ sau khi Điện Capitol bị nhấn chìm trong hỗn loạn và sau lời kêu gọi của ông Biden, trong một video Tổng Thống Trump đã kêu gọi những người ủng hộ ông "hãy về nhà" nhưng vẫn tiếp tục lặp lại những lời cáo buộc gian lận bầu cử vô chứng cứ. Twitter sau đó đã hạn chế người dùng đăng lại video của Trump và Facebook đã gỡ bỏ video này với lý do có nguy cơ “gây bạo lực”. Twitter sau đó cho biết đã khóa tài khoản của Trump trong 12 giờ vì "vi phạm nhiều lần và nghiêm trọng" các quy tắc của mạng xã hội này và đe dọa đình chỉ vĩnh viễn. Ông Trump đã bị chỉ trích dữ dội bởi một số nhà lập pháp và đảng viên kỳ cựu của Đảng Cộng hòa, những người này đổ lỗi ông Trump đã kích động bạo động. Khi trở lại Thượng viện vào tối ngày 6 tháng 1, sau khi đám đông bạo loạn bị đẩy lùi, Phó Tổng thống Mike Pence nói rằng: “Tôi nói với những kẻ gây cảnh hỗn loạn trong Điện Capitol ngày hôm nay, các người đã thất bại. Bạo lực không bao giờ chiến thắng. Tự do chiến thắng và nơi này vẫn là ngôi nhà của nhân dân.” Còn ông McConnell tuyên bố: “Hoa Kỳ và Quốc hội Hoa Kỳ đã phải đối mặt với những mối đe dọa lớn hơn nhiều so với đám đông vô dụng mà chúng ta thấy hôm nay. Chúng ta chưa bao giờ bị nhụt chí trước đây và chúng ta sẽ không bị nhụt chí hôm nay. Họ tìm cách phá vỡ nền dân chủ của chúng ta, họ đã thất bại. Cuộc nổi dậy thất bại này chỉ nhấn mạnh tầm quan trọng của nhiệm vụ trước mắt của chúng ta đối với quốc gia. Chúng ta sẽ không cúi đầu trước sự vô pháp, hoặc đe dọa. Chúng ta sẽ thực hiện nghĩa vụ của mình đối với quốc gia theo Hiến pháp ngay tối nay”. Cú sốc của cuộc tấn công vào Điện Capitol đã khiến một số thượng nghị sĩ Cộng hòa đổi ý và đã không phản đối việc chứng nhận chiến thắng của Tổng thống đắc cử Joe Biden. Một trong số đó là thượng nghị sĩ James Lankford, thuộc tiểu bang Oklahoma. Ông Lankford nói “hành động tàn phá và bạo động tại Điện Capitol của quốc gia chúng ta là một cuộc tấn công vào nền dân chủ. Không thể nào biện minh cho những hành vi bạo lực và đại đa số những người ủng hộ ông Trump không ủng hộ những hành vi này. Điều cần thiết hiện nay là toàn bộ Quốc Hội cùng biểu quyết để xác nhận kết quả bầu cử. Chúng ta phải sát cánh cùng nhau với tư cách là công dân Hoa Kỳ. Chúng ta phải bảo vệ Hiến pháp và pháp quyền của quốc gia”. Hai ý kiến phản đối kết quả bầu cử ở Arizona và Pennsylvania đã bị lưỡng viện Quốc hội bỏ phiếu bác bỏ với tỷ lệ áp đảo. Sau khi Quốc hội chứng nhận ông Biden thắng cử, ông Trump đã đưa ra một tuyên bố thông qua trợ lý Tòa Bạch Ốc Dan Scavino, nói rằng: “Mặc dù tôi hoàn toàn không đồng ý với kết quả của cuộc bầu cử và các dữ liệu khẳng định cho tôi điều đó, tuy nhiên sẽ có một sự chuyển giao quyền lực trong trật tự vào ngày 20 tháng 1.” Theo các nguồn tin của Reuters, một số phụ tá tại Tòa Bạch Ốc đã từ chức để phản đối cuộc tấn công ở Điện Capitol, bao gồm ông Matt Pottinger, Phó Cố vấn an ninh quốc gia và bà Stephanie Grisham, Chánh văn phòng của bà Melania Trump và cựu Giám đốc Truyền thông kiêm thư ký báo chí Tòa Bạch Ốc. Các quan chức bầu cử của cả hai đảng và các nhà quan sát độc lập đều nói rằng không có gian lận đáng kể nào trong cuộc tranh cử ngày 3 tháng 11, mà ông Biden đã nhận được nhiều hơn ông Trump 7 triệu phiếu bầu. Tình trạng bạo động hôm thứ Tư đã gây bàng hoàng cho các nhà lãnh đạo thế giới. Thủ tướng Anh Boris Johnson, trong một tweet, gọi các sự kiện trong Quốc hội là một “sự ô nhục” và nói rằng Hoa Kỳ thúc đẩy nền dân chủ trên toàn thế giới và điều thiết yếu hiện nay là cần có một sự chuyển giao quyền lực ôn hòa và trong trật tự. Nguồn: Reuters, CNN, AP  

Việt Tân Cứ vào đầu tháng Mười Hai hàng năm, các nhân sự biên tập của Trang Web Việt Tân, Facebook Việt Tân, Youtube Việt Tân gặp gỡ nhau để bình chọn những tin tức Việt Nam và Thế Giới được cho là nổi bật nhất trong năm. Mỗi nhân sự được chọn từ 5 đến 10 tin tức mà mình cho là đáng chú ý nhất dựa trên ba tiêu chí: 1) Đặc thù nhất trong năm; 2) Có tác dụng hay ảnh hưởng lên xã hội; 3) Có những tác động lâu dài lên đời sống hay sự tiến bộ của nhân loại.  Các đề nghị đã được tổng hợp lại và tuyển chọn. Sau đây là 10 sự kiện Thế Giới của năm 2020 có tầm ảnh hưởng và tính chất đặc thù nhất theo đánh giá của chúng tôi. Xin được giới thiệu đến quý độc giả.  *** Đại dịch Covid-19 bùng phát toàn cầu Cuối tháng Mười Một, 2019, một loại virus Corona chủng mới gây chết người xuất hiện tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc. Mặc dù giới chức y tế tại địa phương đã cảnh báo nhưng chính quyền trung ương bưng bít thông tin và không có biện pháp ngăn chặn kịp thời. Lúc đó, Tổ Chức Y Tế Thế Giới (WHO) cũng đánh giá thấp tầm nguy hiểm và không xem đó là đại dịch. Cho đến ngày 9 tháng Giêng, 2020, khi đại dịch bùng nổ khắp 80 thành phố lớn ở Hoa Lục và bắt đầu lây lan sang một vài quốc gia Á Châu thì WTO mới vội vã xác nhận đây là một dịch bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn SARS-CoV-2 tác động toàn cầu. Đúng một tháng sau vào ngày 11 tháng Hai, WHO đặt tên đại dịch này là COVID-19. Từ tháng Ba, 2020 đại dịch COVID-19 lan rộng toàn cầu. Chính phủ của các quốc gia trên thế giới đã tiến hành đồng loạt các biện pháp đối phó nhằm bảo vệ sức khoẻ người dân và ngăn chặn sự lây nhiễm như: Hạn chế đi lại, phong tỏa kiểm dịch, ban bố tình trạng khẩn cấp, sử dụng lệnh giới nghiêm, tiến hành cách ly xã hội, hủy bỏ các sự kiện tập họp đông người, đóng cửa trường học, cơ sở dịch vụ, nhà hàng, khuyến khích người dân ở nhà, đeo khẩu trang khi ra ngoài đường; đồng thời thay đổi mô hình hoạt động kinh doanh, học tập, làm việc sang trực tuyến. Việc cấm đi lại đã khiến cho các ngành du lịch, nhà hàng, khách sạn bị thiệt hại nặng nề, chính phủ của từng nước đã phải ra tay hỗ trợ tài chánh cho người dân cũng như trợ giúp các xí nghiệp cầm cự qua cơn đại dịch. Tính cho đến nay, số người lây nhiễm trên toàn thế giới là trên 80 triệu, con số tử vong lên đến gần 2 triệu người. Có ba quốc gia bị thiệt hại về nhân mạng nặng nề nhất là Hoa Kỳ gần 20 triệu người lây nhiễm và gần 350 ngàn người tử vong), Ấn Độ trên 10 triệu người lây nhiễm và gần 150 ngàn người tử vong, Brazil gần 7,5 triệu người lây nhiễm và gần 200 ngàn người tử vong. Những tác hại to lớn của đại dịch COVID-19 đã khiến cho hầu hết các quốc gia trên thế giới công kích chính quyền Bắc Kinh đã cố tình bưng bít khi dịch bùng phát ở Vũ Hán và không minh bạch về những triệu chứng nguy hiểm của virus corona, đồng thời tố cáo WHO đã đồng lõa với chính quyền Trung Quốc chậm trễ trong việc đối phó với đại dịch. Trong hội nghị trực tuyến của WHO với sự tham dự của 194 quốc gia thành viên vào ngày 19 tháng Năm, 2020, đa số đã thông qua Nghị Quyết thành lập một nhóm độc lập điều tra về nguồn gốc của đại dịch COVID-19. Tuy Nghị Quyết không đề cập đến Trung Quốc, nhưng Bắc Kinh đã tìm mọi cách ngăn chặn nhóm điều tra mà WHO thành lập đến thu thập dữ kiện hoặc phỏng vấn những giới chức y tế tại Vũ Hán và một số thành phố.  Mãi cho đến trung tuần tháng Mười Một vừa qua, trước sức ép của quốc tế, Trung Quốc mới chấp nhận một phái đoàn điều tra trong đó không có những nhà khoa học Hoa Kỳ và một nước Âu Châu. Hong Kong đang bị nhuộm đỏ Bắt nguồn từ sự kiện chính quyền Hong Kong muốn thông qua Luật Dẫn Độ do Bắc Kinh dàn dựng, các cuộc biểu tình chống đối của người dân Hong Kong đủ mọi thành phần bùng nổ kéo dài liên tục nhiều tháng. Kế tiếp là thắng lợi vang dội của phe dân chủ Hong Kong trong cuộc bầu cử cấp quận cuối tháng Mười Một, 2019. Những chuyển biến này đã làm cho lãnh đạo Bắc Kinh hoảng sợ vì nhận ra xu hướng đòi độc lập của Hong Kong đã lên cao độ, ảnh hưởng rất lớn lên uy tín và quyền lực lãnh đạo của Tập Cận Bình. Bắc Kinh cũng như lo sợ phe dân chủ tiếp tục giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Hội Đồng Lập Pháp Hong Kong vào tháng Chín, 2020, và sẽ trở thành lực đối đầu với chính quyền Bắc Kinh nhằm đòi tách rời khỏi sự kiểm soát của Hoa Lục. Trong nỗi hoảng loạn đó, Tập Cận Bình cho ban hành Đạo Luật An Ninh Quốc Gia phiên bản Hong Kong nhằm đàn áp phe dân chủ trong việc vô hiệu hóa nỗ lực dân chủ của người dân Hong Kong trong nhiều thập niên qua. Không cần một thời hạn chuẩn bị, bộ luật được công bố và có hiệu lực ngay tức khắc từ giữa đêm 30 tháng Sáu 2020. Đạo luật quy kết những đòi hỏi và hoạt động ôn hòa của người dân Hong Kong vào những tội danh như hoạt động lật đổ, khủng bố, cấu kết với thế lực nước ngoài, đòi ly khai, v.v… Người vi phạm những quy định này có thể bị tuyên án tù cao nhất tới chung thân. Việc ban hành Luật An Ninh Quốc Gia của Bắc Kinh cũng cho người ta thấy là nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ” tại Hong Kong coi như cáo chung sau 23 năm Anh trao trả cho Trung Cộng từ năm 1997, chứ không chờ đến năm 2047 như đã cam kết. Tất cả các quốc gia trên thế giới như Anh, các nước trong khối Liên Âu, Nhật Bản, Úc Châu đều chống lại Luật An Ninh Quốc Gia của Bắc Kinh. Đặc biệt, chính quyền Hoa Kỳ quyết định ngưng quy chế ưu đãi cho Hong Kong và đưa ra luật chế tài đối với các viên chức Trung Quốc và Hong Kong. Lưỡng viện Quốc Hội Hoa Kỳ cũng thông qua Đạo Luật Bảo Vệ Dân Chủ và Nhân Quyền Hong Kong (Hong Kong Human Rights and Democracy Act). Hàng triệu người dân Hong Kong xuống đường phản đối đạo luật tiêu diệt nền tự do dân chủ của Hong Kong nhưng những cuộc biểu tình bị lực lượng an ninh được điều từ Hoa Lục đến đàn áp thô bạo. Nhiều nhà hoạt động Hong Kong tuyên bố giải tán nhóm, tổ chức của mình để không trở thành đích nhắm của Luật An Ninh. Cuộc bầu cử tổng thống Mỹ chưa từng có tiền lệ Cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2020 được ghi nhận là cuộc bầu cử đầy kịch tính trong bối cảnh nước Mỹ bị nhấn chìm trong ba cuộc khủng hoảng đan chéo nhau: Đại dịch COVID-19, biểu tình chống kỳ thị sắc tộc và suy thoái kinh tế. Nhưng cuộc bầu cử đã có số người đi bầu cao nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Hơn 158 triệu 200 ngàn người đã bỏ phiếu. Liên danh cựu Phó Tổng Thống Joe Biden và nữ Thượng Nghị Sĩ Kamala Harris nhận được 81 triệu 283 ngàn phiếu. Liên danh đương kim Tổng Thống Donald Trump và Phó Tổng Thống Mike Pence nhận được 74 triệu 223 ngàn phiếu. Trong cuộc bỏ phiếu của Đại Cử Tri Đoàn thuộc 50 tiểu bang và khu vực Washington D.C vào ngày 14 tháng 12, liên danh Biden – Kamala được 306 phiếu Đại Cử Tri, liên danh Trump – Pence được 232 phiếu Đại Cử Tri.  Theo hiến định, ông Joe Biden là tổng thống đắc cử và bà Kamala Harris là phó tổng thống đắc cử của nhiệm kỳ 2021-2025. Tuy nhiên, phía Tổng Thống Donald Trump ngay từ rạng sáng mồng 4 tháng Mười Một, lúc cuộc kiểm phiếu vẫn còn đang diễn ra tại các tiểu bang, đã tuyên bố rằng cuộc bầu cử có sự gian lận ở diện rộng. Nhóm luật sư phụ trách pháp lý của Tổng Thống Donald Trump đã nộp hơn 60 đơn kiện lên các tòa án tiểu bang, liên bang và cả Tối Cao Pháp Viện để yêu cầu hủy kết quả bầu cử tại một số tiểu bang chiến địa. Tuy nhiên tất cả đã bị Tòa bác bỏ vì không có những bằng cứ gian lận nào được đệ nạp một cách cụ thể, nhưng các diễn biến kiện tụng này đã tạo chia rẽ trầm trọng trong xã hội và làm dao động nền dân chủ Hoa Kỳ. Điều đáng chú ý là sự phức tạp của cuộc bầu cử đã bị tác động nặng nề thêm bởi nạn tin giả và thuyết âm mưu dày đặc trên mạng xã hội, không những gây hoang mang, chia rẽ trong xã hội Hoa Kỳ mà còn tạo ra tình trạng xung đột gay gắt giữa những người ủng hộ Trump hoặc chống Trump tại nhiều nơi trên thế giới. Theo Hiến Pháp Mỹ, ngày mồng 6 tháng Giêng, 2021, tân lưỡng viện Quốc Hội Hoa Kỳ khóa 117 nhóm họp dưới sự chủ tọa của đương kim Phó Tổng Thống Mike Pence sẽ chính thức đếm lại phiếu Đại Cử Tri của hai liên danh và bên liên danh nào đạt quá 270 phiếu Đại Cử Tri sẽ chính thức là tổng thống và phó tổng thống thứ 46 của Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Lễ nhậm chức và chính thức chuyển giao quyền lực diễn ra vào ngày 20 tháng Giêng, 2021. Hiện nay, quá trình chuẩn bị chuyển giao quyền lực cho Tổng Thống đắc cử Biden vẫn diễn ra theo đúng trình tự và thời hạn, mặc dù phía Tổng Thống Donald Trump vẫn cho đây là cuộc bầu cử gian lận và tuyên bố sẵn sàng thách thức kết quả kiểm phiếu Đại Cử Tri tại Quốc Hội vào ngày 6 tháng Giêng. Trong khi đó, Tổng Thống đắc cử Biden đã công bố danh tánh một số bộ trưởng trong nội các mới. Giới bình luận chính trị Hoa Kỳ đánh giá cao sự đa dạng cũng như khả năng và kinh nghiệm của những người được đề cử. Những người này cần phải được Thượng Viện phê chuẩn trước khi được tân tổng thống chính thức bổ nhiệm và tuyên thệ nhậm chức. Cuộc chạy đua chế tạo vaccine COVID-19 Trận chiến phòng và chống đại dịch COVID-19 không chỉ là ngăn ngừa việc lây nhiễm, cứu cũng như giảm số người tử vong mà còn là cuộc chiến đấu tìm ra những loại vaccine để chấm dứt dịch bệnh trong lâu dài. Cuộc chiến này đã đuợc đội ngũ các nhà khoa học của hơn 45 quốc gia trên toàn thế giới bắt tay vào việc nghiên cứu bất kể ngày đêm, từ cuối tháng Hai, 2020. Đến tháng Mười, một số viện nghiên cứu từ các quốc gia như Trung Quốc, Nga, Anh, Đức, Brazil, Ấn Độ và Hoa Kỳ đã công bố một số kết quả. Lúc đó có khoảng 10 loại vaccine đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối cùng: 1/ Moderna (Hoa Kỳ); 2/ CanSino với Viện Công Nghệ Sinh Học Bắc Kinh (Trung Quốc); 3/ AstraZeneca và Đại Học Oxford (Anh Quốc); 4/ Viện Nghiên Cứu Gamaleya (Nga); 5/ Sinopharm và Viện Sản Phẩm Sinh Học Bắc Kinh (Trung Quốc); 6/ Janssen (Hoa Kỳ); 7/ Sinovac và Viện Butantan (Brazil); 8/ Sinopharm và Viện Sản Phẩm Sinh Học Vũ Hán (Trung Quốc); 9/ Novavax (Hoa Kỳ); 10/ Viện Pfizer (Hoa Kỳ) và BioNtech (Đức). Mục đích của vaccine thường là đưa virus vào hệ thống miễn dịch một cách vô hại để giúp hệ thống miễn dịch nhận ra kẻ xâm lược và “lâm chiến” chống địch bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, có nhiều cách để làm điều này và các nhà nghiên cứu đang sử dụng cách tiếp cận khác nhau. Hiện nay, hai loại vaccine của Pfizer & BioNtech và Moderna đã được Cơ Quan Quản Lý Thực Phẩm và Dược Phẩm (FDA) của Hoa Kỳ chứng nhận và bắt đầu cho tiêm chủng ngừa đại chúng tại Hoa Kỳ cũng như tại Anh, Canada và các nước trong khối Liên Âu kể từ đầu tháng Mười Hai, 2020. Có thế nói, trong cuộc chạy đua tìm vaccine COVID-19, Hoa Kỳ là nơi đã đi tiên phong trong việc thí nghiệm, sản xuất và bắt đầu tiêm chủng ngừa ở diện rộng trong khi các quốc gia khác như Trung Quốc, Nga vẫn còn trong giai đoạn “thử nghiệm” tiêm chủng. Vaccine của Pfizer & BioNTech do hai vợ chồng khoa học gia người Đức gốc Thổ Nhĩ Kỳ là Tiến Sĩ Ugur Sahin và Ozlem Tureci đã dành ra nhiều năm trước đây nghiên cứu về công nghệ mRNA, chuỗi gien được đưa vào cơ thể giúp tự vệ chống lại virus corona và các mối đe dọa khác. Trong khi đó, vaccine của Moderna đến từ sự đóng góp rất lớn của một nhóm khoa học gia tại Viện Nghiên Cứu về Vaccine thuộc National Institutes of Health (NIH), đứng đầu bởi Bác Sĩ Berney Graham và Tiến Sĩ Kizzmekia Corbett. Moderna cũng dựa trên công nghệ mRNA (messenger Rubonucleic Acid) để nghiên cứu và dùng Trí Tuệ Nhân Tạo với các máy vi tính chạy rất nhanh trước khi được bào chế và thử nghiệm. Cả hai loại vaccine đều sử dụng cùng một cách tiếp cận là tiêm một phần mã di truyền của virus để tạo ra phản ứng miễn dịch. Dữ liệu sơ bộ cho chúng ta thấy rất giống nhau về độ an toàn và hiệu năng phòng bệnh lên tới 95%. Vaccine của Moderna dễ bảo quản và chuyển tải hơn vì cần giữ ở nhiệt độ âm -20°C (-4°F) trong 30 ngày, trong khi vaccine  của Pfizer & BioNTech phải bảo quản ở nhiệt độ cực lạnh -70°C (-94°F) và chỉ giữ được 5 ngày. Vaccine thứ 3 của AstraZeneca/Oxford, chưa được FDA của Mỹ chấp thuận hiện đang được sản xuất tại Ấn Độ và chờ được chính phủ Ấn và Anh chuẩn thuận. Cuộc chiến công nghệ cao giữa Mỹ và Trung Quốc Cuộc chiến thương mại với Trung Quốc được Tổng Thống Donald Trump phát động vào tháng Ba, 2018 để ngăn chặn những hành vi thương mại không công bằng và trộm cắp tài sản trí tuệ từ Bắc Kinh. Kể từ đó hai phía đã tung ra các biện pháp áp thuế lẫn nhau không chỉ tạo ra tình trạng căng thẳng giữa hai nước mà còn có nguy cơ đe dọa sự khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Sau 18 tháng xung đột không đi vào đâu, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã tạm ngưng cuộc chiến qua việc ký kết bản Thỏa Thuận số 1 vào ngày 15 tháng Giêng, 2020 tại Tòa Bạch Ốc. Qua thỏa thuận này, Bắc Kinh chịu mua thêm 200 tỷ Mỹ Kim sản phẩm nông nghiệp, hàng hóa dịch vụ và những cung ứng về năng lượng trong hai năm 2020-2021. Ngược lại phía Hoa Kỳ sẽ bãi bỏ thuế quan đánh vào điện thoại di động, đồ chơi và máy laptop, cũng như bỏ một nửa thuế quan 7,5% đánh vào 120 tỷ Mỹ Kim những mặt hàng như truyền hình, dụng cụ nghe bluetooth và giày dép nhập vào thị trường Mỹ. Hai phía dự trù sẽ tiếp tục đàm phán trong giai đoạn 2. Nhưng đại dịch COVID-19 đã khiến cho mọi thứ bị đảo lộn. Trung Quốc không những không thực hiện lời hứa mua 50 tỷ Mỹ Kim hàng nông phẩm của Mỹ, mà còn có những hành động bá quyền trên Biển Đông và nhất là công khai cạnh tranh sức mạnh mềm của Hoa Kỳ trên nhiều lãnh vực, đặc biệt là công nghệ cao. Với chiến lược thao túng công nghệ thế giới, Tập Cận Bình đã đưa ra chiến lược Made in China 2025 với chủ trương thu tóm 10 lãnh vực công nghệ cao vào năm 2025 cùng với việc nuôi dưỡng các công ty như Huawei, Alibaba, Tencent, Xiaomi, Baidu, ByteDance, ZTE để cạnh tranh với Hoa Kỳ. Tuy nhiên, dù Trung Quốc cố gắng nổi lên mạnh mẽ như một cường quốc công nghệ nhưng không dễ gì có thể soán được ngôi vị của Hoa Kỳ vì Trung Quốc phụ thuộc vào Hoa Kỳ trong những công nghệ quan trọng nhất như bán dẫn, hệ điều hành, chip… dù đã tự chủ trong các lãnh vực liên quan đến tiêu dùng và mạng xã hội. Tổng Thống Donald Trump coi việc ngăn chặn tham vọng công nghệ cao của Trung Quốc là mối bận tâm chính. Vì vậy ông đã ban hành hàng loạt các lệnh hành pháp nhằm trừng phạt các công ty công nghệ cao của Trung Quốc như ZTE, Huawei, WeChat (Tencent), TikTok (ByteDance). Mục tiêu của Hoa Kỳ là giới hạn một cách nghiêm ngặt hơn việc tập đoàn công nghệ cao của Trung Quốc tiếp cận với các công nghệ Hoa Kỳ và cắt đứt chuỗi cung ứng các sản phẩm công nghệ cao vào Trung Quốc, đặc biệt từ Đài Loan, nơi mà một số công ty Hoa Kỳ như Intel, NVIDIA, AMD đặt nhà máy sản xuất. Theo Bloomberg, Trung Quốc phụ thuộc vào công nghệ Hoa Kỳ nhiều nhất ở ngành bán dẫn, với các sản phẩm như chip máy tính, điện thoại và chip chuyển mạch cũng như hệ điều hành Windows của Microsoft. Đây đều là những thành phần không thể thiếu trong các thiết bị thông minh, và các hãng Trung Quốc gần như chưa có giải pháp thay thế hợp lý. Giới trẻ Thái Lan thách đố Hoàng Gia Thái Nói đến tình hình chính trị tại Thái Lan trong gần hai thập niên vừa qua, hình ảnh gây ấn tượng nhất là những cuộc biểu tình rầm rộ giữa hai phe áo Vàng (ủng hộ Hoàng Gia và phe quân đội) và phe áo Đỏ (lực lượng quần chúng ủng hộ phe dân sự mà cụ thể là thế lực chính trị của cựu Thủ Tướng Thaksin Shinawatra). Nhưng từ khi Tướng Prayut Chan-o-cha làm cuộc đảo chánh lật đổ chính quyền dân sự của nữ Thủ Tướng Yingluck Shinawatra và lên nắm quyền từ năm 2014 cho đến nay, tình hình chính trị tại Thái Lan đã thay đổi. Đó là sự xuất hiện một phong trào trẻ tham gia vận động chính trị dân chủ với sự ra đời của đảng Hướng Đến Tương Lai (Future Forward Party) vào năm 2018. Đảng này đã cùng với đảng Pheu Thai thắng lớn trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng Năm, 2019; nhưng phe quân đội và Tướng Prayut đã có những vận động ngầm ở hậu trường để Tướng Prayut tiếp tục được bầu làm thủ tướng. Nhằm ngăn chặn làn sóng đấu tranh của giới trẻ, Thủ Tướng Prayut đã để cho tòa án hôm 21 tháng Hai, 2020 ra phán quyết giải tán đảng Hướng Đến Tương Lai và cấm 15 người trong ban lãnh đạo không được hoạt động chính trị trong 10 năm, với lý cớ là đã vi phạm luật đảng phái khi nhận khoảng 6 triệu Mỹ Kim từ tỷ phủ Thanathorn Juangroongruangkit, người sáng lập ra đảng này. Biến cố này đã khiến cho giới trẻ Thái Lan phẫn nộ và làm bùng nổ các cuộc biểu tình chống chính phủ khắp thủ đô Bangkok. Tuy nhiên đến tháng Ba, do đại dịch COVID-19 bùng nổ với lệnh cách ly xã hội, nên mọi cuộc biểu tình bị khựng lại. Mãi cho đến tối Chủ Nhật, ngày 16 tháng Tám, hơn 10 ngàn sinh viên Thái Lan và quần chúng đã tràn ngập đại lộ Ratchadamnoen và Quảng Trường Dân Chủ, thủ đô Bangkok, khởi động lại những cuộc biểu tình đòi Thủ Tướng Prayut thực thi ba yêu sách: Giải tán quốc hội, sửa đổi hiến pháp, chấm dứt sách nhiễu những ai chống chính phủ. Nhưng đến tháng Mười, các cuộc biểu tình tăng cường yêu sách, đòi Thủ Tướng Prayut từ chức và đặc biệt yêu cầu cải cách Hoàng Gia. Sinh viên Thái Lan đã đưa ra 10 đòi hỏi, trong đó có một số yêu sách quan trọng như: Bãi bỏ Điều 6 của Hiến Pháp năm 2017 không cho phép bất cứ ai kết tội chống lại nhà Vua; Bãi bỏ Điều 112 của Bộ Luật Hình Sự cũng như cho phép người dân thực hiện quyền tự do ngôn luận về chế độ quân chủ và ân xá cho tất cả những người bị truy tố vì chỉ trích chế độ quân chủ; Chấm dứt việc thực hiện đặc quyền của Hoàng Gia đối với việc bày tỏ chính kiến ​​trước công chúng. Đây là những đòi hỏi được coi là “phạm thượng” vì bị luật pháp Thái nghiêm cấm; nhưng giới trẻ Thái đã vượt qua ngưỡng cửa sợ hãi, đứng lên kêu gọi một cuộc thay đổi căn bản, nhằm xây dựng một nền tảng chính trị dân chủ cho Thái Lan mà cụ thể là “Nhà vua không được phê chuẩn bất kỳ cuộc đảo chính của quân đội nào nữa.” Các cuộc biểu tình của giới trẻ Thái Lan vẫn còn đang tiếp diễn. Cuộc chiến công hàm về Biển Đông Lợi dụng vào lúc Hoa Kỳ và các quốc gia trong khu vực bận tâm giải quyết những tác hại của đại dịch COVID-19, Trung Quốc một mặt gia tăng khống chế Hong Kong qua Luật An Ninh Quốc Gia, uy hiếp Đài Loan và nhất là đưa nhóm tàu Liêu Ninh cùng với hai khu trục hạm trang bị hỏa tiễn lớp 52D, hai khinh hạm trang bị hỏa tiễn lớp 54A, một tàu tiếp liệu lớp 901 đến Biển Đông và mở các cuộc tập trận bắn đạn thật. Để đối phó, Hoa Kỳ đã đưa cùng lúc ba hàng không mẫu hạm sử dụng năng lượng hạt nhân đến Biển Đông. Các tàu USS Ronald Reagan và USS Theodore Roosevelt hoạt động ở vùng Tây Thái Bình Dương, còn USS Nimitz hoạt động ở vùng Đông Thái Bình Dương kể từ giữa tháng Sáu, 2020 trở đi. Ngoài ra, Hoa Kỳ đã hợp tác với lực lượng hải quân của Nhật Bản, Úc Châu và Ấn Độ liên tục tổ chức các cuộc tập trận trong khu vực Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Đặc biệt, lực lượng Hoa Kỳ và Nhật Bản đã tổ chức tập trận chung trên biển Hoa Nam để bảo vệ quần đảo Đài Loan, và đảo Senkaku của Nhật Bản mà Trung Quốc nhiều lần muốn chiếm đóng. Bên cạnh những căng thẳng do các cuộc tập trận giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc gây ra, tình hình biển Đông năm 2020 có một dấu ấn mới, đó là cuộc chiến pháp lý liên quan đến hàng loạt các công hàm của một số quốc gia lên tiếng phản đối chủ trương “Quyền Lịch Sử” của Trung Quốc về đường chín đoạn trên Biển Đông. Trong vòng 10 tháng, từ tháng Mười Hai, 2019 đến tháng Chín, 2020 đã có tất cả 16 Công Hàm, 2 Công Thư Ngoại Giao và một Tuyên Bố (thông qua Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc) đã được công bố. Brunei gửi một Tuyên Bố, Malysia gửi 2 Công Hàm, Phi Luật Tân gửi 2 Công Hàm, Việt Nam gửi 3 Công Hàm, Indonesia gửi 2 Công Hàm, Trung Quốc gửi 5 Công Hàm, 1 Công Thư Ngoại Giao, Úc Châu gửi 1 Công Hàm, Anh – Pháp – Đức cùng gửi 1 Công Hàm và Hoa Kỳ gửi 1 Công Thư Ngoại Giao. Đặc biệt là Thông Cáo Báo Chí của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ công bố vào ngày 13 tháng Bảy, 2020 lên án các hảnh vi phi pháp và bắt nạt của Trung Quốc đối với các nước trong vùng, đã mở đầu một loạt những tuyên bố mạnh mẽ sau đó của các quốc gia đồng minh rẳng các yêu sách của Trung Quốc ở biển Đông là “không có căn cứ pháp lý.” Điểm nhấn chính của các công hàm là đòi Trung Quốc phải tôn trọng phán quyết của Tòa Trọng Tài Liên Hiệp Quốc vào năm 2016 về việc Phi Luật Tân kiện Trung Quốc. Các nước cho rằng phán quyết của Tòa là chung thẩm. Từ những nỗ lực này đã khuyến khích các quốc gia như Việt Nam, Malaysia, Phi Luật Tân mạnh dạn hơn trong các tuyên bố về chủ quyền cũng như sẵn sàng tham gia và hợp tác với Bộ Tứ (Hoa Kỳ, Nhật Bản, Úc Châu, Ấn Độ) trong việc giải thích và áp dụng Luật Biển trong toàn khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương. Ngoài ra, sau khi lên tiếng chung trong một Công Hàm phản đối Trung Quốc, ba quốc gia Đức, Pháp và Anh lần đầu tiên đưa ra chính sách về Biển Đông khẳng định rẳng Trung Quốc không có “cơ sở pháp lý nào” để tuyên bồ chủ quyền trên vùng biển này. Anh Quốc chính thức đưa hàng không mẫu hạm HSM Queen Elizabeth đến Biển Đông và hợp tác với Nhật tuần tra cả biển Hoa Nam. Trong khi đó Pháp dự trù đưa hàng không mẫu hạm Charles de Gaulle hợp tác với lực lượng Ấn Độ để tuần tra Ần Độ Dương và Biển Đông vào năm 2021. Những diễn biến nói trên đã thúc đẩy Trung Quốc hứa soạn thảo nhanh chóng Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông với khối ASEAN mà Bắc Kinh đã cố tình trì hoãn từ năm 2003 cho đến nay. Những tác hại của biến đổi khí hậu Biến đổi khí hậu là một thảm họa toàn cầu được giới chuyên gia cảnh báo từ nhiều năm qua, nhưng riêng trong năm 2020 thế giới đã hứng chịu thiên tai nhiều hơn bao giờ hết. Trước hết là nạn Khô Hạn – Cháy Rừng ở diện rộng, khiến cho hàng chục triệu hecta ở nhiều nơi bị tàn phá mà mọi cố gắng của con người để ngăn ngừa hầu như vô vọng, chỉ nỗ lực dập lửa và giới hạn tác hại. Độ hâm nóng toàn cầu cũng khiến cho nhiều nơi trên quả đất bị hạn hán trong thời gian dài với những cơn cháy bộc phát rất nhanh. Những cơn gió nóng mang mồi lửa qua những địa phương kế cận tạo nên tình trạng cháy nhiều nơi cùng lúc khiến mọi nỗ lực của con người chỉ như muối bỏ biển. Trong năm 2020, có ba nơi đã xảy ra nạn cháy rừng khủng khiếp nhất hành tinh là rừng Amazon với gần 7000 đám cháy. Tại Úc Châu đã thiêu rụi 12 triệu 600 ngàn hecta đất rừng, khiến môi trường sống của hàng tỷ thú rừng nơi đây bị hủy diệt, chưa kể đến thiệt hại vật chất và nhân mạng con người. Tại Hoa Kỳ, nhiều trận cháy đã liên tục bùng phát ở các tiểu bang California, Oregon và Washington với mức độ gấp trăm lần so với những năm trước. Ước tính các đám cháy đã tiêu hủy gần 2 triệu hecta khu rừng miền Tây nước Mỹ, gây thiệt hại kinh tế ước tính lên tới hơn 20 tỷ Mỹ Kim. Kế đến là nạn Mưa Bão – Lũ Lụt cũng đã tàn phá, hủy hoại môi trường, tài sản và mạng sống con người không nhỏ ở nhiều quốc gia. Trung Quốc là nơi bị thiệt hại nặng nề nhất với hơn 70 triệu người từ 28 tỉnh và thành phố bị ảnh hưởng bởi những trận mưa và lũ lụt liên tục từ tháng Năm kéo dài đến tháng Chín, 2020, làm 271 người chết, gây thiệt hại kinh tế trực tiếp hơn 29 tỷ Mỹ Kim. Tổng cộng 751 con sông ở Trung Quốc đã vượt qua mức cảnh báo và một số con sông lớn bao gồm sông Dương Tử, Hoàng Hà và Thái Hồ đã phải hứng chịu lũ lụt. Lần đầu tiên ba lưu vực sông lớn này trải qua một trận lũ lụt ở cấp độ khu vực hoặc trên mức trung bình kể từ năm 1998. Riêng đập Tam Hiệp lớn nhất thế giới đã phải gánh đến 5 đợt lũ lớn. Đỉnh điểm là vào ngày 20 tháng Tám, lưu lượng dòng chảy vào hồ chứa đập Tam Hiệp lên đến 75.000 mét khối/giây. Đập Tam Hiệp đã phải mở 11 cửa xả lũ với lưu lượng xả 49.400 mét khối/giây. Tại Viêt Nam, chỉ riêng từ giữa tháng Chín đến giữa tháng Mười Một, 2020, bão, lũ đã xảy ra liên tiếp tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên. Chỉ trong hai tháng có đến 8 cơn bão liên tục đổ xuống với cường độ dữ dội, gây ngập lụt, sạt lở kinh hoàng, khiến cho 342 người chết và mất tích, thiệt hại kinh tế lên tới 1,31 tỷ Mỹ Kim. Nhưng những thiệt hại phấn lớn là do tác hại của nạn phá rừng để làm thủy điện. Trong các năm qua, đã có hơn 50.000 hecta rừng bị tàn phá để nhường chỗ cho 824 nhà máy thủy điện. Trung bình để xây một thủy điện mất hết 59 hecta rừng. Đặc biệt là vụ sạt lở ngọn núi nằm cạnh Thủy Điện Rào Trăng 3 ở Huế vào ngày 12 tháng Mười đã san phẳng nhà điều hành, khiến 17 công nhân bị vùi lấp mà cho đến nay vẫn chưa tìm ra thi thể các nạn nhân. Ngoài những vấn nạn lũ lụt và cháy rừng, năm 2020 còn là một trong ba năm nóng nhất từng được ghi nhận với nhiệt độ trung bình toàn cầu chạm mốc tăng 1,2°C. Có khoảng 10 triệu người mất nơi cư trú trong năm nay, phần lớn do các thảm họa khí tượng thủy văn. Căng thẳng Úc – Trung: “Châu chấu đá xe” Quan hệ giữa Úc Châu và Trung Quốc bắt đầu xấu đi vào khoảng tháng Tư, 2020 khi bà Ngoại Trưởng Úc Châu Marise Payne tỏ ý nghi ngờ về sự minh bạch của Bắc Kinh trong đại dịch COVID-19, đồng thời yêu cầu điều tra quốc tế về nguồn gốc và cách lây lan của đại dịch này. Ngay lập tức, Bộ Ngoại Giao Trung Quốc đáp trả bằng cách tấn công bà Ngoại Trưởng Payne rằng “lời kêu gọi điều tra nguồn gốc COVID-19 là nguy hiểm mang tính thao túng chính trị.” Đồng thời Đại Sứ Trung Quốc tại Canberra Cheng Jingye lên giọng kiểu “ngoại giao chiến lang” hăm dọa rằng người tiêu thụ tại Trung Quốc sẽ tẩy chay các sản phẩm của Úc Châu như rượu vang, thịt bò và các dịch vụ du lịch. Chỉ vài tuần sau, 4 nhà sản xuất thịt bò lớn của Úc gồm Kilcoy Pastoral, JBS’s Beef City, Dinmore Plants và Northern Cooperative Meat đã bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc do các vấn đề liên quan đến nhãn mác và kiểm dịch. Căng thẳng Úc – Trung bắt đầu bùng nổ mạnh từ đó. Trong quan hệ giữa Úc Châu và Trung Quốc, phải nói là Úc ở về phía yếu hơn, khi dân số chỉ có 25 triệu trong lúc Trung Quốc là 1,4 tỷ người. Khoảng 32% tổng số hàng xuất cảng của Úc Châu là sang thị trường Trung Quốc, trị giá khoảng 123 tỷ Mỹ Kim (2019) gồm có quặng sắt, quặng kền, gỗ, len, tôm hùm, bông, lúa mạch, dược phẩm,… Ngược lại, Trung Quốc xuất khẩu sang thị trường Úc Châu chỉ chiếm một con số khiêm nhượng là 4% trong tổng số hàng nhập cảng của Úc. Chính vì lệ thuộc vào hàng xuất sang thị trường Trung Quốc nên từ nhiều năm qua, chính quyền Canberra giữ thái độ hòa hoãn và tránh né những lên tiếng hay hành động gây khó chịu đối với Bắc Kinh. Bước ngoặt đánh dấu sự xuống dốc trong quan hệ hai nước bắt đầu vào năm 2017 khi chính phủ Úc ra lệnh cấm việc hiến tặng mang tính chính trị, vì có những chỉ dấu Trung Quốc bỏ tiền mua chuộc và tạo ảnh hưởng lên các chính trị gia Úc. Nhất là Úc vào năm 2018 là nước đầu tiên cấm sử dụng công nghệ 5G của công ty Huawei cũng như ngăn chặn 10 vụ đầu tư của Trung Quốc trong lãnh vực nông nghiệp, chăn nuôi và hạ tầng cơ sở. Nhưng sự kiện nước Úc sát cánh củng với Nhật Bản hình thành Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) vào tháng Mười Hai, 2018 và tích cực tham gia vào Bộ Tứ (gồm Hoa Kỳ, Úc Châu, Nhật Bản, Ấn Độ) để ngăn chặn sự bành trướng của Trung Quốc tại vùng Ấn Độ – Thái Bình Dương đã làm cho Bắc Kinh cảnh giác. Khi Úc lên tiếng chỉ trích Bắc Kinh áp đặt Luật An Ninh Quốc Gia lên Hong Kong, cũng như gửi công hàm lên Tổng Thư Ký Liên Hiệp Quốc phản đối chủ trương đường 9 đoạn và bác bỏ chủ quyền của Trung Quốc trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, đã khiến cho Bắc Kinh giận dữ. Đầu tháng Mười Một, Bắc Kinh đơn phương tăng 200% thuế lên các loại rượu vang nhập từ Úc và hăm dọa sẽ ngăn chặn việc nhập khẩu đường, tôm hùm, than đá và quặng đồng. Hiện nay chính phủ Úc đang khiếu nại lên Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO) về việc Trung Quốc áp thuế lên lúa mạch của nước này. Căng thẳng Úc – Trung tiếp tục kéo dài sang năm 2021. Hiệp Định Thương Mại RCEP lớn nhất thế giới ra đời Hiệp Định Đối Tác Kinh Tế Toàn Diện Khu Vực – Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) đã được ký kết qua trực tuyến hôm 15 tháng Mười Một giữa 10 nước ASEAN và 5 đối tác trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương gồm Nhật Bản, Australia, Hàn Quốc, New Zealand và Trung Quốc. Đây là một thỏa thuận thương mại tự do lớn nhất thế giới vào đầu Thể Kỷ 21 giữa các nước trong khu vực Á Châu – Thái Bình Dương, với thị trường 2,2 tỷ người tiêu dùng, chiếm tới 30% GDP toàn cầu. Đáng lý ra Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) gồm 12 quốc gia sẽ là thỏa thuận thương mại lớn nhất (chiếm 40% GDP toàn cầu) và có chất lượng nhất tiêu biểu cho nền thương mại của Thế Kỷ 21, nhưng vì Hoa Kỳ đã rút ra vào đầu năm 2017, nên khi RCEP ra đời, theo nhận định của các chuyên gia quốc tế, thì đây là một thắng lợi quan trọng của Trung Quốc trên mặt trận địa chính trị trong khu vực năng động nhất của thế giới hiện nay. RCEP khởi đầu là ý tưởng của Khối ASEAN, đã được đưa ra thảo luận đầu tiên trong Hội Nghị Thượng Đỉnh ASEAN năm 2011 tại Bali, Indonesia. Sau một năm chuẩn bị và vận động thêm sự tham dự của Trung Quốc, Nhật Bản, Nam Hàn, Úc Châu, New Zealand và Ấn Độ, RCEP đã chính thức quyết định trong hội nghị thượng đỉnh họp tại Campuchia vào năm 2012. Tuy do ASEAN khởi xướng nhưng Trung Quốc là quốc gia đứng bên trong sắp xếp và điều hướng các cuộc đàm phán, bởi Bắc Kinh muốn dùng RCEP như  một thế trận đối trọng lại Hiệp Định TPP mà Hoa Kỳ cũng đang xúc tiến đàm phán với 11 quốc gia khác vào lúc đó. Sau khi Hoa Kỳ rút lui khỏi TPP vào tháng Giêng, 2017, Ấn Độ đã tuyên bố rút ra khỏi RCEP vào tháng Mười Một, 2019 vì không muốn nằm trong quỹ đạo khống chế của Bắc Kinh, nhưng lấy lý do là các ngành công nghiệp chế biến chưa sẵn sàng. Trong khi TPP được coi là một hiệp định thương mại thế hệ mới có “chất lượng vượt trội” bao gồm điều khoản bảo vệ quyền của người lao động, bảo vệ các tiêu chuẩn về môi trường, cải cách các doanh nghiệp nhà nước, bảo hộ chặt chẽ sở hữu trí tuệ, thì RCEP chỉ mang tính chất là một hiệp định thương mại bình thường với mục tiêu xóa bỏ 90% thuế quan nhập khẩu giữa các nước thành viên ký kết trong 20 năm tiếp theo, và thành lập được một quy tắc chung cho thương mại điện tử, trao đổi hàng hóa, và sở hữu trí tuệ. Với RCEP vừa ký kết, Việt Nam tuy có lợi là trên nguyên tắc có thể mua được nguyên vật liệu từ các nước thành viên rẻ hơn, xuất khẩu nông sản và thủy sản nhiều hơn… nhưng chắc chắn không thể cạnh tranh nổi với hàng hóa Trung Quốc khi Việt Nam ngày càng lệ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc; thêm vào đó, các doanh nghiệp Việt khó trụ nổi với sự cạnh tranh ác liệt từ các nước thành viên khác. Rốt cuộc Trung Quốc là kẻ hưởng lợi nhiều nhất về sự ra đời của RCEP cả trên hai mặt chính trị và thương mại./.  

Nguyễn Thanh Văn -Việt Tân| Vào ngày 14 tháng Mười Hai, 2020, Hoa Kỳ chính thức bắt đầu đưa dự án Giám Sát Đập Mekong (MDM) đi vào hoạt động. Dự án này do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hợp tác cùng Viện nghiên cứu Stimson và Công ty tư vấn Eyes on Earth thực hiện và tài trợ.   Theo phía Hoa Kỳ thì MDM nhằm hợp tác và giúp chính phủ các nước trong Ủy Ban Sông Mekong (MRC - Cơ quan liên chính phủ với các thành viên là các ủy ban sông Mekong của Việt Nam, Campuchia, Lào, Thái Lan) và chính quyền địa phương nâng cao khả năng tiếp cận và sử dụng dữ liệu để theo dõi mực nước hồ chứa của 13 đập thủy điện trên dòng chính của sông Mekong và 15 đập ở phụ lưu, đồng thời hỗ trợ việc ra quyết định dựa trên khoa học hiện đại.   Sông Mekong dài 4.350 cây số phát nguyên từ Tây Tạng là một trong những con sông dài nhất trên thế giới, chảy qua Trung quốc, Lào, Myanmar, Thái Lan, Campuchia và đổ ra Biển Đông ở Việt Nam. Là sinh kế của hơn 65 triệu người dân đang sống dọc hai bên bờ sông. Trong đó bao gồm khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, là vựa lúa lớn nhất của Việt Nam với hơn 17 triệu người. Dòng chảy xuống hạ lưu mang theo cá và phù sa. Trong đó, phù sa sẽ giúp các khu vực ở hạ lưu trở nên “chắc” hơn, giảm đi sự sụt lún được dự đoán do biến đổi khí hậu. Khi dòng chảy bị giảm mạnh thì sẽ gây ra thiệt hại lớn cho môi trường, làm tổn hại đến cuộc sống của cư dân hạ lưu và gây ra hạn hán và lũ lụt. Vùng hạ lưu sông Mekong trong những năm gần đây thường gặp hạn trong mùa khô và thiếu nước trong mùa mưa. Theo các chuyên gia, có hai nguyên nhân chính gây ra: Thứ nhất là ảnh hưởng của hiện tượng El Nino dẫn đến nắng hạn gay gắt và lượng mưa thấp. Thứ hai là lượng nước đổ về từ sông Mekong bị giảm mạnh do hệ thống các đập thủy điện được nhiều quốc gia xây dựng trên dòng chính của con sông. Đặc biệt với 11 nhà máy thủy điện của Trung Quốc trên thượng nguồn. Riêng Đồng bằng sông Cửu Long vì nằm ở vị trí cuối nguồn và sông Mekong là con sông cung cấp nguồn nước chính nên dễ bị tổn thương một khi khu vực này rơi vào tình trạng thiếu nước nghiêm trọng và trải qua mùa khô hạn, dẫn đến hiện tượng nước mặn xâm nhập ngược dòng. Có năm nước mặn vào sâu trong nội địa khoảng 80 cây số. Trước năm 2012, mực nước lên xuống của sông Mekong còn dao động lớn theo mùa mưa và  mùa khô. Nhưng từ năm 2012 trở đi mực nước thực tế lên xuống bất thường hơn, nhiều giai đoạn lên xuống không theo mùa mưa - mùa khô, và cũng không dao động lớn và đều thấp hơn đáng kể so với mực nước “tự nhiên”. Theo giới chuyên gia môi trường thì hiện tượng này chỉ xảy ra sau khi Trung Quốc cho vận hành con đập Tiểu Loan (Xiaowan), là con đập lớn nhất trong loạt các con đập trên sông Lan Thương với chiều cao lên đến 292m, cao nhất thế giới, tạo nên một hồ chứa nước có dung tích 15 tỉ mét khối và rộng hơn 190 km2. Các con đập thủy điện của Trung Quốc đã giữ lại một lượng nước lớn ở thượng nguồn sông Mekong ngay cả trong mùa mưa, gây thiệt hại cho khu vực hạ lưu dù Trung Quốc có mực nước cao hơn mức trung bình. Lượng nước này theo ước tính đóng góp tới 40% dòng chảy ở hạ lưu vào mùa khô. Nói cách khác, trong 8 năm qua, vào mỗi mùa mưa, hạ lưu sông Mekong nhìn chung đã khô hạn hơn so với nếu không có các đập Trung Quốc. Một nghiên cứu ở Hoa Kỳ mới đây cho biết, vào năm 2019 đã xảy ra một đợt khô hạn bất thường tại vùng hạ lưu sông Mekong mặc dù thời gian này là mùa mưa (từ khoảng tháng 5), khiến mực nước xuống thấp kỷ lục vào tháng Bảy, 2019. Tuy nhiên trong thời gian đó, ngay cả khi ở hạ lưu khô hạn, thì thượng nguồn sông Mekong vẫn có dòng chảy lớn. Nhưng các đập thủy điện của Trung Quốc đã giữ lại lượng nước cao kỷ lục, đến mức mực nước tại Thái Lan không hề tăng trong cả 6 tháng mùa mưa 2019. Theo nghiên cứu của Mekong Freedom Network (một nhóm xã hội dân sự nghiên cứu tác động của các đập được xây dựng dọc sông Mekong) và Tổ chức Eyes on Earth, có trụ sở tại Mỹ, thì các đập thủy điện chắn ngang sông Mekong (Lan Thương) trên đất Trung Quốc đã giữ lại gần 47 tỷ mét khối nước cho các mục đích phát điện, tưới tiêu... Theo New York Times, một báo cáo hồi tháng Tư, 2020 của cơ quan giám sát tài nguyên nước Hoa Kỳ có tên “Eyes on Earth” đã chỉ ra rằng, việc Trung Quốc kiểm soát lượng nước ở thượng nguồn từ năm ngoái đã dẫn đến hạn hán nghiêm trọng ở các nước hạ lưu, một số con sông đã hoàn toàn khô cạn, lòng sông nứt nẻ vào đúng mùa đánh bắt cá; trong đó một trạm quan trắc ở Chiang Saen, miền bắc Thái Lan đã ghi nhận mực nước thấp kỷ lục mới. Đồng tác giả của báo cáo, ông Alan Basist, nói thẳng: "Dữ liệu vệ tinh không biết nói dối. Có rất nhiều nước ở cao nguyên Tây Tạng, nhưng các quốc gia như Campuchia và Thái Lan đang phải đối mặt với các mối đe dọa cực độ."   Mới đây, ông Brian Eyler, người đứng đầu Trung tâm Stimson, một tổ chức tư vấn Hệ thống giám sát mực nước, có trụ sở tại Washington, cho biết: "Chứng cứ do hệ thống giám sát cung cấp cho thấy, sau khi thiết kế và vận hành, 11 đập thủy điện lớn của Trung Quốc chỉ biết tối đa hóa sản lượng thủy điện để bán cho các tỉnh miền Đông Trung Quốc sử dụng, mà không hề xem xét ảnh hưởng đối với hạ nguồn."   Trung Quốc phản ứng gay gắt và bác bỏ nghiên cứu của Hoa Kỳ cho rằng các con đập của Trung Quốc đã giữ lại nước, gây bất lợi cho các quốc gia ở hạ nguồn sông Mekong. Viện Quy hoạch và Thiết kế Thủy điện và Thủy lợi Trung Quốc cáo buộc Hoa Kỳ đưa ra kết luận sai trái và không trưng được bằng chứng xác đáng. Theo viện này, thì "Thông qua chức năng điều tiết và tích trữ của hồ chứa nhà máy điện thượng lưu, lượng nước trong mùa lũ có thể được tích trữ trong hồ, làm giảm đỉnh lũ; đồng thời tăng lưu lượng chảy trong mùa khô, làm cho dòng chảy hạ lưu nhiều hơn dòng chảy tự nhiên, đóng vai trò kiểm soát lũ lụt và chống hạn hiệu quả tích cực cho vùng hạ du." Cho tới nay các nước hạ nguồn sông Mekong đã nhiều lần kêu gọi phía Trung Quốc xả nước giúp cứu hạn và đồng thời yêu cầu minh bạch về dữ liệu giữ nước, xả nước ở các đập thượng nguồn. Nhưng ngoài những lời biện minh rằng Trung quốc dù cũng gặp khó khăn vì hạn hán như các nước hạ nguồn, tuy nhiên vẫn “hào phóng“ xả nước để giúp đỡ các quốc gia láng giềng đối phó với khô hạn, mà như Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu Đại học Cần Thơ Lê Anh Tuấn cho biết lượng nước nếu có được xả ra thì cũng ít ỏi "chẳng cứu được bao nhiêu và không còn ý nghĩa nữa", cùng những hứa hẹn cho có như Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị từng hứa sẽ cân nhắc việc chia sẻ thông tin về thủy văn để hỗ trợ thêm các nước láng giềng trong tương lai…thì các dữ liệu giữ nước, xả nước vẫn bị "giữ kín như bưng." Thảng hoặc nếu có thì những thông tin mà phía Trung Quốc đưa ra đều không đáng tin cậy bởi vì Bắc Kinh chưa bao giờ muốn minh bạch. Rõ ràng loạt đập thủy điện trên sông Lan Thương của Trung Quốc có ảnh hưởng rất lớn đến các quá trình sinh thái của cả hệ thống sông Mekong - những quá trình đặc biệt quan trọng cho sự ổn định kinh tế của hạ lưu, mà nếu bị gián đoạn sẽ là thách thức lớn cho các nước hạ nguồn. Dự án MDM theo mô tả của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ thì đây là "một bước quan trọng nâng cao hiểu biết về điều kiện nước ở lưu vực sông Mekong". Và rằng "Các nước không thể quản lý hiệu quả những gì họ không thể đo lường, và trong một thời gian dài, người dân sông Mekong thiếu tính toán minh bạch về nguồn nước của lưu vực.“   Một khi các nước hạ lưu có được dữ liệu thủy văn sông Mekong từ nguồn khác đáng tin cậy hơn nguồn do Trung Quốc cung cấp để làm cơ sở bằng chứng kịp thời thì mới có thể đấu tranh cho những quyền lợi chính đáng của mình về dòng chảy con sông.    Xây 11 con đập thủy điện trên thượng nguồn sông Mekong với mục đích cho lợi ích riêng của mình, Trung Quốc còn dùng chúng như một loại vũ khí để khống chế các nước hạ nguồn trong tham vọng bành trướng bá quyền về phía Nam châu Á.   Ngoài ra Trung Quốc còn thành lập một Diễn Đàn Hợp Tác Lan Thương-Mekong bao gồm 6 nước VN, Thái Lan, Lào, Campuchia, Myanmar và Trung Quốc để dễ bề thao túng.   Mới đây, cựu Bộ trưởng Năng lượng Campuchia Pou Sothirak cho biết “LMC là một hình thức ngoại giao mới của Trung Quốc. Bạn sẽ phải chấp nhận hoặc phải đối mặt vì nó sẽ không bao giờ bị trì hoãn.”   LMC cho phép Trung Quốc chơi theo luật riêng của mình giống như ở Biển Đông, qua đó tạo ra “sự đã rồi” nhằm kiểm soát sông Mekong. Bắc Kinh thông qua diễn đàn này để áp đặt ý chí của mình lên các quốc gia nhỏ hơn trong khu vực, coi họ như những phiên thuộc, chư hầu.   Một báo cáo của Fitch Solutions Macro Research vào ngày 20 tháng Hai, 2020 cho thấy việc xây đập thủy điện trên sông Mekong sẽ làm thay đổi các hoạt động kinh tế của 5 quốc gia thuộc lưu vực sông. Báo cáo này dẫn nguồn từ nhiều bài nghiên cứu của Ủy Ban Sông Mekong (MRC)  cho rằng việc xây đập sẽ gây thiệt hại nghiêm trọng cho hoạt động khai thác thủy sản và trồng trọt, từ đó khiến các quốc gia phải nhập khẩu lương thực.   Tình trạng trên khiến các chuyên gia lo lắng sẽ xảy ra lạm phát kéo dài và các quốc gia chịu thiệt hại sẽ phụ thuộc vào Trung Quốc. Báo cáo còn cho biết, các nền kinh tế này ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc trong việc nhập khẩu thực phẩm thiết yếu để bù đắp sự thiếu hụt trong đường dài.   Tại vùng Đông Nam Á, chiến lược đường dài của Trung quốc là vừa củng cố “Con đường tơ lụa“ trên biển của mình, vừa kiểm soát hải lộ Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và loại ảnh hưởng của Hoa Kỳ ra khỏi nơi đây. Vì vậy với 2 mũi giáp công, một mặt Trung Quốc xử dụng quyền lực cứng qua những hành động khiêu khích, răn đe các nước chung quanh thuộc khối ASEAN, đòi chủ quyền 80% diện tích biển Đông; Mặt khác vừa muốn khống chế sông Mekong, là con sông huyết mạch của các nước VN, Thái Lan, Lào và Campuchia để ép các nước này phải hợp tác hay lệ thuộc vào tham vọng bành trướng của họ. Biển Đông là nơi con đường huyết mạch của thế giới ngang qua vì vậy các cường quốc phải can dự vào, khiến Trung Quốc phải e dè. Trong khi vấn đề Mekong khác với biển Đông, vì chỉ có 4 quốc gia ASEAN liên quan trực tiếp mà trong đó Lào và Campuchia là 2 quốc gia đã bị Bắc Kinh khống chế gần như hoàn toàn như một “chư hầu”, thì hành vi khuynh loát, bắt nạt của Bắc Kinh đối với toàn vùng sẽ là điều dễ dàng và sẽ khiến người dân của các quốc gia khu vực Mekong sống dựa vào tài nguyên từ con sông này thực sự khốn đốn. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng đã bày tỏ sự quan tâm đến việc ủng hộ các nước trong Ủy Hội Sông Mekong “cách tiếp cận dựa trên các quy tắc và minh bạch đối với sông Mekong” qua dự án MDM. Dự án MDM này đi cùng với việc Hoa Kỳ và đồng minh ngăn chận TQ ở biển Đông cho thấy là các nước đang quyết liệt ngăn chận tham vọng bá quyền của Bắc Kinh tại khu vực Châu Á. Nếu muốn hàng triệu người dân của mình không phải sống nhờ vào “ân sủng“ của Trung quốc; nếu muốn chống lại hành vi bắt nạt của Bắc Kinh thì các quốc gia này phải tìm kiếm sự hỗ trợ ngoại giao từ các nước lớn khác có quyền lợi tương đồng. Liệu VN có muốn trở thành một thành viên tích cực trong toàn cảnh khu vực này hay không?   Tham khảo:   https://vietnamnet.vn/vn/the-gioi/my-tung-du-an-giam-sat-dap-tren-song-mekong-trung-quoc-phan-ung-gay-gat-698430.html https://www.thailandnews.co/2019/07/eight-chinese-dams-block-40-billion-cubic-meters-of-water-from-mekong-river/ https://vietnamnet.vn/vn/the-gioi/my-tung-du-an-giam-sat-dap-tren-song-mekong-trung-quoc-phan-ung-gay-gat-698430.html   https://baotainguyenmoitruong.vn/trung-quoc-xa-nuoc-dap-thuy-dien-cuu-song-mekong-khoi-han-han-299372.html   https://www.rfa.org/vietnamese/news/blog/can-we-save-mekong-river-06302020193240.html  

Đan Tâm (VNTB)  Luật MAGNITSKY toàn cầu của thế giới dân chủ bắt đầu áp dụng cho Việt Nam qua vụ nêu đích danh 8 thủ phạm là Sĩ quan Công an Hà Tĩnh nói trên để trừng phạt. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu và là phần nổi của tảng băng chìm. Cuối năm 2016, quốc hội Mỹ thông qua đạo luật Magnitsky toàn cầu (Global Magnitsky Human Rights Accountability Act) hay S284. Ngay sau đó, 2017, Canada đã thông qua đạo luật Magnitsky có tên là “Công lý cho các nạn nhân của các quan chức tham nhũng ở nước ngoài”. Tiếp theo đó Lithuania và Úc châu cũng đã thông qua đạo luật Magnitsky toàn cầu (Global Magnitsky Act) của họ trong năm 2017. Mãi đến năm 2020, quốc hội Liên Âu (EU) mới thông qua một đạo luật Magnitsky toàn cầu và đạo luật này trở thành một đạo luật chính thức của 27 quốc gia Âu Châu, trừ Anh Quốc. Vào ngày 21 tháng 2 năm 2017, Hạ viện VQ Anh đã sửa đổi Dự luật tài chính hình sự của nước này lấy cảm hứng từ Đạo luật Magnitsky cho phép chính phủ đóng băng tài sản tại UK của những người vi phạm nhân quyền và tham nhũng tại bất cứ quốc gia nào trên thế giới. Vào ngày 1 tháng 5 năm 2018, Hạ viện Anh đã thêm “sửa đổi Magnitsky” vào Dự luật trừng phạt và chống rửa tiền cho phép chính phủ Anh áp dụng các biện pháp trừng phạt đối với những người vi phạm nhân quyền thô bạo. Đến năm 2020, quốc hội VQ Anh đã thông qua luật Magnitsky toàn cầu của Anh quốc. Như vậy, tính đến 2020, nếu kể thêm các nước nhỏ như Estonia, Lithuania và Latvia thì thế giới dân chủ đã có gần 40 quốc gia có Luật Magnitsky toàn cầu. Luật Magnitsky toàn cầu này cho phép gần 40 nước dân chủ, đặc biệt là Anh, Hoa Kỳ, Úc, Canada và 27 quốc gia EU mở rộng chế tài các cá nhân vi phạm nhân quyền và thu vén “tài sản phi pháp” tại bất cứ nơi nào trên toàn thế giới. Các đối tượng bị Luật Magnitsky trừng phạt bao gồm: – Thứ nhất là những giới chức chính quyền và những thuộc hạ của họ hoặc những người ngoài chính phủ hợp tác với giới chức chính quyền vi phạm nghiêm trọng quyền con người. – Thứ hai là những giới chức cầm quyền cướp đoạt tài sản của người dân. – Và thứ ba là những giới chức cầm quyền can dự vào những vụ tham nhũng lớn và đàn áp những người đi phanh phui những vụ ấy. Từ năm 2015, trước khi đạo luật Magnitsky xuất hiện, các tổ chức NGOs quốc tế của người Việt cũng như người nước ngoài tại Âu Châu & Hoa Kỳ đã phối hợp với đảng Việt Tân hợp soạn báo cáo chính xác về vấn nạn tra tấn tại VN, dựa theo các Công Ước chống tra tấn của Liên Hiệp Quốc (LHQ) mà nhà cầm quyền CSVN đã ký kết và cam kết tuân thủ. Báo cáo (report) có tên là “SHADOW REPORT ON POLICE TORTURE IN VIETNAM. Prepared for the UN Committee Against Torture in connection to its review of Vietnam Party’s 1st Report under the Convention Against Torture and Other Cruel, Inhuman or Degrading Treatment or Punishment. Submission to the United Nations Committee Against Torture regarding the recent deaths in police custody in VIETNAM. Report in April 2016”. Tiếp theo đó 9 NGOs Việt Nam và ngoại quốc bao gồm Comité Suisse-Vietnam COSUNAM; Budesverband Der Vietnamesischen Flüchtlinge In Der Bundesrepublik Deutschland e.V.; Associatie Van Vietnamese Vluchtelingen in Nederland (AVVN); Vietnamese American Women’s Association (VAWA); Hoi Den Hung Foundation; Radio Tieng Nuoc Toi (TNT Radio Houston); Civil Rights Movement; Catholic Brotherhood Youth Association và Viet Tan Friendship Association đã hợp tác với đảng Việt Tân hợp soạn các báo cáo nhân quyền chiếu theo Istanbul Protocol của LHQ và dựa trên Luật Magnitsky toàn cầu cũng như quốc tế công pháp về Nhân Quyền, như sau: – Police Brutality Against Formosa Pollution Victims from Song Ngoc Parish Seeking Compensation And Against Human Rights Activists From 2010 To 2018 In VIETNAM. With reference to The International Covenant on Civil and Political Rights (ICCPR), the Universal Declaration on  Human Rights and the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR) and The Global Magnitsky Act. Report on May 20, 2018. – Police Brutality In Murders, Tortures & Kidnaps Against Common Civilians From 2007 To 2019 In VIETNAM. Report on March 31, 2019. – The Cross-country Kidnap Against Journalist TRUONG DUY NHAT By Corrupt Officials In VIETNAM. Submission to The US Department Of State & The US Department Of The Treasury. With Reference To the US Global Magnitsky Act 2016. Report on JUNE 30, 2019. – SPECIAL PETITION REPORT 2019 On Police Brutality Against Formosa Pollution Victims from Song Ngoc Parish Seeking Compensation And Against Human Rights Activists In Dioceses VINH & HA TINH – VIETNAM. With Reference To the US Global Magnitsky Act 2016. Report on AUGUST 31, 2019. Tất cả các bản phúc trình (report) nói trên đã được các đại diện NGOs tại Mỹ đệ nộp cho Bộ Ngoại Giao, Bộ Ngân Khố & Quốc Hội Mỹ, và đã được COSUNAM & các Cộng Đồng VN tại EU đệ nạp cho các Bộ ngoại giao Đức, Hòa Lan và các cơ quan Nhân Quyền LHQ tại Geneva từ năm 2016 đến đầu năm 2020. Đặc biệt là tổ chức Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International) đã sao gởi  các bản phúc trình kể trên cho bộ Ngoại Giao của 27 quốc gia EU vào đầu năm 2019. Nhờ vậy, ngày hôm nay các tổ chức đấu tranh cho Nhân Quyền VN đã bắt đầu nhìn thấy kết quả sơ khởi hôm 18/12/2020. Đó là việc “Tám Dân biểu Mỹ hôm 18/12/2020 yêu cầu Bộ Ngoại giao và Tài chính Mỹ thực hiện các chế tài cấm vận của Đạo luật Magnitsky toàn cầu đối với công an Hà Tĩnh, những người đã tra tấn nhà báo Nguyễn Văn Hoá, người bị kết án tù 7 năm với cáo buộc tuyên truyền chống nhà nước trong phiên toà năm 2017; https://lowenthal.house.gov/media/press-releases/congressman-lowenthal-house-colleagues-urge-magnitsky-sanctions-against;  https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/us-congressmen-urges-magnistsky-sanctions-against-vn-police-who-tortured-journalist-12192020100742.html“. Tám dân biểu Mỹ nói trên là Dân biểu Alan Lowenthal, người nhận bảo trợ cho tù nhân lương tâm Nguyễn Văn Hoá, Dân biểu Lou Correa , Dân biểu Deb Haaland, Dân biểu Ro Khanna, Dân biểu Barbara Lee, Dân biểu James P. McGovern, Dân biểu Katie Porter, và Dân biểu Harley Rouda. Trong bức thư gửi Bộ Ngoại giao và Tài chính Mỹ, các Dân biểu Mỹ đã nêu tên 8 sĩ quan công an CSVN ở Hà Tĩnh, những người đã tra tấn, trói tay treo TNLT Nguyễn Văn Hoá lên trần nhà để ép cung. Đó là những Sĩ quan Công an sau đây: – đại tá Nguyễn Anh Tuấn,  – đại uý Nguyễn Văn Sáng,  – trung uý Lê Anh Đức,  – đại uý Trần Anh Đức,  – đại tá Nguyễn Huy Chương,  – thiếu tá Trương Quang Quốc,  – thiếu uý Bùi Xuân Đạt, và  – đại uý Nguyễn Đình Đức. Nhưng vì sao 8 Sĩ quan Công an CSVN nói trên bị chính giới Mỹ nêu tên yêu cầu trừng phạt bằng đạo luật US Magnitsky toàn cầu 2016 ? Bởi vì tất cả các đạo luật Magnitsky toàn cầu của gần 40 quốc gia DC nói trên nhắm đến việc trừng phạt các cá nhân vi phạm nhân quyền và thụ đắc tài sản phi pháp (TSPP) tại bất cứ quốc gia nào trên thế giới. Vì vậy thủ phạm bị Luật Magnitsky trừng phạt gồm 2 loại: thủ phạm đàn áp nhân quyền và thủ phạm thụ đắc tài sản phi pháp (TSPP). Khảo sát đầy đủ hơn cho thấy: – Luật Magnitsky của Mỹ dành 50% tập chú vào các thủ phạm đàn áp nhân quyền và 50% tập chú vào các thủ phạm thụ đắc TSPP. – Luật Magnitsky của VQ Anh, Canada và Úc châu dành 70% tập chú vào các thủ phạm thụ đắc TSPP còn 30% tập chú vào các thủ phạm đàn áp nhân quyền. – Luật Luật Magnitsky của 27 quốc gia EU cũng dành 70% tập chú vào các thủ phạm thụ đắc TSPP còn 30% tập chú vào các thủ phạm đàn áp nhân quyền. Tóm lại, Luật MAGNITSKY toàn cầu của thế giới dân chủ bắt đầu áp dụng cho Việt Nam qua vụ nêu đích danh 8 thủ phạm là Sĩ quan Công an Hà Tĩnh nói trên để trừng phạt. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu và là phần nổi của tảng băng chìm bởi vì danh sách các thủ phạm CSVN đàn áp nhân quyền và thụ đắc TSPP từ T.Ư cho đến cấp tỉnh-Thành phố đã, đang và sẽ được Xã Hội Dân Sự VN trong và ngoài nước báo cáo từng quý một cho các quốc gia dân chủ và giàu mạnh trên khắp thế giới. Cho nên “lưới trời lồng lộng thưa mà không lọt” (Thiên võng khơi khơi, sơ nhi bất lậu) ./.  

Đại Diện Cấp Cao, Phó Chủ Tịch European Commission (EC) Josep Borrell. Ảnh chụp từ EEAS.europa.eu  Tuyên bố của Đại Điện Cấp Cao thay mặt cho EU nhân Ngày Nhân Quyền, 10 tháng 12 năm 2020 Vào ngày 10 tháng 12, chúng ta kỷ niệm Ngày Nhân Quyền. Ngày này xứng đáng được chúng ta quan tâm vì nó đánh dấu sự ký kết của Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền năm 1948. Ngày nay, điều quan trọng hơn bao giờ hết đó là phải nhắc lại rằng các quyền con người là phổ quát và không thể bị chia tách, và rằng những nỗ lực của chúng ta nhằm bảo vệ các quyền này không bao giờ dừng lại. Đại dịch virus corona đã làm gia tăng mức độ và làm trầm trọng thêm một số thách thức lớn nhất của thế giới, bao gồm cả các thách thức liên quan đến nhân quyền, dân chủ và pháp quyền. Ở nhiều nơi trên thế giới, chúng ta đã thấy những xu hướng đáng lo ngại: Kiểm duyệt và hạn chế quyền tự do biểu đạt, sự phân biệt đối xử, bất bình đẳng ngày càng sâu sắc, sự gia tăng bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái cũng như việc giam giữ tùy tiện mà không hề có tác dụng gì trong sự ứng phó với virus corona. Nhưng có một điều rõ ràng đó là Liên Minh Châu Âu vẫn duy trì cam kết tôn trọng, bảo vệ và thực thi các quyền con người đối với tất cả mọi người; giá trị mang tính nền tảng này sẽ tiếp tục định hướng cho mọi hành động của chúng tôi. Không ai bị bỏ lại phía sau, không có quyền con người nào bị bỏ qua. Đại dịch virus corona cũng đã mở ra cơ hội cho hành động tập thể mạnh mẽ hơn. Trong bối cảnh địa chính trị đang thay đổi ngày nay, Liên Minh Châu Âu vẫn là nhà ủng hộ mạnh mẽ nhất cho chủ nghĩa đa phương với nhân quyền ở vị trí cốt lõi. Hôm nay là cơ hội để ghi dấu những gì Liên Minh Châu Âu đã làm nhằm thúc đẩy nhân quyền trên toàn thế giới. Năm nay đã chứng kiến một số thành công đáng chú ý. Giữa đại dịch toàn cầu, EU đã thông qua Kế Hoạch Hành Động mới của mình về Nhân Quyền và Dân Chủ, trong đó EU đã đề ra một lộ trình đầy tham vọng cho các hành động đối ngoại trong vòng 5 năm tới. Kế hoạch hành động này là một cơ hội nhằm phục hồi hoạt động nhân quyền và dân chủ của chúng ta. Việc thành lập Chế Độ Trừng Phạt Nhân Quyền Toàn Cầu của Liên Minh Châu Âu, cho phép chúng tôi áp dụng các biện pháp trừng phạt, với việc đóng băng tài sản và cấm đi lại đối với những người có liên quan đến sự vi phạm và lạm dụng nhân quyền nghiêm trọng, là một bước tiến hữu hình khác sẽ giúp tăng cường hơn nữa hành động tập thể về nhân quyền. Trong suốt năm nay, EU đã là một tiếng nói hàng đầu trong các thể chế đa phương đang có hoạt động nhằm bảo vệ nhân quyền. Việc xây dựng các liên minh xuyên khu vực để hỗ trợ cho hành động của Liên Hợp Quốc là một ưu tiên hàng đầu. Hoạt động của chúng tôi trong việc hỗ trợ hành động của Liên Hợp Quốc đối với vấn đề Belarus là một ví dụ điển hình. Xuyên suốt phạm vi vấn đề nhân quyền, Liên Minh Châu Âu đã có nỗ lực đưa ra sự chú trọng mới và xây dựng các liên minh. Trên thực tế, các Phái Đoàn EU và Sứ quán các nước thành viên đã hỗ trợ các tổ chức xã hội dân sự và những nhà bảo vệ nhân quyền, đôi khi giúp họ thoát khỏi hiểm nguy, quan sát các phiên xét xử ở nhiều nơi trên thế giới, từ Nga đến Colombia và Hong Kong, hoạt động trong các dự án thúc đẩy quyền của phụ nữ và trẻ em gái, những người trong hoàn cảnh dễ bị tổn thương, quyền tự do báo chí và hỗ trợ xã hội dân sự. EU và các quốc gia thành viên của mình sẽ thúc đẩy để phụ nữ và trẻ em gái được hưởng đầy đủ quyền con người, bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái như một ưu tiên của chúng tôi. Tuy nhiên vẫn còn nhiều việc cần phải làm. Từ năm 2021 trở đi, Liên Minh Châu Âu cam kết hợp tác cùng các đối tác của mình nhằm thể hiện vai trò lãnh đạo trong các vấn đề nhân quyền và nỗ lực tăng cường bảo vệ nhân quyền trong một thế giới hậu COVID-19. Nguồn: Phái Đoàn Liên Minh Châu Âu tại Việt Nam Bản Anh ngữ: Declaration by the High Representative on behalf of the EU on Human Rights Day, 10 December 2020 On 10 December, we celebrate Human Rights Day. This day deserves our attention as it marks the signing of the Universal Declaration of Human Rights in 1948. Today it is more important than ever to recall that human rights are universal and indivisible, and that our efforts to defend them can never stop. The coronavirus pandemic has magnified and exacerbated some of the world’s greatest challenges, including in relation to human rights, democracy and the rule of law. In many parts of the world, we have seen worrying trends: censorship and restrictions to freedom of expression discrimination, deepening inequalities, an increase in violence against women and girls as well as arbitrary detentions that should have no place in the response to coronavirus. But one thing is clear: the European Union remains committed to respect, protect and fulfil human rights for all; this founding value will continue to guide all our actions. No one should be left behind, no human right ignored. The coronavirus pandemic has also created an opening for stronger collective action. In today’s changing geopolitical landscape, the European Union remains the strongest supporter of multilateralism with human rights at its core. Today is an opportunity to mark what the European Union has done to advance human rights worldwide. This year saw some notable successes. In the middle of a global pandemic, the EU adopted the new EU Action Plan on Human Rights and Democracy, which sets out an ambitious roadmap for external action for the next five years. This Action Plan is an opportunity to reinvigorate our human rights and democracy work. The establishment of an EU Global Human Rights Sanctions Regime, giving us the power to impose sanctions, with asset freezes and travel bans, on those involved in serious human rights violations and abuses is another tangible step that will further strengthen collective action on human rights. Throughout this year, the EU has been a leading voice in the multilateral institutions that work to uphold human rights. Building cross-regional coalitions in support of UN action has been a top priority. Our work in support of UN action on Belarus is a key example. Across the spectrum of human rights, the European Union has sought to bring renewed focus and build alliances. On the ground, EU Delegations and Member States Embassies supported civil society organisations and human rights defenders, sometimes taking them out of danger, observing trials in many parts of the world from Russia to Colombia and Hong Kong, working on projects that advance the rights of women and girls, persons in vulnerable situations, media freedom and support civil society. The EU and its Member States will promote women’s and girls’ full enjoyment of human rights, gender equality and the empowerment of women and girls as a priority. However much remains to be done. Looking to 2021 and beyond, the European Union commits to working alongside its partners to show leadership on human rights issues and to work to strengthen the protection of human rights in a post-COVID-19 world. Nguồn: Council of the European Union https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2020/12/09/declaration-by-the-high-representative-on-behalf-of-the-eu-on-human-rights-day-10-december-2020/  

Le Anh| Hôm 8 Tháng Mười Hai, 2020, theo thông tin Taiwan News cho biết, 47 công nhân Trung Quốc ở Uganda đã được tiêm Vắc-xin do Trung Quốc sản xuất vẫn bị dương tính Covid-19 sau khi xét nghiệm. Vấn đề được đặt ra về hiệu quả của các sản phẩm do Trung Quốc sản xuất.   Được biết 2 công ty con của Sinopharm là Công ty TNHH Tập đoàn Biotec Quốc gia Trung Quốc (CNBG) và một của Sinovac Biotech SVA.O đã được bật đèn xanh để được đưa vào thử nghiệm "như một phần của chương trình sử dụng khẩn cấp.   Theo phía nhà cầm quyền CSTQ cho biết, những đối tượng tiêm vắc-xin bao gồm các công dân Trung Quốc chuẩn bị ra nước ngoài, bao gồm các nhà ngoại giao, sinh viên và ít nhất 56.000 công nhân xây dựng từ các doanh nghiệp nhà nước.   Vào tháng 11, Reuters dẫn nguồn Sinopharm khoe rằng không ai trong số những người nhận vắc xin của họ ra nước ngoài bị nhiễm bệnh.   Tuy nhiên, Đại sứ quán Trung Quốc tại Uganda hôm 5 Tháng Mười Hai, 2020 thông báo rằng một công ty Ấn Độ ở Uganda cho biết 47 công dân Trung Quốc làm việc cho công ty này đã có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19. Nó cho biết phần lớn các trường hợp không có triệu chứng, nhưng "một số ít" có các triệu chứng của virus, bao gồm sốt, ho, mệt mỏi và tiêu chảy.   Một lần nữa dư luận đặt câu hỏi. Liệu Vắc-xin của Trung Quốc có hiệu quả hoặc hiệu quả sẽ kéo dài bao lâu?   Theo thông tin trước đó từ Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, các đơn vị thực hiện nghiên cứu sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Nga và chủ động liên hệ với Trung Quốc để tiếp cận Vắc-xin.   https://www.taiwannews.com.tw/en/news/4072441  

jffv02 Tối cao Pháp Viện Đài Loan Phán quyết về Vấn đề Dân sự Tai-Appeal No. 1084 Ruling of 2020 Bên Kháng Án                         7874 Người kháng cáo với thông tin như sau Đại diện cho các nguyên đơn Luật sư San-Jia LIN Luật sư Yu-Yin CHANG Luật sư Xin-Wen HUANG Luật sư Hong-Yi KUO Liên quan đến các yêu cầu về thiệt hại được đưa ra giữa bên kháng án và Công ty Nhựa Formosa Plastics Ltd. cùng các công ty khác, bên kháng án đã nộp một bản tái kháng án trung gian (interlocutory re-appeal) đối với Phán quyết của Tòa án Cấp cao Đài Loan vào ngày 16/03/2020 (Kháng án số 1466 Phán quyết năm 2020), Tòa án đã đưa ra phán quyết như sau: Phán quyết: Phán quyết nói trên của Tòa án Cấp cao Đài Loan bị hủy bỏ và Tòa án Cấp cao Đài Loan phải đưa ra phán quyết mới. Lập luận: 1-Bên kháng án trong vụ việc này (tất cả đều mang quốc tịch Việt Nam) đã đệ đơn yêu cầu lên Tòa án Quận Đài Bắc Đài Loan, theo đó cáo buộc rằng, theo như báo cáo được công bố bởi chính phủ Việt Nam vào năm 2016, nước xả thải có chứa các chất độc hại như phenol và cyanide bắt nguồn từ hành vi xả thải trái phép của bị đơn Nhà máy Thép Formosa Hà Tĩnh đã vi phạm quyền được làm việc và quyền được bảo vệ sức khỏe của bên kháng án cũng như là xâm phạm quyền được sống của vợ/chồng của bên kháng án. Vào thời điểm năm 2013, các cổ đông của Nhà máy Thép Formosa Hà Tĩnh bao gồm Công ty Nhựa Formosa Ltd., Công ty Nhựa Nan Ya Ltd., Công ty Hóa chất & Sợi Formosa Ltd., Công ty Hóa dầu Formosa Ltd., Công ty Công nghiệp nặng Formosa Ltd., Công ty Vải Taffeta Formosa Ltd., Công ty Năng lượng Mai-Liao Ltd., Công ty Thép China Ltd., và Công ty Nhựa Formosa Plastics USA Ltd.. Vào thời điểm năm 2016, các cổ đông của Nhà máy Thép Formosa Hà Tĩnh bao gồm Công ty Năng lượng Mai-Liao Ltd., các bị đơn Công ty Nhựa Formosa USA Ltd., Tập đoàn JFE Holdings Ltd., Công ty Nhựa Quốc tế Formosa (Cayman) Ltd., Công ty Hóa chất & Sợi Quốc tế Formosa (Cayman) Ltd., Công ty Hóa dầu Quốc tế Formosa (Cayman) Ltd., Công ty Vải Taffeta Formosa (Cayman) Ltd., Công ty Holdings Thép China Châu Á Thái Bình Dương Ltd., trong khi đó bị đơn Formosa Hà Tĩnh (Cayman) Ltd. đã từng là công ty sở hữu của Công ty Năng lượng Mai-Liao Ltd., và các công ty khác. Tất cả những công ty kể trên phải chịu trách nhiệm liên đới và trách nhiệm riêng lẻ cho các vi phạm cùng với Nhà máy Thép Formosa Hà Tĩnh. Hơn nữa, bên kháng án cho rằng, theo Điều 172, 584 và 601 của Bộ Luật Dân Sự của Việt Nam, Điều 13 của Luật Thủy Sản của Việt Nam, Điều 112 và 160 của Luật Bảo Vệ Môi Trường của Việt Nam, Điều 34 và 38 của Luật Tài Nguyên Nước của Việt Nam, Điều 61 của Luật Tài Nguyên, Môi Trường Biển và Hải Đảo của Việt Nam, và các luật khác, Bị Đơn phải chịu trách nhiệm liên đới và trách nhiệm riêng lẻ để bồi thường cho Bên Kháng Án một khoản tiền trị giá 140.273.562 Tân Đài Tệ (New Taiwan Dollars), Bị Đơn phải ngay lập tức ngừng các hoạt động gây ô nhiễm, thực hiện những biện pháp cần thiết để loại bỏ chất thải gây ô nhiễm, và thực hiện những biện pháp khắc phục nhằm khôi phục và cải thiện môi trường. Trước việc Tòa án Quận Đài Bắc Đài Loan bác bỏ yêu cầu của bên kháng án trên cơ sở các tòa án tại Đài Loan không có thẩm quyền để đưa ra quyết định trong vụ việc nói trên, bên kháng án đã đệ trình một đơn kháng án trung gian đối với phán quyết của Tòa án Quận Đài Bắc Đài Loan, đơn này được thụ lý bởi Tòa án Cấp cao Đài Loan. Tòa án Cấp cao Đài Loan cho rằng, theo như dữ kiện trình bày bởi bên kháng án, nơi đăng ký, văn phòng chính hay nơi hoạt động chính của Bị Đơn là Đài Loan, Việt Nam, Quần Đảo Cayman, Hoa Kỳ, Nhật Bản, và Singapore, và cả hành vi dẫn đến vi phạm cũng như hậu quả của việc gây ô nhiễm đều xảy ra tại Việt Nam. Theo Điều 15, Đoạn 1 và điều kiện của Điều 20 của Bộ luật Tố tụng Dân sự Đài Loan, áp dụng mutatis mutandis đối với vụ việc này, chỉ có các tòa án Việt Nam nơi mà các hành vi liên đới gây ra vi phạm diễn ra mới có thẩm quyền quyết định vụ việc này. Do đó, khi đưa ra phán quyết nhằm giữ nguyên phán quyết của Tòa án Quận Đài Bắc Đài Loan khi bác bỏ yêu cầu của bên kháng án, Tòa án Cấp cao Đài Loan cho rằng các tòa án Đài Loan không có thẩm quyền để đưa ra quyết định trong vụ việc này, và vụ việc này không thể được chuyển đến một tòa án ở Việt Nam theo quy định của Điều 28 của Bộ luật Tố tụng Dân sự Đài Loan. Vì vậy, Tòa án Cấp cao Đài Loan bác bỏ đơn kháng án của bên kháng án. 2- Tuy nhiên, luật điều chỉnh của Đài Loan, Đạo luật Điều chỉnh việc Lựa chọn Pháp luật trong Vấn đề Dân sự có Yếu tố Nước ngoài, không có quy định rõ ràng thẩm quyền đưa ra quyết định trong một vụ việc có yếu tố nước ngoài sẽ được phân bổ như thế nào. Trong quá trình xem xét việc một tòa án Đài Loan có thẩm quyền giải quyết một vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài hay không, toàn án cần cân nhắc các quyền lợi dân sự có liên quan trong vụ việc đang giải quyết và sự liên kết của chúng với nhiều diễn đàn khác có liên quan, cân nhắc các quy tắc luật định về thẩm quyền giải quyết một vụ việc dân sự và những quy định có liên quan cũng như thông lệ trong việc phân bổ thẩm quyền giải quyết một vụ việc có yếu tố nước ngoài. Hơn nữa, tòa án phải đưa ra quyết định sau khi đã cân nhắc các yếu tố như công bằng thực chất giữa các bên, cũng như vai trò giải quyết vấn đề và tính hiệu quả của các thủ kiện khởi kiện. Thêm vào đó, khi xét đến các ranh giới về chủ quyền tư pháp giữa các quốc gia, một tòa án trong nước, trên nguyên tắc, chỉ có thể trực tiếp giải quyết vụ việc trong pham vi thẩm quyền hợp lý của các tòa án thuộc nước đó, trong việc đưa ra giới hạn về phạm vi thẩm quyền của các tòa án của quốc gia đó trong việc giải quyết một vụ án có yếu tố nước ngoài, và phải tránh việc đưa ra phán quyền về việc áp dụng thẩm quyền của một tòa án nước ngoài. Đối với vấn đề này, xuất hiện một khác biệt cơ bản trong việc quyết định việc phân bổ thẩm quyền giữa các tòa án trong một quốc gia, điều mà một tòa án Đài Loan được quyền làm theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, và quyết định việc phân bổ thẩm quyền giữa một tòa án trong nước và một tòa án nước ngoài, việc yêu cầu phải cân nhắc các nguyên tắc điều chỉnh khu vực pháp lý này. Trong bối cảnh đó, quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự của Đài Loan chỉ có thể được viện dẫn khi đưa ra phán quyết, như một chi tiết tham khảo, trong phạm vi không đi trái lại với các nguyên tắc điều chỉnh việc phân bổ thẩm quyền giải quyết vụ việc dân sự giữa các tòa án thuộc các quốc gia khác nhau, và miễn sao việc áp dụng này cho vụ việc đang được nhắc đến là công bằng và chuẩn mực. Trước những vấn đề đó, điều kiện của Điều 20 của Bộ luật Tố tụng Dân sự của Đài Loan, quy định rằng một tòa án khác không đặt tại nơi cư trú của một đồng bị đơn có thể phát sinh thẩm quyền giải quyết vụ việc theo các quy định từ Điều 4 đến Điều 19 thay cho tòa án đặt tại nơi cư trú của đồng bị đơn, là một quy định nhằm điều chỉnh sự phân bổ thẩm quyền giữa các tòa án trong một quốc gia. Bằng việc mở rộng phạm vi áp dụng của điều kiện tại Điều 20 của Bộ luật Tố tụng Dân sự của Đài Loan cho trường hợp phân bổ thẩm quyền giữa một tòa án trong nước và một tòa án nước ngoài, Phán quyết của Tòa án Cấp Cao Đài Loan đã đưa ra một kết luận phủ nhận khả năng áp dụng thẩm quyền của các tòa Đài Loan để giải quyết một vụ việc dựa trên một liên kết về thẩm quyền xuất phát từ vị trí địa lý cư trú của các bị đơn. Điều này đã đi trái lại với nguyên tắc nói trên, rằng một quy định của luật nội địa chỉ có thể trực tiếp giải quyết vụ việc trong pham vi thẩm quyền hợp lý của các tòa án thuộc nước đó, trong việc đưa ra giới hạn về phạm vi thẩm quyền của các tòa án của quốc gia đó trong việc giải quyết một vụ án có yếu tố nước ngoài, và do đó hậu quả pháp lý từ phán quyết không thể xem là công bằng và chuẩn mực. Trong bất kỳ trường hợp nào, điều kiện của Điều 20 của Bộ luật Tố tụng Dân sự Đài Loan không thể được sử dụng để quyết định việc phân bổ thẩm quyền giữa một tòa nội địa và một tòa nước ngoài. Khi xét đến việc Tòa án Cấp cao Đài Loan đã không cân nhắc đầy đủ nguyên tắc nêu trên khi đã sử dụng điều kiện tại Điều 20 của Bộ luật Tố tụng Dân sự Đài Loan trong quyết định của mình về việc phân bổ thẩm quyền giữa một tòa án nội địa và một tòa án nước ngoài, Phán quyền này có thể bị xem là không phù hợp với quy định của luật. Tóm lại, bên kháng án cho rằng Phán quyết nói trên của Tòa án Cấp cao Đài Loan là chưa chuẩn mực trong quá trình áp dụng pháp luật. 3- Vì các lẽ đó, Tòa án nhận thấy yêu cầu đưa ra là có cơ sở. Theo quy định của Điều 499-1, Đoạn 2, Điều 477, Đoạn 1 và Điều 478, Đoạn 2 của Bộ luật Tố tụng Dân sự của Đài Loan, Tòa án đưa ra phán quyết như đã nêu trong đoạn trên. (Đóng dấu của Tòa án) Vào ngày 11/11/2020 Quyết định bởi Second Chamber, Tối cáo Pháp viện Đài Loan bao gồm Chủ tọa Thẩm phán Chong-Yu CHEN Thẩm phán Yu-Fen LIANG Thẩm phán Shu-Yan CHOU Thẩm phán Shu-Yuan HUANG Thẩm phán Li-Ling CHEN Được chứng nhận là bản sao y đúng với bản chính. Thư ký Jin-Sheng Kuo (Đóng dấu) Ngày 18/11/2020  

Phan Ba   Các chuyên gia chỉ trích quy trình nghiên cứu của AstraZeneca về một loại vắc xin chống cúm tàu.   Tin tức từ công ty dược phẩm AstraZeneca hôm thứ Hai tuần rồi có vẻ tốt: Vắc xin chống cúm tàu do công ty này cùng với Đại học Oxford phát triển đã ngăn ngừa nhiễm Covid-19 trung bình là 70%. Theo công ty, đánh giá tạm thời của nghiên cứu giai đoạn III cho thấy hoạt chất AZD1222 tạo khả năng bảo vệ 90% nếu những người tham gia nghiên cứu lần đầu tiên nhận được một nửa liều và một tháng sau đó là một liều đầy đủ. Khoảng 2.700 người thử nghiệm ở Anh đã được tiêm chủng như vậy.   Ngược lại, nhóm thứ hai gồm khoảng 8.900 đối tượng thử nghiệm đã được tiêm hai liều vắc-xin đầy đủ. Tuy nhiên, các thử nghiệm này chỉ mang lại hiệu quả là 62%. Nếu cộng hai kết quả lại với nhau thành một kết quả tổng thể thì sẽ cho ra con số 70% hiệu quả.   Lúc đầu, người ta không rõ tại sao các nhà khoa học làm việc cho công ty dược phẩm trong nghiên cứu này lại hoạt động với một nửa liều lượng. Công ty sau đó thừa nhận đây là một lỗi lầm. Các tác dụng phụ như mệt mỏi, đau đầu hoặc đau cánh tay xuất hiện ít hơn ở các đối tượng thử nghiệm. Sau đó, hóa ra liều lượng chỉ cao bằng một nửa so với dự định ban đầu. Đây rõ ràng là do lỗi đóng gói, theo một tường thuật của truyền thông.   Nhưng ít ra thì là một sai lầm dẫn đến một kết quả tích cực. Mene Pangalos, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu và phát triển phi ung thư tại AstraZeneca, nói với Reuters: "Lý do chúng tôi sử dụng một nửa liều là một sự ngẫu nhiên may mắn". Ông không thấy có vấn đề gì. Lỗi đã được sửa chữa và nghiên cứu được tiếp tục mà không có thay đổi. Điều này đã được thống nhất với cơ quan giám sát.   Tuy nhiên, Giám đốc điều hành của AstraZeneca, Pascal Soriot, cho biết rằng công ty dược phẩm đang xem xét tiến hành một nghiên cứu toàn cầu hoàn toàn mới về hiệu quả của thuốc. Soriot cho biết phải xác nhận rằng liều lượng thấp hơn sẽ dẫn đến kết quả tốt hơn. Một phát ngôn viên của công ty không bình luận về khả năng thực hiện một nghiên cứu mới, theo Reuters. Ông cho biết công ty đang đánh giá dữ liệu và làm việc với các cơ quan quản lý trong lúc đó. Vấn đề là thêm dữ liệu mới vào dữ liệu thu được cho đến nay.   Một điểm thứ hai mà các chuyên gia đánh giá là quan trọng: Trong nhóm này, không có người thử nghiệm nào trên 55 tuổi. Moncef Slaoui đã chỉ ra điều này. Nhà miễn dịch học này dẫn đầu chương trình phát triển vắc xin của chính phủ Hoa Kỳ. Pangalos đã xác nhận điều này hôm thứ Tư, theo New York Times. Trong khi đó thì người ta càng dễ có diễn tiến bệnh nặng khi càng cao tuổi.   Có thể những trường hợp này có khả năng làm giảm cơ hội thuốc được phê duyệt khẩn cấp. Nhưng đó là suy đoán vào thời điểm này. Vẫn còn thiếu dữ liệu để đi đến một tuyên bố chính xác. Vào thứ Hai rồi, chỉ có kết quả tạm thời của một nghiên cứu kết hợp giai đoạn II và giai đoạn III được thông báo.   Cũng có những lời chỉ trích rằng AstraZeneca đã kết hợp các kết quả của hai nghiên cứu lâm sàng được thiết kế khác nhau để đạt được hiệu quả tổng thể là 70%. "Họ tiến hành hai nghiên cứu sử dụng các liều lượng khác nhau. Cuối cùng, họ đi đến một kết quả không đại diện cho cả hai liều lượng ấy," David Salisbury thuộc tổ chức tư vấn Chatham House của hãng thông tấn AP cho biết. Phan Ba, theo Spiegel  

Laurence Norman -  Anh Khoa dịch - VNTB  Tháng 11 năm ngoái, một phụ tá của Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa từ tiểu bang Mississippi, Roger Wicker, đã gọi điện đến đại sứ quán Hungary để đưa ra một thông điệp cứng rắn. Thủ tướng Viktor Orban đã ngăn chặn việc thông qua luật của Liên minh Châu Âu, một đạo luật tương tự như Đạo luật Magnitsky về nhân quyền của Hoa Kỳ. Viên phụ tá cảnh báo nếu sự phản đối vẫn tiếp diễn, Thượng nghị sĩ Wicker sẽ bắt đầu một chiến dịch nhằm vào nhà lãnh đạo dân tộc chủ nghĩa của Hungary, điều này gây mâu thuẫn giữa ông Orban và các nghị sĩ Cộng hòa mà ông Orban đã từ lâu cố gắng thiết lập quan hệ. Trong vòng vài ngày, các quan chức Hungary cho biết ông Orban sẽ ủng hộ Đạo luật Magnitsky của EU. Ngay sau đó, các nhà hoạch định chính sách châu Âu thông báo họ sẽ bắt đầu soạn một đạo luật nhân quyền toàn cầu giống như luật của Hoa Kỳ, được thông qua lần đầu tiên vào năm 2012. Các quan chức Hungary đã không trả lời yêu cầu bình luận hôm thứ Năm. Một năm sau, EU đã thông qua chính sách trừng phạt, dự kiến ​​sẽ chính thức được đưa ra vào đầu tháng 12, chấm dứt một thập kỷ tranh đấu gây chia rẽ giữa các chính phủ, quốc hội và các đảng phái chính trị trong khu vực này. Luật này cũng sẽ cung cấp cho các chính phủ EU một công cụ mới để phối hợp các biện pháp trừng phạt của Hoa Kỳ, ngay khi chính quyền Biden chuẩn bị nắm giữ quyền lực. Vẫn còn nghi ngờ việc 27 quốc gia EU sẽ sử dụng các biện pháp trừng phạt đến mức nào, EU vốn đưa ra các quyết định chính sách đối ngoại dựa trên sự nhất trí và thận trọng khi liên quan đến việc xúc phạm các cường quốc lớn mặc dù họ tự cho mình là khối đấu tranh cho nhân quyền. “Mối quan tâm chính của tôi là yêu cầu nhất trí sẽ khiến bất kỳ biện pháp trừng phạt nặng nào gần như không thể thực hiện được,” Bill Browder, nhà tài chính người Mỹ, người phụ trách chính luật Magnitsky ở Washington và châu Âu, cho biết. Trong nhiều năm, quan chức EU đã bác bỏ sự cần thiết của một chính sách trừng phạt nhân quyền độc lập nhằm vào chính phủ, vì cho rằng họ có thể tiếp tục thêm tên của những người vi phạm vào danh sách trừng phạt của các quốc gia cụ thể. Các quan chức lo ngại áp lực nhằm vào các cá nhân ở các quốc gia mà EU có quan hệ kinh tế hoặc chính trị quan trọng như Trung Quốc hoặc Iran. EU đã không nhắm vào bất kỳ quan chức Iran nào vi phạm nhân quyền kể từ khi thỏa thuận hạt nhân được thực hiện vào năm 2016. Khối này cũng không có lệnh trừng phạt nhân quyền nào đối với Nga, mặc dù họ đã trừng phạt các quan chức Điện Kremlin vì vấn đề vũ khí hóa học và do can thiệp vào Ukraina. Ông Browder quản lý quỹ đầu tư, nơi luật sư và kiểm toán viên Sergei Magnitsky làm việc, vẫn không hề nao núng. Năm 2009, ông Magnitsky đã chết trong một trại giam ở Moscow sau khi cáo buộc các quan chức chính phủ tham nhũng. Nhà chức trách Nga phủ nhận mọi hành vi sai trái trong vụ Magnitsky và đã đệ đơn cáo buộc ông Browder tội  gian lận kinh doanh; ông Browder đã phủ nhận mọi cáo buộc này. Ông Browder đã mất nhiều năm thăm các thủ đô của châu Âu, gây dựng sự ủng hộ từ các chính trị gia đang lên như Dominic Raab, người trở thành Ngoại trưởng Anh đầu năm nay, và là người soạn phiên bản Đạo luật Magnitsky của Vương quốc Anh. Các quốc gia vùng Baltic đã thông qua các đạo luật Magnitsky và một số quốc hội khác kêu gọi các chính phủ làm theo. Tại Brussels, ông Browder vấp phải sự phản đối cứng rắn. Theo ông, các nhà lãnh đạo chính sách đối ngoại của EU trong quá khứ đã nhiều lần từ chối yêu cầu gặp gỡ. Các nhà ngoại giao Nga đã vận động hành lang chống lại các lệnh trừng phạt  này. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nhà lập pháp EU cho rằng khối này cần phải thể hiện bằng hành động những gì họ đã nói về nhân quyền. Marietje Schaake, một nhà lập pháp cấp cao của EU cho đến năm 2019 người Hà Lan cho biết: “Thực tế là đã 10 năm rồi họ mới bắt đầu làm việc này cho thấy các nhà lãnh đạo châu Âu miễn cưỡng hành động như thế nào khi nhân quyền bị đe dọa.” Bước ngoặt xảy ra vào năm 2018, khi Quốc hội Hà Lan nói với Ngoại trưởng Stef Blok rằng ông có 5 tháng để thuyết phục các quốc gia thành viên khác ủng hộ chính sách trừng phạt trong toàn khối, hoặc họ sẽ áp dụng một chế độ riêng. Sjoerd Sjoerdsma, một nhà lập pháp người Hà Lan dẫn đầu chiến dịch này cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng đó là một cách gây sức ép hay.” Đối mặt với tình trạng bất ổn ngày càng gia tăng về vi phạm nhân quyền – từ vụ đầu độc nhà lãnh đạo đối lập Nga Alexei Navalny cho đến việc Trung Quốc đối xử với người thiểu số  Duy Ngô Nhĩ – các chính phủ EU đã cam kết ủng hộ các chính sách trừng phạt. Việc Mỹ, Canada và Anh thiết lập các lệnh trừng phạt Magnitsky cũng có nguy cơ khiến EU bị cô lập. Chế độ trừng phạt mới sẽ nhắm vào các hành vi vi phạm nhân quyền nghiêm trọng, cho phép EU áp đặt lệnh cấm đi lại và đóng băng tài sản của các quan chức và các tổ chức phi quốc gia trên toàn cầu. Không giống như các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ, sẽ không có căn cứ để nhắm vào những người chỉ phạm tội tham nhũng, một điều mà các quan chức châu Âu cho biết họ có các công cụ khác để xử lý. “Chúng ta cần một chính sách toàn cầu để có được sự linh hoạt hơn trong việc truy lùng thủ phạm bất kể họ ở đâu,” Giám đốc chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết vào tháng 10. Tại Hoa Kỳ, Đạo luật Magnitsky đã giành được sự ủng hộ nhiều nhà cựu phê bình. Chính phủ Hoa Kỳ đã xử phạt 268 người, bao gồm cả các quan chức Trung Quốc mà Washington cho rằng phải chịu trách nhiệm về việc đàn áp ở Tân Cương, những người bị cáo buộc liên quan đến cái chết của nhà báo Ả Rập Xê Út Jamal Khashoggi và nhiều quan chức Nga. Richard Nephew, cựu quan chức trừng phạt cấp cao của Bộ Ngoại giao, cho biết Đạo luật Magnitsky đã nêu bật tình trạng vi phạm nhân quyền ở những nơi không  được chú ý đến. Ông cho biết phổ biến công cụ này sang các quốc gia khác là mở rộng tiềm năng của nó. Ông nói: “Khi có các lệnh trừng phạt kiểu Magnitsky của Hoa Kỳ, Canada, EU và Vương quốc Anh… bạn đang bắt đầu nói về một hệ thống tài chính quốc tế đáng kể nhằm hạn chế các đối tượng vi phạm nhân quyền tiếp cận,” ông nói. Một khi chính sách nhân quyền của châu Âu được thiết lập, các nhà ngoại giao cho biết Brussels sẽ muốn giữ cân bằng địa lý và chính trị đối với những chính phủ bị trừng phạt. Các mục tiêu có thể là những kẻ liên quan việc đàn áp bạo lực người thiểu số Rohingya ở Myanmar và các quan chức trong chính quyền Maduro của Venezuela. Một thách thức lớn đối với chính sách mới này sẽ là liệu EU có theo sát Washington trong việc trừng phạt các quan chức bị cáo buộc liên quan đến việc Trung Quốc đàn áp người Hồi giáo thiểu số ở Tân Cương hay không, điều này hiện đang được một số nhà lập pháp châu Âu yêu cầu. Các nhà ngoại giao cho rằng còn quá sớm để đánh giá liệu tất cả các chính phủ EU có mạo hiểm mối quan hệ với Bắc Kinh về điều đó hay không. Ngay cả với sự phấn khích mong muốn làm việc với các đồng minh châu Âu từ chính quyền mới của Biden, các nhà ngoại giao cho biết họ không mong đợi một loạt các hành động nhanh chóng. Bộ trưởng Ngoại giao Latvia Edgars Rinkēvičs nói “Tôi nghĩ rằng đạo luật này sẽ được sử dụng, nhưng không chắc rằng [luật] sẽ được sử dụng rộng rãi.” Nguyên bản Anh ngữ: “After U.S. Push, EU Set to Target Human-Rights Violators,”  Laurence Norman, The Wall Street Journal, 27/11/2020 Anh Khoa dịch - Việt Nam Thời Báo  

Thủ Tướng Angela Merkel tuyên thệ nhậm chức  năm 2005. (picture-alliance / Sven Simon)   Nguyen Tien Trung Cách nay đúng 15 năm, vào ngày 22/11/2005, sau cuộc tổng tuyển cử, bà Angela Merkel trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của nước Đức. Khi đó, không một ai có thể ngờ rằng bà sẽ bền bỉ điều hành đất nước và vị chính khách xuất thân từ Đông Đức thực sự chinh phục cử tri. Hào quang của bà sáng chói đến nỗi gây trở ngại cho đảng CDU – Dân Chủ Thiên Chúa Giáo tìm người kế nhiệm. « Khi Angela Merkel đắc cử ngày 22/11/2005, không ai có thể nghĩ rằng 15 năm sau, bà thủ tướng mới đắc cử khi đó vẫn tiếp tục điều hành đất nước. Vào năm tới, khi từ giã chính trường, Merkel sẽ có một kỷ lục lãnh đạo nước Đức lâu bền tương tự như thành tích của ông Helmut Kohl, vị cha đỡ đầu cho sự nghiệp chính trị của bà. Tạp chí Mỹ Forbes đã nhiều lần mệnh danh bà là người phụ nữ quyền lực nhất thế giới. Angela Merkel là một trong những chính khách hàng đầu trên trường quốc tế và của châu Âu. Điểm tín nhiệm của bà hiện còn rất cao. 15 năm sau khi bà Merkel bắt đầu lên cầm quyền, vẫn có tới 74 % dân Đức có thiện cảm với vị nữ thủ tướng này. Đại dịch Covid-19 lần này giải thích được tỷ lệ được lòng dân rất cao đó. Đức đã trải qua nhiều cuộc khủng hoảng trong 15 năm qua, và với công luận Đức thì Angela Merkel là người đã luôn luôn bảo vệ người dân nước này trước những mối đe dọa. RFI Bà Angela Merkel đã tuyên bố năm sau không tiếp tục tranh cử nữa, kết thúc hơn 15 năm cầm quyền rất được lòng dân Đức. Sau 15 năm mà 74% dân Đức vẫn yêu thích bà. Bà Merkel đã lãnh đạo nước Đức vượt qua khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, khủng hoảng hạt nhân Iran, khủng hoảng người tị nạn,... Bà đã chứng tỏ khả năng lãnh đạo điềm tĩnh và dựa trên cơ sở khoa học. Thành công của bà Merkel cũng gợi cảm hứng cho phụ nữ rằng họ có thể lãnh đạo, có thể làm được tất cả những việc dường như chỉ dành cho đàn ông. Một đảng chính trị, một cá nhân lãnh đạo tài giỏi, vẫn có thể lãnh đạo đất nước trong một thời gian dài qua lá phiếu của người dân. Đảng cộng sản Việt Nam nên mạnh dạn học theo Đức, ra tranh cử đàng hoàng và thắng cử đàng hoàng. Khi không còn đủ sức khỏe thì bà không ra tranh cử nữa chứ không phải tham quyền cố vị như Putin hay Tập Cận Bình. À quên, còn một người nữa đi lẫm chẫm nhưng vẫn thích làm lãnh đạo để cho dân "lãnh đạn". *** Kỷ lục được lòng dân của thủ tướng Đức Merkel sau 15 năm cầm quyền https://www.rfi.fr/…/20201122-k%E1%BB%B7-l%E1%BB%A5c-%C4%91…

Việt Nam Thời Báo  Liên Hiệp Quốc ngày 17/11/2020 đã cho đăng công khai bản chất vấn VNM 3/2020 đối với chính phủ Việt Nam đề ngày 17/9/2020 Năm cơ quan độc lập của Liên Hiệp Quốc đã chất vấn chính phủ Việt Nam về các vụ bắt giữ, sách nhiễu liên quan đến Hội Nhà báo Độc lập, Nhà xuất bản Tự Do, các ông Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thụy, Lê Hữu Minh Tuấn, Lê Anh Hùng, Hồ Sỹ Quyết, và bà Phạm Đoan Trang (trước khi bà Trang  bị bắt). Do không có được phản hồi từ phía chính phủ Việt Nam sau 60 ngày, bản chất vấn đã được đăng công khai trên trang web của LHQ. Sau đây là bản dịch bản chất vấn: *** Kính thưa ngài, Ngày 17 tháng 9 năm 2020 Liên Hiệp Quốc • 1211 GENEVA 10, THỤY SỸ Báo cáo viên đặc biệt về thúc đẩy và bảo vệ quyền tự do ý kiến ​​và biểu đạt; Nhóm Công tác về Bắt giữ Tùy tiện; Báo cáo viên Đặc biệt trong lĩnh vực quyền văn hóa; Báo cáo viên Đặc biệt về quyền tự do hội họp ôn hoà và lập hội; và Báo cáo viên Đặc biệt về tình hình của những người bảo vệ nhân quyền *** Chúng tôi vinh dự được tiếp xúc với quý ngài với tư cách là Báo cáo viên Đặc biệt về việc thúc đẩy và bảo vệ quyền tự do quan điểm và biểu đạt; Nhóm công tác về giam giữ tùy tiện; Báo cáo viên Đặc biệt trong lĩnh vực quyền văn hóa; Báo cáo viên Đặc biệt về quyền tự do hội họp ôn hòa và lập hội; và Báo cáo viên Đặc biệt về tình hình của những người bảo vệ nhân quyền, theo các nghị quyết của Hội đồng Nhân quyền 43/4, 42/22, 37/12, 41/12 và 43/16. Liên quan đến vấn đề này, chúng tôi muốn kêu gọi sự lưu tâm từ Chính phủ của Quý vị về thông tin mà chúng tôi nhận được liên quan đến cáo buộc bắt giữ tùy tiện bốn nhà báo thuộc Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) và các hành vi quấy rối, bao gồm cả tấn công mạng, chống lại Nhà xuất bản Tự do (NXBTTD), và giám sát, đe dọa, tịch thu tài sản và cáo buộc giam giữ tùy tiện các thành viên và độc giả của NXBTD, cũng như đe dọa các thành viên gia đình của họ. Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) được thành lập vào ngày 4 tháng 7 năm 2014 với 70 nhà báo độc lập và các nhà bảo vệ nhân quyền trên khắp cả nước. HNBĐLVN là một mạng lưới phân tích và tin tức độc lập hàng đầu, ủng hộ quyền tự do báo chí và các quyền tự do quan điểm và biểu đạt khác, bảo vệ các nhà báo, cũng như quyền tự do lập hội và hội họp ôn hòa. Các thành viên cũng đã tiến hành nghiên cứu và vận động chính sách về cải cách pháp luật ở Việt Nam, bao gồm cả việc cung cấp thông tin cho các cơ chế và cơ quan nhân quyền của Liên hợp quốc. Nhà xuất bản Tự do (NXBTD) được thành lập vào tháng 2 năm 2019, với mục tiêu “thúc đẩy tự do thông tin và giáo dục khai phóng ở Việt Nam.” Về mặt chức năng, NXBTD là một nhà xuất bản độc lập chuyên xuất bản và phổ biến sách, kể cả những sách đã bị hạn chế do có nội dung chính trị. Trong 18 tháng đầu thành lập, NXBTD đã xuất bản và phân phối 25.000 bản sách của 18 đầu sách cho độc giả khắp trong và ngoài nước thông qua trang web của mình. Ông Phạm Chí Dũng là nhà báo, người bảo vệ nhân quyền, nhà văn, nhà phân tích độc lập làm việc với nhiều hãng thông tấn quốc tế. Ông Phạm Chí Dũng là thành viên của Diễn đàn Xã hội Dân sự và Hội Cựu Tù nhân Lương tâm Việt Nam (FVPOC). Ông cũng là người sáng lập Hiệp hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (HNBĐLVN). Ông Nguyễn Tường Thụy là Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) và là một nhà bảo vệ nhân quyền. Anh Lê Hữu Minh Tuấn, còn được gọi là Lê Tuấn, là một nhà báo độc lập, một nhà bảo vệ nhân quyền và là thành viên của HNBĐLVN. Nhiều Phái viên Đặc biệt trước đây đã nêu lên quan ngại về các biện pháp của Chính phủ của Quý vị liên quan đến việc bắt giữ ông Phạm Chí Dũng được cho là tùy tiện và việc gỡ trang web và trang Facebook của HNBĐLVN trong bản báo cáo VNM 5/2019 ngày 22 tháng 1 năm 2020. Ông Phạm Chí Dũng cũng là đối tượng được các Báo cáo viên Đặc biệt quan tâm trong năm 2014 (VNM 5/2014) sau khi bị cản trở đến Geneva để tham gia một sự kiện bên lề liên quan đến chu kỳ thứ hai của Kiểm điểm Định kỳ Phổ quát của Việt Nam. Trường hợp của ông đã được đưa vào báo cáo năm 2014 của Tổng thư ký về hợp tác với Liên hợp quốc, các đại diện và cơ chế của Liên hợp quốc trong lĩnh vực nhân quyền (A / HRC / 27/38, đoạn 40). Các Phái viên Đặc biệt trước đó cũng bày tỏ quan ngại về việc ông Lê Anh Hùng bị cưỡng ép tâm thần và bị giam giữ trong một tháng vào năm 2013 (VNM 2/2013), sau khi ông bị bắt vào ngày 4 tháng 1 năm 2013 và bị cưỡng bức không theo quy trình xét xử tại viện tâm thần. Chúng tôi cảm ơn Chính phủ của quý vị về những phản hồi lần lượt vào ngày 18 tháng 3 năm 2020, ngày 11 tháng 7 năm 2014 và ngày 3 tháng 4 năm 2013. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn thực sự lo ngại về thông tin mới nhận được. Theo thông tin nhận được: Trường hợp ông Phạm Chí Dũng  Như đã nêu trong thông báo chung VNM tháng 5/2019, ông Phạm Chí Dũng bị bắt vào ngày 21 tháng 11 năm 2019, 11 ngày sau khi gửi thư kiến nghị công khai tới Chủ tịch và các thành viên chủ chốt của Nghị viện châu Âu, trong đó ông đã đề cập một số quan ngại về quyền trong nước và kêu gọi Nghị viện Châu Âu hoãn việc phê chuẩn Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EUVFTA) cho đến khi Chính phủ Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn cụ thể về nhân quyền. Các báo cáo viên đặc biệt bày tỏ lo ngại rằng ông Phạm Chí Dũng có thể đã bị giam giữ để trả đũa cho lời kêu gọi công khai này và hoạt động nhân quyền khác của ông, đồng thời khiến họ lo ngại rằng anh ta bị cho là bị từ chối tiếp cận đại diện pháp lý và liên hệ với gia đình sau khi bị bắt. Theo thông tin mới nhận được, đến nay cả gia đình và luật sư của anh đều không được phép gặp gỡ hay liên lạc với anh. Theo thông tin chúng tôi nhận được, nhà chức trách đưa ra quyết định này dựa trên điều 74 của Bộ luật Tố tụng Hình sự, trong đó quy định rằng việc thăm gặp có thể bị cấm trong giai đoạn điều tra, có thể kéo dài đến hai năm. Kể từ khi ông bị bắt vào tháng 11 năm 2019, nhà chức trách Việt Nam đã từ chối chấp nhận luật sư do gia đình ông Phạm Chí Dũng lựa chọn, mặc dù Bộ luật Tố tụng Hình sự Việt Nam (Điều 73-78) yêu cầu rằng trong vòng 24 giờ kể từ khi nhận được đăng ký của luật sư, nhà chức trách phải nhanh chóng chấp thuận hoặc từ chối đề nghị đó. Ông Lê Anh Hùng là thành viên HNBĐLVN và là người bảo vệ nhân quyền. Ông là người đóng góp nhiều cho Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) tiếng Việt cho đến khi bị bắt vào ngày 5 tháng 7 năm 2018. Bà Phạm Đoan Trang là một trong những người sáng lập và biên tập viên của Nhà xuất bản Tự do, cùng với các tổ chức tập trung vào quyền tự do ngôn luận khác, và là một nhà văn, blogger và một phụ nữ bảo vệ nhân quyền. Ông Hồ Sỹ Quyết là người ủng hộ NXBTD. Trường hợp ông Nguyễn Tường Thụy Vào ngày 11 và 16 tháng 3 năm 2020, cảnh sát đã triệu tập ông Nguyễn Tường Thụy, và vào ngày 18 tháng 3 năm 2020, cảnh sát đến nhà ông lúc 6:10 sáng, họ thẩm vấn ông tại nhà trong 30 phút trước khi rời đi. Hai tháng sau, ngày 23/5/2020, ông Nguyễn Tường Thụy bị bắt tại nhà riêng ở Hà Nội vì tình nghi “làm, tàng trữ, phổ biến tài liệu, tư liệu chống nhà nước” theo Điều 117 BLHS, sau khi ông viết các bài bình luận trên mạng về dân chủ và ủng hộ quyền tự do ngôn luận. Cơ quan chức năng đã tịch thu tất cả điện thoại di động của ông Nguyễn Tường Thụy và các thành viên trong gia đình, mặc dù người nhà của ông không bị buộc tội. Công an cũng tịch thu máy tính và thẻ nhớ USB của ông Thụy. Nếu bị kết tội, anh ta sẽ phải đối mặt với án tù 20 năm. Vào ngày 1 tháng 6 năm 2020, vợ của ông Thụy đã làm đơn yêu cầu chính quyền cho phép bà được thăm nuôi chồng. Cho đến nay, cả luật sư và vợ của ông Thuỵ đều không được phép đến thăm ông. Anh ta được cho là có nguy cơ bị giam giữ mà không được thăm gặp kéo dài. Ông Nguyễn Tường Thuỵ được cho là đang bị giam tại trại tạm giam Chí Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng cả luật sư và vợ ông đều không được phép đến thăm để xác minh độc lập nơi giam giữ ông. Ông Thuỵ bị hiện đang bị tạm giữ, theo điều 117 BLHS, được liệt vào Tội xâm phạm an ninh quốc gia. Cũng như ông Phạm Chí Dũng, ông Nguyễn Tường Thuỵ cũng phải chịu theo điều 74 Bộ luật Tố tụng Hình sự về việc không được tiếp cận với luật sư tư vấn pháp luật cho đến khi kết thúc điều tra, có thể kéo dài đến hai năm. Trước đó, vào ngày 7 tháng 3 năm 2018, Nguyễn Tường Thụy được cho là đã bị khoảng 20 cảnh sát tạm giữ ngay tại nơi cư trú để ngăn cản ông gặp phái đoàn OHCHR tại Văn phòng Đại diện LHQ ở Hà Nội. Trường hợp ông Lê Hữu Minh Tuấn Ngày 8/6/2020, Cơ quan điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh đề nghị khởi tố bị can đối với ông Lê Hữu Minh Tuấn về hành vi vi phạm Điều 117 BLHS, liên quan đến tội “làm, tàng trữ, tán phát tài liệu, tài liệu chống nhà nước. mục đích. ” Ngày 12 tháng 6 năm 2020, ông Lê Hữu Minh Tuấn bị bắt. Cảnh sát đã tịch thu đồ đạc của ông tại nhà riêng, bao gồm cả sách và giấy tờ. Cán bộ phụ trách vụ án là ông Hồ Sỹ Hải, là cùng một cán bộ phụ trách vụ án của ông Phạm Chí Dũng và ông Nguyễn Tường Thụy. Trước đó, ông đã bị công an triệu tập ít nhất ba lần để trả lời các câu hỏi liên quan đến ông Phạm Chí Dũng. Ông Lê Hữu Minh Tuấn được cho là đang bị giam giữ tại trại giam Chí Hòa cùng với các thành viên HNBĐLVN khác là ông Thuỵ và ông Dũng. Trường hợp ông Lê Anh Hùng Vào ngày 5 tháng 7 năm 2018, ông Lê Anh Hùng bị bắt vì tình nghi “lợi dụng các quyền tự do dân chủ” theo Điều 331 Bộ luật Hình sự, mức án có thể từ 2-7 năm tù. Bài báo cuối cùng của ông trước khi bị bắt là một cộng tác cho đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) tiếng Việt, được xuất bản vào ngày 30 tháng 6 năm 2018. Những ngày trước khi bị bắt, Hùng cũng đã có viết bài chỉ trích Luật An ninh mạng của Việt Nam. Theo thông tin chúng tôi nhận được, ông Hùng vẫn bị tạm giam trước khi xét xử, bị cưỡng bức đưa vào viện tâm thần. Sau khi bị bắt vào tháng 7 năm 2018, vào tháng 9 năm 2018, ông Lê Anh Hùng được phép gặp mẹ và sau đó vào tháng 10 năm 2018 với luật sư của ông, nhưng sau đó ông không được gặp gia đình cho đến năm 2019. Vào ngày 1 tháng 4 năm 2019, Lê Anh Hùng bị cưỡng bức nhập Bệnh viện Tâm thần Trung ương, huyện Thường Tín, và ngày 4/4/2019, mẹ anh ta bị từ chối quyền thăm nom. Ngày 24 tháng 4 năm 2019, ông Lê Anh Hùng được đưa trở lại trại giam nhưng ngày 10 tháng 5 năm 2019 lại bị cưỡng bức đến một cơ sở tâm thần được cho là không có thông qua thủ tục xét xử, lần này là tại Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1, Hà Nội. Tại đây, ông Lê Anh Hùng đã tuyệt thực để phản đối việc bị giam giữ và nhập viện. Các nhà chức trách cho biết ông đã bị bức thực qua miệng và mũi cho đến khi anh ta bắt đầu chảy máu. Vào tháng 6 năm 2019, mẹ của Lê Anh Hùng đã yêu cầu chính quyền đưa ông ra khỏi trại tâm thần. Ông Lê Anh Hùng cũng bị cho là bị ép uống thuốc, với các báo cáo nhận được cho thấy liều lượng thuốc có thể cao đến mức chỉ khiến anh ta bị ốm và ảo giác. Lê Anh Hùng vẫn bị cưỡng bức tại trại tâm thần, được cho là không có thủ tục xét xử, đã bị giam giữ hơn một năm. Nhà xuất bản Tự do (NXBTD)  Do sự gắn bó của NXBTD với các vấn đề về quyền tự do phát biểu và ý kiến, tổ chức và các thành viên của tổ chức này đã bị quản thúc và nhiều người đã phải lẩn trốn. Người ta ước tính rằng vào tháng 1 năm 2020, công an đã thẩm vấn gần 100 người trên khắp cả nước vì quan tâm hoặc liên quan đến NXBTD. Vào tháng 2 năm 2019, vài ngày sau khi ra mắt, NXBTD được cho là đối tượng của các cuộc tấn công kỹ thuật số tìm cách kiểm duyệt các ấn phẩm trực tuyến của họ. Vào mùa hè năm 2019, ba tài khoản ngân hàng liên kết của NXBTD đã bị đóng băng. Trong suốt năm 2019, cảnh sát đã thẩm vấn một số cá nhân liên quan đến việc phân phối các ấn phẩm NXBTD bao gồm cả các tình nguyện viên và những dịch vụ giao hàng không chính thức của các tài xế taxi. Từ tháng 10 năm 2019 đến tháng 1 năm 2020, hơn chục thành viên NXBTD được cho là đã bị theo dõi, quấy rối và đe dọa cùng với các tình nguyện viên và người đọc sách ở nhiều địa điểm khác nhau trên toàn quốc. Vào ngày 3 tháng 6 năm 2020, NXBTD đã giành được giải thưởng Prix Voltaire của Hiệp hội Nhà xuất bản Quốc tế (IPA) 2020, giải thưởng này được cho là đã dẫn đến sự leo thang hơn nữa trong hành vi quấy rối các thành viên NXBTD. Trường hợp Phạm Đoan Trang Do bà Phạm Đoan Trang viết về một loạt các vấn đề nhân quyền, bao gồm quyền tự do ngôn luận, bạo lực của cảnh sát, quyền môi trường và những vấn đề khác, bà Phạm Đoan Trang nghi đã bị quấy rối và đe dọa. Vào năm 2017, bà đã bị bắt giữ một cách tùy tiện vì cuộc họp với một phái đoàn của Liên minh châu Âu. Kết quả của việc nhắm mục tiêu này, Phạm Đoan Trang được cho là đã bị buộc phải lẩn trốn trong hơn một năm, vì sợ rằng bà có thể bị bắt tùy tiện, có thể dẫn đến việc phải chịu án tù nặng. Những lời đe dọa và đe dọa đối với Phạm Đoan Trang được cho là đã gia tăng sau khi công bố giải thưởng IPA nói trên. Vào ngày 3 tháng 6 năm 2020, các điều tra viên và Công an Bộ Công an tại Hà Nội đã đến nhà người mẹ 80 tuổi của bà Phạm Đoan Trang, họ cho rằng đã đe dọa và lừa bà ký vào một văn bản với cáo buộc “Xác nhận bà Phạm Thị Doan Trang đã tạo, lưu trữ và phát tán các tài liệu chống phá nhà nước. ” (điều 117 BLHS). Tội danh này có thể bị phạt 20 năm tù. Có vẻ công an đang sử dụng áp lực hoặc đe dọa mẹ của Phạm Đoan Trang nhằm lôi kéo bà Trang ra khỏi nơi ẩn náu. Trường hợp ông Hồ Sỹ Quyết  Vào ngày 3 tháng 1 năm 2020, khoảng 10 cảnh sát đã tiến hành khám xét nhà của ông Hồ Sỹ Quyết mà không xin phép hoặc xuất trình lệnh khám xét. Trong quá trình khám xét, cảnh sát đã tịch thu các thiết bị điện tử, giấy tờ tuỳ thân và sách. Sau khi khám xét, ông Hồ Sỹ Quyết và vợ được đưa đến đồn công an địa phương trên các phương tiện giao thông riêng biệt và sau đó được đưa vào những phòng khác nhau khi đến đồn cảnh sát. Họ không được phép giao tiếp với nhau. Họ bị thẩm vấn về Nhà xuất bản Tự do và các vấn đề xã hội dân sự ở Việt Nam. Công an được cho là đã cố gắng buộc họ mở khoá điện thoại di động. Công an đã đe dọa rằng nếu họ không thú nhận, họ sẽ không được phép đi về nhà đón con trai 3 tuổi tan học. Sau gần 12 giờ bị công an tạm giữ, lúc 23 giờ 30 ngày 3 tháng 1 năm 2020, ông Hồ Sỹ Quyết đã được trả tự do. Vợ ông đã được đưa về vào lúc 18h cùng ngày. Trong số những vật dụng bị tịch thu khi cảnh sát khám xét nhà của họ có giấy khai sinh của cậu con trai ba tuổi, là những giấy tờ cần thiết để đăng ký đi học và chăm sóc sức khỏe. Các đồ vật bị tịch thu, bao gồm máy tính của ông Quyết và các đồ điện tử có giá trị cao khác, cho đến nay vẫn chưa được trả lại. Vào tháng 6 năm 2020, công an đến nhà cha mẹ của ông Quyết để tìm kiếm thông tin về con của họ. Chúng tôi bày tỏ mối quan ngại sâu sắc liên quan đến việc báo cáo tội phạm hóa, sách nhiễu và đe dọa các nhà báo, công nhân hoặc những người ủng hộ Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam (HNBĐLVN) và Nhà xuất bản Tự do (NXBTD), cũng như việc các thành viên trong gia đình họ bị đe dọa . Những cá nhân này dường như bị nhắm đến vì đã thực hiện quyền tự do ngôn luận và lập hội, cũng như bảo vệ quyền con người. Chúng tôi bày tỏ sự báo động về việc tiếp tục sử dụng biện pháp giam giữ kéo dài trước khi xét xử, và thường là giam giữ không phép hoặc giam giữ cưỡng bức về tâm thần, dựa trên các điều khoản mơ hồ của Bộ luật Hình sự, chẳng hạn như điều 117 (“tuyên truyền chống Nhà nước”), dường như được sử dụng chống lại những cá nhân chỉ đơn thuần thực hiện quyền tự do biểu lộ ​​và truyền đạt thông tin. Liên quan đến các sự kiện và quan ngại về cáo buộc ở trên, vui lòng tham khảo Phụ lục về Tham chiếu luật nhân quyền quốc tế đính kèm thư này, trong đó trích dẫn các công cụ và tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế liên quan đến những cáo buộc này. Vì trách nhiệm của chúng tôi, theo nhiệm vụ mà Hội đồng Nhân quyền cung cấp cho chúng tôi, tìm cách làm rõ tất cả các trường hợp mà chúng tôi lưu ý, chúng tôi rất biết mong phúc đáp của ngài về những vấn đề sau: 1. Vui lòng cung cấp bất kỳ thông tin bổ sung và / hoặc (các) nhận xét nào có thể có về các cáo buộc nêu trên. 2. Vui lòng cung cấp thông tin chi tiết về cơ sở pháp lý và thực tế cho việc giam giữ các cá nhân nói trên. Vui lòng cung cấp đầy đủ thông tin về cơ sở pháp lý cho việc bắt buộc giam giữ tâm thần được nêu trong bức thư này trong hơn một năm được cho là không có bất kỳ quy trình xét xử nào. Vui lòng cung cấp thông tin chi tiết về các điều kiện giam giữ của các cá nhân và các biện pháp đã được thực hiện để đảm bảo tính toàn vẹn về thể chất và tâm lý của họ. 3. Vui lòng xác nhận (các) vị trí chính xác mà ông Phạm Chí Dũng, ông Nguyễn Tường Thụy và ông Lê Hữu Minh Tuấn hiện đang bị giam giữ, và cung cấp thông tin chi tiết về việc tiếp cận luật sư và gia đình của họ. 4. Vui lòng giải thích lý do tại sao người đại diện theo pháp lý mà gia đình ông Phạm Chí Dũng đã chọn vào tháng 11 năm 2019 vẫn chưa được đăng ký. 5. Vui lòng giải thích những biện pháp đã được thực hiện để sửa đổi và đảm bảo tính tương thích của Luật hình sự Việt Nam, bao gồm Điều 117 Bộ luật Hình sự và Điều 74 Bộ luật Tố tụng Hình sự, với luật nhân quyền quốc tế, đặc biệt Điều 19 của ICCPR. Nếu không có biện pháp nào được thực hiện, vui lòng giải thích lý do. 6. Vui lòng cho biết những biện pháp đã được thực hiện để đảm bảo rằng các nhà bảo vệ nhân quyền và nhà báo ở Việt Nam có thể thực hiện công việc hợp pháp của họ trong một môi trường an toàn và thuận lợi mà không sợ bị đe dọa hoặc các hành vi đe dọa và quấy rối dưới bất kỳ hình thức nào. Chúng tôi đánh giá cao việc nhận được phản hồi trong vòng 60 ngày. Quá ngày này, thông báo này và bất kỳ phản hồi nào nhận được từ Chính phủ của quý vị sẽ được công khai qua trang web báo cáo liên lạc. Sau đó, chúng cũng sẽ được cung cấp trong báo cáo thông thường để trình lên Hội đồng Nhân quyền. Trong khi chờ trả lời, chúng tôi kêu gọi rằng tất cả các biện pháp tạm thời cần thiết được thực hiện để ngăn chặn các vi phạm bị cáo buộc và ngăn chặn tái diễn và trong trường hợp các cuộc điều tra hỗ trợ hoặc cho thấy các cáo buộc là đúng, để đảm bảo trách nhiệm giải trình của bất kỳ người nào ) chịu trách nhiệm về các vi phạm bị cáo buộc. Chúng tôi muốn thông báo cho Chính phủ của quý vị rằng đã chuyển một lá thư cáo buộc đến Chính phủ, Nhóm công tác về giam giữ tùy tiện có thể chuyển vụ việc theo thủ tục thông thường để đưa ra ý kiến ​​về việc tước quyền tự do có phải là tùy tiện hay không. Những thông tin liên lạc như vậy không làm phương hại đến bất kỳ ý kiến ​​nào mà Nhóm công tác có thể đưa ra. Chính phủ được yêu cầu trả lời riêng đối với thư cáo buộc và thủ tục thông thường. Trân trọng, Irene Khan – Báo cáo viên Đặc biệt về thúc đẩy và bảo vệ quyền tự do quan điểm và biểu đạt Sètondji Roland Adjovi – Nhóm công tác về giam giữ tùy tiện Karima Bennoune – Báo cáo viên đặc biệt trong lĩnh vực quyền văn hóa Clement Nyaletsossi – Voule Báo cáo viên đặc biệt về quyền tự do hội họp hòa bình và hiệp hội Mary Lawlor – Báo cáo viên đặc biệt về tình hình của những người bảo vệ nhân quyền *** Các ông Phạm Chí Dũng, Nguyễn Tường Thuỵ và Lê Hữu Minh Tuấn đã lần lượt được gặp luật sư bào chữa vào trung tuần tháng 11; tuy nhiên gia đình vẫn chưa được quyền thăm gặp. Nguồn: https://spcommreports.ohchr.org/TMResultsBase/DownLoadPublicCommunicationFile?gId=25542  

Nguyễn Quang Duy Cuộc bầu cử 2020 thật ra chưa chấm dứt vì ngày 5/1/2021 sắp tới tiểu bang Georgia sẽ bầu cử lại 2 ghế Thượng Nghị Sĩ và từ rạng sáng ngày 4/11/2020 đã xảy ra quá nhiều bất thường ở mức độ Thượng Viện Mỹ, Bộ Tư Pháp và một số Quốc Hội tiểu bang phải vào cuộc điều tra để làm rõ vấn đề. Đảng Cộng Hòa đã tiến hành việc kiện tụng nên mặc dù ông Biden tuyên bố đắc cử Tổng thống nhưng đó chỉ là kết quả tạm thời dựa trên giả thuyết cuộc bầu cử vừa qua thực sự công bằng và minh bạch, không có gì gian dối hay lường gạt.  Kết quả sơ khởi tại Thượng Viện Mặc dù đảng Dân Chủ đã chi hằng trăm triệu Mỹ kim chỉ để giành thêm vài ghế tại Thượng viện nhưng “làn sóng xanh” không hề xảy ra. Riêng tại tiểu bang South Carolina ứng viên đảng Dân Chủ đã nhận đóng góp lên đến 109 triệu Mỹ kim nhưng vẫn không thể thắng được Thượng Nghị Sĩ Lindsay Graham, Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Thượng viện chỉ có 70 triệu Mỹ kim để chi cho bầu cử. Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, Trưởng Khối Đa Số Thượng viện và Thượng nghị sĩ Susan Collins tiểu bang Maine là hai nhân vật khác mà đảng Dân Chủ đã công khai tuyên bố sẽ loại trừ, nhưng cuối cùng cả hai vẫn thắng cử một cách khá dễ dàng. Trong khi Đảng Dân chủ giành được hai ghế ở tiểu bang Colorado và tiểu bang Arizona, thì họ đã mất một ghế ở tiểu bang Alabama. Đảng Cộng Hòa chính thức giữ được 50 ghế và sẽ là phía đa số Thượng Viện, còn đảng Dân Chủ đang giữ 48 ghế. Nếu ông Trump tái đắc cử đảng Cộng Hòa vẫn đủ phiếu để thông qua các đạo luật hay quyết định bổ nhiệm thẩm phán, các vị tướng và các viên chức chính phủ. Còn nếu ông Biden thắng cử thì đảng Dân Chủ cần thêm ít nhất 2 ghế nữa tại Thượng Viện, nếu không Cộng Hòa sẽ ngăn chặn mọi thay đổi hay mọi quyết định mà đảng Cộng Hòa không đồng ý. Vì thế 2 ghế thượng viện đang tranh cử nước rút tại tiểu bang Georgia vô cùng quan trọng, đảng Dân Chủ phải thắng cả 2 ghế này thì mới có thể “thay đổi nước Mỹ” như ý họ muốn.  Tranh cử nước rút (runoff election) Theo luật bầu cử tại tiểu bang Georgia, các ứng cử viên Thượng Viện phải nhận được ít nhất 50% phiếu để tuyên bố thắng cử. Nếu không ai nhận được hơn mức 50% số cử tri đi bầu thì 2 người có số phiếu cao nhất sẽ tranh cử nước rút vào ngày 5/1/2021 sắp tới. Ghế thứ nhất do Thượng nghị sĩ David Perdue đảng Cộng hoà bầu cử lại. Ông Perdue chỉ thiếu chừng vài ngàn phiếu để có trên 50% số phiếu, nên vẫn phải tái tranh cử với ông Jon Ossoff, thuộc đảng Dân Chủ. Chiếc ghế thứ 2 do Thượng nghị sĩ Kelly Loeffler, đảng Cộng hoà, được bổ nhiệm vào năm ngoái khi Thượng nghị sĩ Johnny Isakson về hưu nay phải bầu lại. Trong cuộc tranh cử 3/11/2020, bà Loeffler thua phiếu mục sư Raphael Warnock đảng Dân chủ, nhưng vì có tới 20 ứng cử viên ra tranh cử nên thật khó đoán kết quả cuộc bầu cử. Trong một cuộc biểu tình do cánh tả cấp tiến tổ chức tại tiểu bang New York gần đây Thượng nghị sĩ Lãnh đạo phe thiểu số thuộc đảng Dân chủ ông Chuck Schumer đã công khai tuyên bố đảng Dân Chủ phải thắng cả 2 ghế này để có thể “thay đổi nước Mỹ”.  Nước Mỹ không dễ thay đổi… Một ngày sau khi ông Biden tuyên bố thắng cử tổng thống, ngày 8/11/2020 Thượng Nghị Sĩ Joe Manchin thuộc đảng Dân Chủ tại West Virginia cho báo chí biết cử tri đã từ bỏ đảng Dân chủ bởi chủ trương cấp tiến xã hội chủ nghĩa của một số thành viên và ông khuyên các thành viên này nên chủ trương ôn hòa hơn. Ông hứa với cử tri nếu đảng Dân Chủ chiếm được cả hai ghế ở tiểu bang George nghĩa là Thượng Viện mỗi bên 50 ghế ông sẽ đứng về phía đảng Cộng Hòa để ngăn chận mọi “thay đổi cấp tiến”. Ông không ủng hộ việc mang thêm người vào Tối Cao Pháp Viện chính trị hóa tư pháp, không ủng hộ cắt giảm cảnh sát, không ủng hộ tăng thuế, không ủng hộ thông qua y tế miễn phí hay đại học miễn phí, ông xin cử tri tin ông sẽ không nhượng bộ với cánh tả xã hội chủ nghĩa.  Cánh tả gây thảm hại ? Về phía Hạ Viện, các dân biểu đảng Dân chủ Abigail Spanberger tiểu bang Virginia, Tim Ryan tiểu bang Ohio cũng cho rằng tỷ lệ tái đắc cử rất thấp của bà là do các chính trị gia cánh tả Xã Hội Chủ Nghĩa gây ra. Cử tri của bà không đồng ý với phong trào thiên tả Black Lives Matter về việc cắt ngân sách cho cảnh sát. Một số dân biểu đảng Dân Chủ thất cử đã công khai chỉ trích cánh tả xã hội chủ nghĩa đã khiến họ bị thất cử, ngược lại cánh tả cho rằng những dân biểu này đã không theo đường lối cấp tiến nên bị cử tri cấp tiến trừng phạt. Đảng Dân Chủ ít nhất đã mất 6 ghế dân biểu Hạ Viện, có thể họ sẽ vẫn giữ được Hạ Viện với một chênh lệch rất nhỏ chỉ vài ghế. Trong số có bà Young Kim và bà Michelle Steel là 2 tân dân biểu đảng Cộng Hòa gốc Đại Hàn đã thắng cử tại khu vực có đông người Mỹ gốc Việt và Đại Hàn sinh sống, Quận Cam tiểu bang California. Tân Dân biểu đảng Cộng Hòa Nicole Malliotakis, một phụ nữ gốc Cuba, vừa thắng cử tại thành phố New York một khu vực xưa nay thuộc đảng Dân chủ. Tại thành phố Miami tiểu bang Florida, đảng Cộng Hòa còn thắng được hai ghế Dân biểu là các bà Maria Elvira Salazar và bà Carlos Gimenez họ đều là người Mỹ gốc Cuba công khai chống lại cánh tả của đảng Dân chủ. Để trở thành Chủ tịch Hạ Viện bà Nancy Pelosi cần có 218 phiếu ủng hộ, nhưng thất bại trong cuộc tranh cử lần này không chắc bà sẽ được bầu lại. Tất cả các ghế của đảng Cộng Hòa đều đã giữ được và họ thắng thêm từ 6 đến 12 ghế, vì thế vị chủ tịch Hạ Viện kế nhiệm có thể sẽ cần phiếu từ đảng Cộng Hòa ủng hộ.  Điểm bất thường bắt đầu… Bình thường người thua cuộc tổ chức họp báo trước để chúc mừng người thắng cuộc, nhưng lần này chừng 1 giờ sáng ngày 4/11/2020 khi kết quả sơ khởi cho thấy ông Trump dẫn trước khá xa, nhất là ở các tiểu bang chiến trường Wisconsin, Michigan và Pennsylvania, ông Biden lại mở họp báo tuyên bố đảng Dân Chủ đang trên đà thắng cử. Ngay sau đó bà Nancy Pelosi cũng họp báo ngầm tuyên bố đảng Dân Chủ đang trên đà chiến thắng ở Hạ Viện, như đã phân tích bên trên đến nay vẫn chưa có kết quả và đảng Cộng Hòa mặc dù tin họ đã giữ được Thượng Viện nhưng vẫn chưa chính thức tuyên bố. Đến gần 3 giờ sáng 4/11/2020, dựa trên các kết quả bầu cử sơ khởi tại các tiểu bang do đảng Cộng Hòa cầm quyền và kết quả cử tri bỏ phiếu trong ngày tại các tiểu bang do đảng Dân Chủ cầm quyền, ông Trump mở họp báo và tuyên bố thắng cử. Nhưng đến gần 5 giờ sáng kết quả tại hai tiểu bang Michigan và Wisconsin đã đảo ngược. Mạng xã hội nhanh chóng phát hiện tại đơn vị bầu cử Shiawassee, Michigan, con số bầu cho ông Biden đột nhiên tăng thêm 153,710 phiếu hơn số cư dân trong vùng cả chục lần. Tờ New York Times liên lạc ngay với giới chức bầu cử tại Michigan mới rõ con số đúng là 15,371 phiếu, lỗi do đánh máy sai thêm vào một số 0 ở số cuối, thêm cho ông Biden 138,339 phiếu. Tổng thống Trump ngay sau đó mở cuộc họp báo tuyên bố là có gian lận bầu cử tại các tiểu bang Michigan, Wisconsin, Georgia và Pennsylvania, đảng Cộng Hòa bắt đầu khởi kiện và cho biết có thể dẫn đến tranh tụng lên đến Tối Cao Pháp Viện. Ban vận động tranh cử của ông Trump đã đưa ra một tuyên bố cho biết tất cả các lá phiếu hợp pháp phải được đếm và tất cả các lá phiếu bất hợp pháp không được tính vào, ông Trump sẽ đeo đuổi quá trình này thông qua mọi khía cạnh của luật pháp.  Việc kiện tụng… Nhiều Thượng Nghị sĩ đảng Cộng Hòa công khai tuyên bố họ đã thắng ở Thượng Viện, Hạ Viện, một số tiểu bang như Florida, Texas và ông Trump đã nhận được trên 73 triệu phiếu hợp pháp nên họ tin rằng đã có lừa đảo trong cuộc bầu cử vừa qua. Ngày 9/11/2020, đảng Cộng Hòa đã nộp đơn kiện gian lận bầu cử tại một số tiểu bang, trong đó có Pennsylvania, Michigan và Nevada. Ngay sau đó, Thượng Nghị sĩ Ted Cruz đảng Cộng Hòa Texas cho biết Thượng Viện sẽ mở cuộc điều trần lắng nghe các nhân chứng và xem xét các chứng cớ có liên quan đến gian lận bầu cử. Cùng ngày Bộ trưởng Tư Pháp William Barr đưa ra một bản ghi nhớ ủy quyền cho các công tố viên liên bang trên toàn quốc điều tra những cáo buộc đáng kể về các dấu hiệu bất thường trong cuộc bầu cử vừa qua. Cũng trong ngày 9/11/2020, 10 Bộ trưởng Tư Pháp của 10 tiểu bang, gồm: Missouri, Louisiana, Alabama, Arkansas, Florida, Kentucky, Mississippi, Nam Carolina, Nam Dakota, và Texas, đã đệ trình bản tóm tắt thân hữu (amicus) lên Tối cao Pháp viện bày tỏ ủng hộ vụ kiện gian lận bầu cử do đảng Cộng hòa tại bang Pennsylvania khởi xướng. Bộ trưởng Tư Pháp tiểu bang Missouri, ông Eric Schmitt là người khởi xướng bản tóm tắt cho báo chí biết Tòa án Tối cao Pennsylvania đã viết lại luật và đã xâm phạm quyền hạn của cơ quan lập pháp khi phán quyết rằng các lá phiếu gửi qua thư nhận được vài ngày sau ngày bầu cử vẫn có thể được tính. Bộ trưởng Tư Pháp tiểu bang Louisiana ông Jeff Landry cho báo chí biết Tòa án Tối cao Pennsylvania giống như “trọng tài thay đổi luật chơi ngay giữa một trận bóng đang diễn ra” và “các thẩm phán không phải là người viết luật, trách nhiệm đó thuộc về cơ quan lập pháp”. Tại tiểu bang Pennsylvania phía hành chánh thuộc đảng Dân Chủ đã vượt quyền sửa luật khi chưa được Quốc Hội thuộc đảng Cộng Hòa đồng ý thông qua. Trước bầu cử vụ kiện có đưa lên Tối Cao Pháp Viện nhưng đã được gởi trả lại tiểu bang. Quốc Hội tiểu bang Michigan thuộc đảng Cộng Hòa cũng đã tiến hành mở cuộc điều tra về những dấu hiệu khác thường trong cuộc bầu cử ngày 3/11/2020 tại tiểu bang này. Tại tiểu bang Wisconsin và Georgia sẽ tiến hành đếm lại phiếu, và có thể tiểu bang Nevada và Arizona cũng đếm lại phiếu vì kết quả khá khít khao. Việc kiện tụng tòa án chỉ mới bắt đầu, cả hai bên cần có bằng chứng cụ thể, có nhân chứng xác thực và cần thông qua tranh cãi của hai bên nên cần một thời gian mới có được kết quả. Các tranh tụng không phải giữa ông Trump và đảng Dân Chủ, mà là tranh tụng của đảng Cộng Hòa vì kết quả bầu cử công bằng và minh bạch là vô cùng cần thiết, có rõ ràng thì cử tri mới tiếp tục tin tưởng mà trao phó trách nhiệm lãnh đạo đất nước cho đảng Cộng Hòa tiếp tục gánh vác.  Liên danh Biden – Harris công bố đắc cử Tổng thống. Dựa trên kết quả sơ khởi, ngày 7/11/2020, ông Biden đã tuyên bố đắc cử Tổng thống, nhưng ông Trump không chấp nhận cho rằng phải đợi kết quả tại tòa. Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, Trưởng Khối Đa Số Thượng viện trả lời báo chí ông không chúc mừng chiến thắng của Liên danh Biden – Harris vì kết quả bầu cử thuộc Cử tri đoàn, hiện còn quá nhiều tranh chấp về tư pháp và về chính trị nên không có gì phải vội vã chúc mừng. Theo Luật Định ngày 14/12/2020, các tiểu bang sẽ chuyển lên liên bang phiếu bầu Cử tri đoàn và ngày 5/1/2021, Quốc Hội Liên Bang sẽ mở phiếu bầu.  Bạo loạn xảy ra ? Dân chủ ở Mỹ là dân chủ gián tiếp, cử tri bầu cho Cử tri đoàn, kết quả bầu cử là từ các chính trị gia thông qua Cử tri đoàn, cuộc bầu cử lần này lại đầy tranh cãi nên có thể có rất nhiều chuyện bất ngờ xảy ra. Cả năm nay tại nhiều thành phố lớn do đảng Dân Chủ cầm quyền và ngay cả ở thủ đô Hoa Thịnh Đốn (Washington D.C.) liên tục xảy ra những cuộc biểu tình gây bạo loạn, cướp của, đốt phá, bắn giết lẫn nhau, vì thế quyết định từ tòa án hay từ các chính trị gia nếu không được cánh tả đồng ý rất dễ dẫn đến bạo loạn. Ngược lại, cánh cực hữu cũng không chịu thua khi quyết định từ tòa án hay từ các chính trị gia không được thuyết phục được họ. Cho đến ngày 20/1/2021, Tổng thống Trump mới hết nhiệm kỳ 2017-21, vẫn còn trách nhiệm phải bảo vệ trị an cho nước Mỹ và dân Mỹ. Ngày 9/11/2020, ông Trump loan báo sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper, trả lời phỏng vấn của tờ Military Times ông Esper cho biết: “… Ông Trump là tổng tư lệnh được bầu bán một cách hợp lệ và ông đang tận dụng tối đa điều đó…" Ông Christopher Miller, Giám đốc Trung tâm Chống khủng bố quốc gia Mỹ (National Counterterrorism Center) được ông Trump bổ nhiệm làm quyền Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thay ông Mark Esper. Nếu có bạo loạn xảy ra ông Trump có thể sử dụng Đạo luật Chống Nổi loạn 1807, sử dụng Lực lượng Vệ binh Quốc Gia, một số lực lượng nội an và cảnh sát để bảo vệ trị an. Rõ ràng ông Trump đã sửa soạn tất cả những gì ông ấy có thể làm được một cách hợp pháp, để hoàn thành trách nhiệm mà cử tri Mỹ đã giao phó cho ông năm 2016.  Cuộc bầu cử chỉ chấm dứt khi… Rõ ràng cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 chưa chấm dứt, điều mà đa số mong đợi một kết quả bầu cử thực sự công bằng, minh bạch và chuyển tiếp sang nhiệm kỳ 2021-25 một cách ôn hòa bất bạo động. Bầu cử tự do, công bằng và minh bạch là điều kiện cần và đủ để bên thắng cử dù là liên danh Trump – Pence hay liên danh Biden – Harris có được thế chính danh lãnh đạo nước Mỹ và lãnh đạo thế giới. Nguyễn Quang Duy Melbourne, Úc Đại Lợi 17/11/2020

Các cựu Tổng Thống và cựu đệ nhất phu nhân: George H. W. Bush, Laura Bush, George W. Bush, Bill Clinton, Hillary Clinton, Barack Obama, Michelle Obama, và Đệ nhất Phu nhân Melania Trump trong đám tang của cựu Đệ nhất Phu nhân Barbara Bush ở Houston, Texas, ngày 21/4/2018. Ảnh: Reuters.   Nguyễn Quốc Tấn Trung - Luật Khoa tạp chí Nếu không có gì quá bất thường xảy ra, Joe Biden sẽ tiếp quản Nhà Trắng kể từ ngày 20/1 tới. Nhiều tờ báo đang gợi ý, và các nhóm dân sự đang kêu gọi cho một cuộc chiến pháp lý dài hơi với công dân Donald Trump ngay sau khi người đàn ông này rời khỏi tòa Bạch Ốc. Trong bốn năm cầm quyền không ngắn cũng không dài của mình, ông Trump đã sống sót qua được một cuộc luận tội trước Quốc hội (impeachment) và 26 cáo buộc dân sự, hình sự lớn nhỏ. Nhưng đó là thời điểm ông này còn là nguyên thủ quốc gia và những cáo buộc liên quan đến ông thường bị xem là mang bản chất phân cực chính trị. Nay, một khi Trump rời nhiệm sở, những người mà ông gây thù chuốc oán trước đây, dù là cùng đảng phái hay khác đảng phái, chắc chắn sẽ có “vài lời muốn nói” với vị cựu tổng thống gây tranh cãi này.  Đây có lẽ là thời điểm thích hợp nhất để chúng ta tìm hiểu xem liệu quyền lợi pháp lý – chính trị của cựu tổng thống Hoa Kỳ bao gồm những gì.  1. Được mật vụ bảo vệ trọn đời Được hệ thống mật vụ Hoa Kỳ (U.S Secret Service) bảo vệ có thể nói là một trong những quyền lợi đầu tiên của các cựu tổng thống Hoa Kỳ chúng ta cần nhắc đến.  Trước năm 1958, chính phủ liên bang Hoa Kỳ không cung cấp bất kỳ lợi ích chính trị hay dịch vụ bảo vệ nào dành cho các cựu tổng thống của mình. Tuy nhiên, với vai trò ngày càng tăng cao của Hoa Kỳ trên khắp thế giới, việc nắm giữ ghế tổng thống trở thành một trong những nghề nguy hiểm nhất bởi họ buộc phải đưa ra những quyết định gây thù chuốc oán khắp thế giới. Để bảo vệ phẩm giá và sự tôn nghiêm của tổng thống chế, cũng như giúp các tổng thống Hoa Kỳ không còn phải lo lắng về an nguy của bản thân và gia đình, Đạo luật Cựu Tổng thống Hoa Kỳ (Former President Act) hình thành với quyền lợi quan trọng nhất là cơ chế bảo vệ 24/7 của mật vụ liên bang cho đến trọn đời.  Vào năm 1994, trong thời kỳ của Tổng thống Bill Clinton, đạo luật này bị sửa đổi khá lớn khi giới hạn thời gian một cựu tổng thống được bảo vệ chỉ còn 10 năm. Cựu tổng thống G. W. Bush (Bush cha) và phu nhân là những người đầu tiên chịu ảnh hưởng của sự thay đổi này. Tuy nhiên, vào năm 2013, với sự ủng hộ của cả hai viện, Tổng thống Barack Obama ký thông qua Đạo luật Bảo vệ Cựu Tổng thống Hoa Kỳ (Former President Protection Act), theo đó, quy chế bảo vệ trọn đời cho các cựu tổng thống Hoa Kỳ được phục hồi. Mật vụ bảo vệ tổng thống Mỹ. Ảnh: Medium/Homeland Security. Phạm vi bảo vệ được quy định trong đạo luật cũng khá rộng. Mật vụ liên bang sẽ có trách nhiệm bảo vệ cựu tổng thống, vợ/chồng của cựu tổng thống và tất cả các con dưới 16 tuổi. Vợ/chồng của cựu tổng thống có khả năng được bảo vệ trọn đời trừ khi một trong hai sự kiện diễn ra: hai vợ chồng của gia đình cựu tổng thống ly dị; hoặc cựu tổng thống mất, và người còn lại tái hôn.  Mặt khác, phó tổng thống, vợ/chồng và các con dưới 16 tuổi của người này sẽ được bảo vệ tối đa sáu tháng sau khi rời nhiệm sở. Như vậy, nếu không còn bất ngờ gì khác, Donald Trump sẽ rời Nhà Trắng vào tháng 01 năm 2021 và nhận được sự bảo hộ ngay lập tức của mật vụ liên bang Hoa Kỳ. Vợ ông – Melania Trump – cũng sẽ nhận được sự bảo hộ này trọn đời. Riêng các con của Trump đều đã thành niên nên không còn trong diện nói trên, trừ Barron Trump – năm nay mới 14 tuổi. Tính luôn cả Trump và gia đình ông, mật vụ Hoa Kỳ đang bảo vệ tổng cộng bốn gia đình cựu Tổng Thống bao gồm Jimmy Carter và Rosalynn Carter, William J. Clinton và Hillary Clinton, Barack Obama và Michelle Obama.  2. Lương hưu, văn phòng và các phí tổn khác Lương thưởng, chính sách y tế và các chi phí hỗ trợ cựu Tổng Thống cũng là một trong số các biện pháp mà chính quyền liên bang Hoa Kỳ dùng để bảo đảm đời sống của các cựu tổng thống và hình ảnh chung của tổng thống chế. Chúng cũng nhằm hỗ trợ các cựu Tổng Thống trong công tác quan hệ công chúng, những lời mời phát biểu và diễn văn công cộng, đi theo đó là những nhiệm vụ chính trị – vận động khác.  Khoản chi này được tính vào ngân sách của Cơ quan Dịch vụ công Hoa Kỳ (General Services Administration – GSA), bao gồm cả lương cho trợ lý riêng, chi phí hoạt động của văn phòng cựu tổng thống, chi phí di chuyển và cả đặc quyền thư tín. Đối với lương hưu, mức chi hiện nay là vào tầm 200.000 Mỹ kim (khoảng 4,7 tỷ đồng VND) mỗi năm đối với mỗi cựu Tổng Thống. Đây là một con số đáng kể. Ví dụ, trong năm 2017, cựu Tổng thống Jimmy Carter và George H. W. Bush (lúc này ông còn sống) nhận được 210.000 Mỹ kim, trong khi William Clinton và George W. Bush nhận gần 220.000 Mỹ kim. Trong năm 2018, tiền lương hưu của ông Obama ở mức 208.000 Mỹ kim.  Tổng chi phí tham khảo mà chính phủ liên bang dành cho các cựu tổng thống Hoa Kỳ trong năm 2017. Nguồn: National Taxpayers Union Foundation. Một trong những khoản chi đáng kể khác dành cho các cựu Tổng Thống là chi phí thành lập và duy trì văn phòng cựu Tổng Thống (The Office of former President). Đây có thể được xem là cơ quan giúp việc chủ yếu cho các cựu Tổng Thống sau khi về hưu, và cũng sẽ được duy trì trọn đời. Theo đó, GSA sẽ phân bổ tiền mặt để giúp cho mỗi cựu Tổng Thống có một “không gian văn phòng hợp lý, được xây dựng, bày trí và có những trang thiết bị phù hợp cho công việc”, tại một địa điểm do vị cựu tổng thống tự chọn. Trong các đời cựu tổng thống còn tiếp tục nhận được hỗ trợ từ liên bang, chi phí vận hành văn phòng cựu tổng thống là khoản chi chiếm tỷ lệ lớn nhất.  Ngoại trừ cựu Tổng thống Harry Truman, cho đến hiện nay, chưa đời cựu tổng thống nào công khai việc họ gặp khó khăn về tài chính. Ngược lại, hầu hết các đời Tổng Thống Hoa Kỳ đều có thể kiếm hàng triệu Mỹ kim mỗi năm nhờ vào việc viết sách, nhận các lời mời diễn thuyết, giao lưu hay giảng dạy.  Đơn cử trường hợp của cựu Tổng Thống Clinton, ông kiếm được 89 triệu Mỹ kim chỉ từ những bài diễn thuyết và phát biểu cá nhân trong 10 năm sau khi mãn nhiệm năm 2001. Và điều tương tự cũng có thể nói về George W. Bush, dù ông này kín tiếng hơn.  Barack Obama là một người cực kỳ nổi tiếng và giành được nhiều thiện cảm trong giới trẻ và giới doanh nghiệp, nhưng hiện nay ông dường như hạn chế tham gia các hoạt động có trả phí, chủ yếu vì những chỉ trích nhắm tới gia đình Clinton, cho rằng họ đang “vắt sữa” danh nghĩa cựu Tổng Thống của mình. Tuy nhiên, Obama cũng đã chính thức chấp thuận việc xây dựng thư viện của mình tại Chicago, và chuẩn bị xuất bản quyển hồi ký riêng của mình trong nay mai. Trong trường hợp của ông Trump, một văn phòng cựu tổng thống, một thư viện và một vài quyển hồi ký tổng thống… là có thể dự đoán trước. Quyền miễn trừ và các vấn đề tư pháp liên quan Hoa Kỳ là một quốc gia được xây dựng dựa trên nền tảng pháp quyền. Điều này có nghĩa là pháp luật có hiệu lực áp dụng đối với mọi cá nhân, và không ai có thể vượt trên nó. Việc không xét xử theo pháp luật bất kỳ ai – kể cả đương kiêmTổng Thống Hoa Kỳ – cũng sẽ làm xói mòn niềm tin của người dân vào các định chế nhà nước và gây hại nghiêm trọng đến tính chính trực của toàn bộ hệ thống tư pháp. Về mặt lý thuyết, do đó, mộtTổng Thống đương nhiệm (và đương nhiên là cựu Tổng Thống) sẽ không được hưởng bất kỳ quyền miễn trừ hình sự nào theo pháp luật Hoa Kỳ.  Tuy nhiên, Tổng Thống Hoa Kỳ được hưởng quyền miễn trừ tuyệt đối đối với các trách nhiệm dân sự liên quan đến trách nhiệm, chính sách và quyết định của mình đưa ra trong khoản thời gian người này còn nắm giữ nhiệm sở. Nguyên tắc pháp lý được ghi nhận gần đây nhất trong án lệ Nixon v. Fitzgerald (1982).  Lý giải cho việc này, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ cho rằng vì tầm quan trọng đặc biệt của vai trò Tổng Thống cùng với hàng trăm quyết định mà một Tổng Thống phải đưa ra hằng ngày, việc chuyển hướng năng lượng và năng lực của văn phòng Tổng Thống vào những khiếu kiện dân sự có thể diễn ra hiện tại hay trong tương lai sẽ làm vô hiệu hóa hiệu quả hoạt động của chính quyền. Tuy nhiên, cần nhận thấy rằng sẽ có sự khác biệt giữa hành vi mang danh nghĩa Tổng Thống (official conduct) và những hành vi không mang danh nghĩa Tổng Thống (unofficial conduct). Pháp viện có quan điểm rất rõ ràng về vấn đề này. Trong án lệ lớn khác là Clinton v. Jones, Paula Corbin Jones là một nhân viên công quyền của Arkansas và bà cáo buộc rằng bà nhận được những gợi ý tình dục khiếm nhã từ Clinton trong suốt thời gian ông này còn là Thống đốc Arkansas. Khi liên tục bị từ chối, Clinton được cho là đã tác động lên thủ trưởng của bà và dẫn đến các hệ lụy không mong muốn trong công việc của bà. Trong vụ việc này, Tối cao Pháp viện cho rằng toàn bộ hành vi diễn ra trong quá trình ông Clinton chưa trở thành Tổng Thống Hoa Kỳ, và vì vậy, không thể được xem là các hoạt động nằm trong phạm vi mang danh nghĩa Tổng Thống (official conduct).  Quan trọng hơn, Pháp viện nhắc thêm rằng, nguyên tắc tam quyền phân lập không bắt buộc các tòa án tiểu bang phải chờ cho đến sau khi ông, bà này rời nhiệm sở rồi mới được xét xử các vụ kiện dân sự. Tổng thống Donald Trump có thể sẽ phải đối mặt với nhiều vụ án hình sự lẫn dân sự sau khi rời nhiệm sở. Ảnh: Reuters. Hệ thống nguyên tắc pháp lý này cho đến nay, vừa là tin tốt, vừa là tin xấu đối với ông Donald Trump.  Một là, không phải ai cũng lôi ông ra khởi kiện được. Ông vẫn còn quyền miễn trừ tuyệt đối đối với trách nhiệm dân sự liên quan đến các quyết định của ông trong thời gian còn nắm giữ Bạch Ốc.  Nhưng tin xấu, là bởi vì các án lệ của Tối cao Pháp viện không mở rộng quyền miễn trừ tuyệt đối này đối với những hành vi trước khi ông nhận nhiệm sở. Và lại càng không có khái niệm miễn trừ đối với các tội danh hình sự, nếu hệ thống tư pháp New York tiếp tục đẩy mạnh việc khởi tố các tội danh hình sự liên quan đến cáo buộc trốn thuế hay lừa đảo của Donald Trump. *** Nhưng tấn công tư pháp một Tổng Thống sau khi họ rời nhiệm sở có phải là một bước đi đúng đắn? Cây bút Paul Rosenzweig của The Atlantic cho rằng không.  Nguy hại đáng gờm nhất của việc tấn công các cựu Tổng Thống cũng là thứ dễ nhận thấy nhất: Một vòng xoáy leo thang không có hồi dứt của trừng phạt và trả đũa.  Chúng ta có thể tưởng tượng ra một vị Tổng Thống đương nhiệm khi thất cử sẽ chống đối thế nào khi bị yêu cầu rời nhiệm sở trong hòa bình, đặc biệt khi ông này biết rằng mình có thể sẽ phải đối mặt với búa rìu và những cuộc chiến tư pháp không bao giờ có hồi kết.  Hay chúng ta cũng có thể tưởng tượng ra một vị Tổng Thống đắc cử sẽ dùng quyền lực tư pháp của cơ quan công tố để đánh phá, chứ chưa đến nói trừng phạt, những người mà họ có bất đồng quan điểm.  Đây là lý do cựu Tổng Chưởng lý dưới thời Obama, Eric Holder, rất quan ngại khi những lời kêu gọi tấn công và khởi tố Donald Trump hậu nhiệm kỳ ngày càng có sức nặng. “Nếu bạn cho rằng những diễn ngôn bỏ tù Hillary – ‘Lock her up’ – là không phù hợp; bạn cần nhìn nhận tương tự như vậy khi nói về Donald Trump”.  Đó cũng là lý do, trong khủng hoảng và các tranh cãi chính trị thập niên 1970, Ford đã dùng quyền lực Tổng Thống của mình để đặc xá mọi cáo buộc có thể nhắm đến Tổng thống Nixon. Theo nhiều sử gia, việc Ford hy sinh danh tiếng của mình để kéo Nixon khỏi vũng bùn chính trị là việc làm đúng cho cả nước Mỹ. Đó là cách duy nhất có thể giúp Hoa Kỳ bỏ qua mọi khác biệt, về chiến tranh Việt Nam, về kinh tế trì trệ, và các vấn nạn xã hội của thập niên 1970… để có thể cùng nhau tiến bước.  Song thế hệ ngày nay có chọn phương án này hay không lại là một vấn đề rất khác.